Χρησιμοποιείται κυρίως στο ντίσκουρς Ελλήνων με πατριωτικές ανησυχίες, τις οποίες μπορούν πλέον να εκφράζουν και με τη σύγχρονη τεχνολογική μέθοδο του Διαδικτύου.

Ο ελληνέζος είναι ο αλλοτριωμένος Έλληνας, που δεν έχει ρίζες στην ελληνική παράδοση και ιστορία και είναι ανερμάτιστος. Ωσεκτουτού, δεν του αξίζει το όνομα Έλληνας.

Παρόμοιο σκληρό μπινελίκι είναι το ελληνόφωνος, που σημαίνει ότι κάποιος μπορεί να έτυχε να έχει ως μητρική του γλώσσα τα ελληνικά, αλλά αυτό δεν τον καθιστά αυτομάτως και άξιο για τον τίτλο του Έλληνα. Μερικά κλικ χειρότερος από τον ελληνόφωνο είναι πάντως ο ανελλήνιστος, που ούτε καν χρησιμοποιεί καλά την γλώσσα.

Το β' συστατικό -έζος χρησιμοποιείται με παρόμοιο τρόπο και στα νεοελληνέζος και Αθηνέζος. Εικάζω ερμηνευτικώς ότι τα επίθετα έθνους και καταγωγής σε -εζος είναι πιο πρόσφατα από άλλα παλαιότερα όχι σε -έζος, λ.χ. Άγγλος- Εγγλέζος, Ιάπωνας- Γιαπωνέζος. Τα σε -έζος συνήθως δεν χρησιμοποιούνται για να δηλώσουν λαούς με τους οποίους είχαμε από πολύ παλιά γνωριμία. Αντιθέτως, χρησιμοποιούνται κυρίως είτε για απομακρυσμένους λαούς, είτε για κατοίκους πόλεων, είτε ως πιο ανεπίσημη εναλλακτική ονομασία ενός λαού που είναι γνωστός και με άλλο όνομα, (λ.χ. Σουηδός- Σουηδέζος). Από εκεί μάλλον περνάμε στην μειωτική χρήση του -έζος για κάποιον που είναι χωρίς ρίζες, ή για έναν Έλληνα που είναι ξένος στον τόπο του.

Το ελληνέζος, τέλος, θίγει και φαινόμενα κακογουστιάς και γυφτοκυριλοσύνης, καθώς και άλλες παθολογίες του κλασικού του μαλάκα του Έλληνα, και μπορεί να χρησιμοποιηθεί με αυτή τη σημασία από ομιλητές ποικίλων ιδεολογικών προελεύσεων. Ωστόσο, η βασική του σημασία έγκειται στην κριτική της απώλειας των εθνικών ριζών, οπότε χρησιμοποιείται συνήθως από όσους έχουν ψηλά τον Ελληνισμό στην ιεράρχηση των αξιών τους.

  1. η γουνα δειχνει λίγο γυφτικια (και ρωσικια ) και ο κάθε ελληνέζος με το «πέτσινο» με έχει κάνει να το βλέπω εντελως υπάνθρωπο ως ενδυμα. (Εδώ).

  2. Χαρακτηριστικός ο διάλογος μεταξύ του Αλεξ.Ρήγα (που υποδύεται τον συμπαθή ομοφυλόφιλο-τί πρωτότυπο..) και ενός Αμερικανού πεζοναύτη που αφού..συνουσιάστηκαν (δις) μέσα στο αμερικάνικο τζίπ τον ρωτά ο Ρήγας στα αμερικάνικα:
    - «πού θα πας τώρα»;
    - «στην Μακεδονία»
    -«μα εδώ είναι η Μακεδονία» απαντά ο Ρήγας
    - «όχι, τα Σκόπια είναι Μακεδονία» ανταπαντά ο Αμερικάνος
    -«κάλά, ότι πεις. Έτσι είναι..» παραδέχεται ο πηδηγμένος Ελληνέζος. (Εδώ).

3.…είπε ο ελληνέζος πρωθυπουργός που αναγνώρισε μονομερώς ζωτικά συμφέροντα της Τουρκίας στο Αιγαίο!!!! (Εδώ).

  1. κρίμα πάντως που δεν τον σάπισαν στο ξύλο
    απο συμπάθεια και μόνο τα ποσοστά του Συριζα θα αυξανόταν -γιατί ο ελληνέζος είναι και πονόψυχας αμα λάχει να ουμε (Εδώ).

