#1
Δημητράκης(Μητσάκος)

στο φέσι

Το περιστατικό, μου διηγήθηκε φίλος Μικρασιάτης 2ης γενιάς και έγινε περίπου το 1960 στα προσφυγικά της Ν.Ιωνίας.
Η γιαγιά, Μικρασιάτισσα πρόσφυγας,έκανε αυθαίρετο καμπινεδάκι,χωρίς να φανταστεί τις συνέπειες η καημενούλα.Πήγε όμως αυτόφωρο και εισέπραξε 3μηνη φυλάκιση.Οταν κατάλαβε ότι θα την έκλειναν μέσα,έκλαιγε και οδυρόταν για την συμφορά που την βρήκε.Αλλά ο διορισμένος από το δικαστήριο δικηγόρος(που να βρεί χρήματα η έρμη),της είπε με στόμφο και σε άψογη καθαρεύουσα:
''Μην ανησυχείτε κυρία μου,θα ΕΦΕΣΙΒΑΛΛΩΜΕΝ!''
Που να καταλάβει η γιαγιά...Γλύτωσε όμως την στενή.
Το βράδυ,ανακουφισμένη,εξιστορούσε στις γειτόνισσες την περιπέτειά της,καταλήγοντας:
''...δικεόρος(!) είπε,ΦΕΣΙ βάλλωμεν και δεν με έκλεισαν στην χάψη!''(χάψη=φυλακή).

Εχω ακούσει και παραλλαγή του όρου,δηλ:
''Ολο μαλακίδες λες,σταμάτα επιτέλους!''

#3
Δημητράκης(Μητσάκος)

στο πουτάνα

Μια παλιά σχετική παροιμία ισχυρίζεται ότι:
''Πουτάνας κώλος δεν γερνά!''

Κατά τα τέλη της δεκαετίας '60 με αρχές '70,όπου και τοποθετείται ιστορικά η εφηβική μου ηλικία,παρακολουθούσα κάθε Κυριακή ποδόσφαιρο μικρών κατηγοριών της Αττικής.Οι οπαδοί, ιδίως οι μεγαλύτεροι, αποκαλούσαν τους επόπτες γραμμών ''λάϊσμαν'',γιατί απλούστατα είτε το είχαν πιάσει έτσι στραβά,είτε τους ερχόταν πιο εύκολο στην προφορά.Το τι άκουγα από τους οπαδούς δεν περιγράφεται.Είχε μεγάλη πλάκα και πήγαινα στο γήπεδο και για αυτό.
Σε ένα από αυτά τα Κυριακάτικα μάτς,κάποιος οπαδός βαρύμαγκας και τσαμπουκάς,για να προκαλέσει τον επόπτη που φορούσε κοντό, εφαρμοστό σορτσάκι και είχε λευκούς,άτριχους μηρούς του φώναζε:
''Λάϊσμαν,πες μου που κάνεις πιάτσα να έλθω να σε βρώ μετά το μάτς!!!''
Δεν κατάλαβα αν εκνευρίστηκε με τις υποδείξεις του''λάϊσμαν'' η έβγαζε απλώς τα απωθημένα του...

Από μπουρδελότσαρκα της εποχής της νιότης μου:Στην κλασσική ερώτηση της τσατσόγριας ''ποιός θα περάσει'',ένας από την ''ομήγυρη''των υποψήφιων πελατών,αφού ''έκοψε''το κορίτσι,έβγαλε ''διάγνωση''και πέταξε την ξεκαρδιστική ατάκα:
''Τι να περάσουμε κυρά μου,που αυτή θα έχει κάτι μουνόψειρες σαν ελικόπτερα!΄΄

Εχω ακούσει και παραλλαγή του όρου:Μαλακιασμένο!

Υπάρχει και η μπακλαβαδωτή λαμαρίνα και οι μπακλαβαδωτές η μπακλαβωτές πλάκες πεζοδρομίου.Επίσης θυμάμαι έναν συμμαθητή μου στο γυμνάσιο που είχε στην συλλογή του ρομβοειδή γραμματόσημα τα οποία αποκαλούσε ''μπακλαβωτά''

#8
Δημητράκης(Μητσάκος)

στο ξέλαση

Σχετική παροιμία που ακούγεται στην Ηλεία:
''Η αλεπού είχε ξέλαση κι΄αυτή ακριδολόγαγε!''
Λέγεται μεταφορικώς όταν ο συγχωριανός,υπέρ του οποίου γίνεται η ξέλαση,δεν συμμετέχει αναλόγως η δεν δίνει την δέουσα σημασία,περιμένοντας από τους ευγενώς προσφερθέντες συγχωριανούς να ''βγάλουν'' τον κύριο όγκο της δουλειάς.
Βλέπετε,γίνονταν και τέτοια τα παλιότερα χρόνια,όταν ανθούσε ο θεσμός της ξέλασης.Και βέβαια, δεν νομίζω να γίνεται ξέλαση στις μέρες μας.Αν υπάρχει έστω και η στοιχειώδης αλληλεγγύη πρέπει να είμεθα ευχαριστημένοι!

