#1
Ο ΑΛΛΟΣ

στο λαπάς

@Χανκ (αλλά και @όλους): Μα βέβαια! Ο Μηλιώκας είναι βιρτουόζος της σλανγκ. Όχι για το πολύ, αλλά για το ευ. Το συγκεκριμένο τραγούδι, όπου μάλλον δίνει τα ρέστα του από αυτή την άποψη, αξίζει να μελετηθεί φιλολογικά για τη γλώσσα του. Το στόρι δε λέει τίποτα ιδιαίτερο: σε τσάκωσα μ' άλλον και σε σουτάρω. Σιγά το πράμα, έχει χιλιάδες τραγούδια που λεν το ίδιο. Αλλά η δύναμη των εκφράσεων είναι εκπληκτική. Ανάγει τη σλανγκ σε ποιητικό εργαλείο. Κι ενώ το 'χει γεμίσει με εκφράσεις που χρήζουν αποκωδικοποίησης (μόνο η πρώτη στροφή είναι σε κάπως ξεκάθαρα ελληνικά), δεν το κουράζει. Ουδεμία σχέση με την ψευτομαγκίτικη χρήση αργκοτικών εκφράσεων που συναντάμε σε άλλα, τζούφια τραγούδια.

Εφτά ντομά' σ' ένα καφά'.

#3
Ο ΑΛΛΟΣ

στο μα τον Τουτάτη

@Vikar: Μα τω θεώ, αν το έχεις δει σε αρχαίο κείμενο, είναι αιτιατική δυϊκού αριθμού. Θα πρέπει να γράφεται με σκέτη οξεία, όχι περισπωμένη + υπογεγραμμένη. Σημαίνει «Μα τους δύο θεούς», δηλ. τους Διόσκουρους ή άλλους που εκ παραδόσεως πάνε ζευγάρι.
Αν το 'χεις δει σε νεότερο κείμενο, είναι απλώς λάθος.
@Μες: Μα τω Δία ούτως ή άλλως αποκλείεται, γιατί η δοτική είναι Διί. Είναι λάθος όχι σύνταξης αλλά ορθογραφίας (δηλ. είναι αιτιατική αλλά του ξέφυγε ένα -ω).
@Πονηρόκυνα: Σωστός!

Ας πούμε και το εξής: Μα τον Δία, στους αρχαίους εσήμαινε «όχι μα τον Δία». Ο καταφατικός όρκος επισφραγίζεται με το «νη».

Κι ας πούμε και το άλλο: Η φράση «Μα το Ζα» (=μα το Δία), υπό τύπον μαγικής επίκλησης που το νόημά της έχει ξεχαστεί αλλά εξακολουθεί να χρησιμοποιείται, ήταν ακόμη εν χρήσει μέσα στον 20ό αι. παρά τοις τσοπάνησι του Ψηλορείτη. Σε κάποιο συγκεκριμένο σημείο του βουνού πήγαιναν να λύσουν αμφισβητούμενες υποθέσεις ζωοκλοπής. Ο υπόλογος για ζωοκλοπή βοσκός που, ακουμπώντας το χέρι του στην ιερή πέτρα, έλεγε «Όχι μα το Ζα, δε σου πήρα εγώ τα ζα» θεωρούνταν άνευ ετέρου ότι λέει αλήθεια, τόσο βαρύς όρκος ήταν. Φυσικά οι άνθρωποι ήταν χριστιανότατοι και κατά πάσα πιθανότητα δεν τον είχαν ούτε ακουστά το Δία, συνέχιζαν όμως ανά τις γενιές ένα έθιμο λησμονημένης αρχής. Πληροφορία από τα «Αμίλητα βαθιά νερά» της Ρ. Γαλανάκη.

#4
Ο ΑΛΛΟΣ

στο κουκιά σπέρνω

Το «Τι κάνεις Γιάννη - Κουκιά σπέρνω» δεν είναι σωστό, γιατί το «κουκιά σπέρνω» είναι μία εύλογη απάντησηστο «τι κάνεις». Υποτίθεται ότι ο Γιάννης είναι κουφός ή αφηρημένος ή τρελός και απαντάει ό,τι να 'ναι.