  2. Ὑπ᾿ αὐτὲς τὶς συνθῆκες ὁ νεοέλλην (Ἑλληνέζος, κατὰ τὸν ἐκδότη τοῦ θρακιώτικου «Ἀντιφωνητοῦ» Κώστα Καραΐσκο) ἔχει ἐγκαταλείψει κάθε γνήσια, ἑλληνικὴ πολιτιστικὴ δημιουργία. Ὑπάρχουν μόνον Κρυφὰ Σχολειά. Ἑλληνοκεντρικοὶ σύλλογοι καὶ ὁμάδες πρωτοβουλίας. Σκῆτες στὸ Ἅγιον Ὄρος καὶ στὰ μοναστήρια. Μοναχικοὶ καλλιτέχνες, δημιουργοί, ἄγνωστοι Ἕλληνες ποὺ νιώθουν ἀκόμη στὶς φλέβες τους τὴν βοὴ τοῦ πανάρχαιου ρυακιοῦ τοῦ Γένους. (Εδώ πολυτονιστής αναφέρει μια πιθανή πατρότητα του όρου).

Alitiz, Αυτός ο Έλληνας! (Αντώνυμο του ελληνέζου) (από Khan, 14/04/14)

Έχεις καλύτερο ορισμό; Πρόσθεσέ τον!

Δημοσιεύτηκε
Τελευταία επεξεργασία

#1
Pirate Jenny

Καλό, αλλά να πω ότι το ξέρω και με πολύ πιο αφόρτιστη έννοια, απλώς χαριτολογώντας κιέτς.

Και καμιά φορά βγαίνει το (περίπου) αντίθετο. Αντί για «έλληνας, αλλά όχι αρκετά έλληνας!», βγαίνει το «έλληνας, αλλά δε θα κάτσουμε να σκάσουμε κιόλας».

Αυτά από περιπτώσεις που 'χω ακούσει, δεν το γκούγκλαρα.

#2
Khan

Νομίζω ότι έχεις δίκιο. Προφορικώς όσο το έχω ακούσει είναι όπως το λες (εξ ου και η τελευταία παράγραφος του ορισμού), ήταν περισσότερο τα διαδιχτυακά ευρήματα που με οδήγησαν σ' αυτόν τον ορισμό.

#3
mafie

Πάντως ορισμένοι -και πολύ πατριώτες λέμε- κάνουν κάτι ανελλήνιστα ορθογραφικά, να σου χύνονται τα μάτια. Και ερωτώ: πως γίνεται να είσαι ανελλήνιστος και ταυτόχρονα σουπερ- ντουπερ- πατριωτοτσολιάς;

#4
deinosavros

Μαφί δεν καταλαβαίνω γιατί εκπλήσσεσαι. Αυτός ακριβώς είναι ο ορισμός της καπηλείας. Οι «εθνικόφρονες» ήταν πάντα οι πρώτοι που δίνανε κώλο.

#5
VAG

Από την κατάληξη -ese στα ιταλικά ή τα βενετσιάνικα. Εξού και μπαλαντέζα, τριστέζα, μαγιονέζα κλπ.

#6
Khan

Σωστός ο VAG, θένκια για την διεύκρινιση! Η κατάληξη μας ήρθε όντως από ιταλικά ή βενετσιάνικα.
Σε μια ενδιαφέρουσα περίφτωση εδώ το έζος σημαίνει ειδικά κινέζος. Δεν έχω ξαναδεί τέτοια χρήση, μπορεί να είναι τυχαίο.

Μάφι, υπάρχει και ο ελληνοτσολιάς.

#7
HODJAS

Ακριβώς όπως το λέει ο Βαγκ.
Το αξιοπερίεργο είναι οτι ορισμένα ιταλοπρεπή εθνο-τοπικά (π.χ. Εγκλ-έζος/Ιγγλέζος, Σουηδέζος, Ιρλαντέζος, Ολλαντέζος βλ. ιταλ. Inglese, Svedese κλπ), τα οποία χρησιμοποιούσε απο αιώνων ο ελληνικός Λαός και ιδίως οι πολυταξιδεμένοι (πλην λαϊκοί) ναυτικοί μας, θεωρήθηκαν στην συνέχεια μπανάλ και εν τέλει γραμματικώς λανθασμένα (!), προκρίνοντας μια νεόκοπη καθαρευουσιάνικη παπαρδέλλα (π.χ. Αμερικαν-ός όχι Αμερικ-άνος, Γιβραλτάρ και όχι Τζιμπεράλτα, Ισπανός όχι Σπανιόλος κλπ) ή γαλλο[δουλο]πρεπή εκδοχή (π.χ. Άγγλος, Δανός, Πορτογάλος κλπ) της μπουρζουαζίας, ως επίσημη...

#8
deinosavros

Φυσικό δεν είναι Χότζαμ ; Οι πολιτιστικές και γλωσσικές επιρροές της ψωροαστικής μας τάξης του 19ου αιώνα κυρίως γαλλικές ήταν. Μάλλον τα μπαβαρέζικα τους πέφτανε λίγο βαριά...