Τροποποιήθηκε από τη Σ.Ο. :
Ορθογραφικό κατόπιν αιτήματος
#9
Δημητράκης(Μητσάκος)

στο μαλάκας

Για πλάκα σε κάποιον που θέλεις να τον δαιμονίσεις,του λες:''Μου δίνεις σε παρακαλώ τα ρούχα σου,γιατί θέλω να ντυθώ μαλάκας;''

Σχετική παροιμία παλιάς κυκλοφορίας:''Αλλοι ψυχομαχάνε και άλλοι καβλομαχάνε''.Δηλαδή κάποιοι έχουν προβλήματα και περνούν δύσκολα,ενώ κάποιοι άλλοι περνούν καλά και ευχαριστιούνται.

Το πλήρες τετράστιχο του μπακλαβά,όπως το λέγαμε πιτσιρικάδες του δημοτικού,αλλά και αργότερα: ''Μία είναι η ουσία-ο μπακλαβάς γωνία-το καταϊφι μέση-και τρώς ό,τι σ'αρέσει!''

Δεκαετία '60, καθηγητής μου μαθηματικός,έλεγε κάτι ανάλογο στους αδιάβαστους μαθητές που δεν τα πήγαιναν καλά όταν τους ''σήκωνε'' στον πίνακα για εξέταση:''Για ποιό λόγο πάτε σχολείο,αφού μπαούλα έρχεστε και φορτσέρια φεύγετε''.Φορτσέρι δε,είναι άλλη ονομασία του μπαούλου,νομίζω από τα Επτάνησα.

Σχετικό τετράστιχο κάργα στην ποιητική υπερβολή: Τυφλός βελώνα έψαχνε- να βρεί στον αχυρώνα- κι΄ενας κουφός του φώναζε- ''Την άκουσα που εβρόντα!''

#14
Δημητράκης(Μητσάκος)

στο μουνί

Ενα ακόμη όνομα για το μουνί: Ψωλάραγμα...Το βρήκα σε παλιά σχετική διατριβή!Και ένα σχετικό δίστιχο:''Δουλειά δεν είχε το μουνί και μάθαινε τσαγκάρης!''

Από παράσταση Καραγκιόζη των παιδικών μου χρόνων. Ο Καραγκιόζης μονίμως πεινασμένος,τραγουδά ξαπλωμένος ανάσκελα στην αυλή της παράγκας: ''Βλέπω στον ουρανό- ένα ψωμί διπλό- κι' εκατό δράμια ελιές-πω πω τι λιχουδιές!''.Δυστυχώς κάργα επίκαιρο το άσμα...

#16
Δημητράκης(Μητσάκος)

στο χαϊβάνι

Σχετικό γνωμικό:''Το πολύ το νάνι-νάνι,κάνει το παιδί χαϊβάνι.''

#17
Δημητράκης(Μητσάκος)

στο γαμάω

Σε πανηγύρι,άκουσα αφρικανό μικροπωλητή(προφανώς μουσουλμάνο),να λέει:''Εγώ χώρα μου πολλές γυναίκες και όλες θέλουν συνέχεια γκάμησον.Αν εγκώ συνέχεια γκάμησον,πετάνει από κούραση!''

Αληθινή παραγγελία που άκουσα σε καφετέρια από πελάτη:''Δύο φραπέδες άνευ γάλα σε παρακαλώ''

Δεκαετία του '70,φαντάρος σε τσοντοσινεμά της Θεσσαλονίκης που είναι τίγκα στούς εξοδούχους της Κυριακής.Επί της οθόνης η ταλαντούχα πρωταγωνίστρια επιδίδεται μανιωδώς σε πεοθηλασμό, ο οποίος συνεχίζεται κανα τέταρτο στο ίδιο μοτίβο.Τότε,κάποιος φαντάρος αγανακτισμένος που δεν εξελίσσεται η ''υπόθεση'',χάνει την υπομονή του και φωνάζει:''Αστο επιτέλους κάτω το ματζαφλάρι μωρή κάργια να δούμε τι έχει παρακάτω!'' Το σώσε έγινε...Αξέχαστα τα χρόνια της νιότης, με ό,τι αυτά κουβαλούσαν μαζί τους...

Αφορδακός=βάτραχος,κουλούκι=σκύλος,κουνενός=κύπελο,φιλιότσος=βαφτιστικός,στιβάνια=μπότες.

#21
Δημητράκης(Μητσάκος)

στο πούστης

Ο πατέρας μου,μακαρίτης πλέον, είχε δική του λέξη:Κουνόκωλος...

Σχετικό στιχούργημα παλαιάς κυκλοφορίας: Πούστης τον πούστη αγαπά πουτάνα την πουτάνα κι'ο Γιώργης ο κωλομπαράς τους παίρνει όλους σβάρνα...

#23
Δημητράκης(Μητσάκος)

στο μουνί

Λαϊκή παροιμία που ψάρεψα διαβάζοντας από δώ και από κεί διάφορα σχετικά και άσχετα πονήματα και δείχνει την λαϊκή σοφία αλλά και την νομοτέλεια των πραγμάτων: ''Είδες χέρι στο βυζί; Δέξου μουνί μαντάτα!''


Έντονο κείμενο εδώ