Ωραίος ιντίντ. Μία παρατήρηση όμως: αν το κουβάλημα είναι μία εκδούλευση που δεν εξυπηρετεί τίποτε άλλο εκτός από τη μεγαλομανία και τα απωθημένα του καθηγητή, δεν ισχύει το ίδιο για τις επιτηρήσεις και τα διορθώματα. Αυτά είναι απαραίτητα βήματα στην εκμάθηση της τέχνης. -Χωρίς βέβαια αυτό να αναιρεί τον χωσιματικό τους χαρακτήρα.

#6
Ο ΑΛΛΟΣ

στο ζαπρέ

Μα δεν είπα τίποτε για το αναγραμμαντείο! Ο αναγραμματισμός μια χαρά λέξη είναι. Απλώς καμιά φορά τη χρησιμοποιούμε εκεί που κάτι άλλο θέλουμε να πούμε.

#7
Ο ΑΛΛΟΣ

στο πέος

@ Ironick: Χωρίς να έχω θετική πληροφόρηση, υποψιάζομαι ότι οι γλώσσες λαών που δεν το 'χαν στην κουλτούρα τους να ντρέπονται για τη γύμνια τους και για τη σεξουαλικότητά τους θα είχαν τέτοιες «καθαρές» λέξεις. Βέβαια οι αρχαίοι Έλληνες ήταν και στα δύο θέματα απενοχοποιημένοι, και όμως να που έλεγαν «αιδοίον» (= το ντροπιαστικό). Οπότε, η μόνη γλώσσα περί της οποίας έχω κάποια ιδέα καταρρίπτει τη θεωρία μου εν τη γενέσει της...
Ξέρω 'γώ; Πείτε...

#8
Ο ΑΛΛΟΣ

στο λέζα

Αρβανίτικη λέξη;

#9
Ο ΑΛΛΟΣ

στο τριολέ

....

Έχω αρχίσει να χάνω το νήμα της συζήτησης!

#10
Ο ΑΛΛΟΣ

στο εσεμεσιάζομαι

Το ρήμα είναι ανώμαλο: έχω ακούσει το μελλ. στιγμ. θα εσεμέσω.

#11
Ο ΑΛΛΟΣ

στο κατσία

Τα μούτρα;

Σχετική και η απειλή «θα σου βγάλω τον κώλο».

Πρόκειται για πραγματική πρακτική, που εφαρμοζόταν μεταξύ κουτσαβάκηδων σε περιπτώσεις πολύ βαριών αμαρτημάτων (π.χ. για καταδότες): χώνεις στον κώλο του εν λόγω προσώπου κάποιο ματσούκι, το τραβάς απότομα έξω, κι αυτό, βεντουζώνοντας (προφανώς υπήρχε και κάποια τεχνική) συμπαρασύρει έξω μέρος του κωλάντερου. Φαίνεται δε ότι όποιος το υποστεί και δεν πεθάνει μέσα στις επόμενες μέρες, σιγά σιγά επανέρχεται από μόνος του.

Χριστέ μου, έτσι;

#13
Ο ΑΛΛΟΣ

στο εσχατόγηρως

Πλάκα κάνετε ρε; Παμπάλαιη δοκιμότατη λέξη είναι ο εσχατόγηρος! Και ναι, γράφεται και με ω, και παρατονίζεται στην προπαραλήγουσα κατά τα αττικόκλιτα (ο Μενέλεως, ο ρινόκερως κλπ.)

#14
Ο ΑΛΛΟΣ

στο κάνω γκάιντα

Το ακριβές συνώνυμο είναι «κάνω τουλούμι». Το τουλούμι είναι ο ασκός, είτε της γκάιντας είτε για οποιαδήποτε άλλη χρήση.

#15
Ο ΑΛΛΟΣ

στο λέμε

Τρεις παρατηρήσεις:
α) Η ανάλυση της Μες για την ψυχολογική λειτουργία του αντιγραμματικού λέμετε είναι σατανικά οξυδερκής. Μάλλον πολύ βαθιά νερά για κείνον που έβαλε τα μηδενικά.
β) Το σχόλιο του Χαλικούτη για τους ψευδοϊδιωματισμούς επίσης εξαιρετικό.
γ) Την περίπτωση της αγραμματοσύνης πρέπει να την αποκλείσουμε. Έχει ανθρώπους που δεν ξέρουν να πουν σωστά «αποτάθηκα» (κι εδώ που τα λέμε, είναι πιο φυσιολογικό να μην ξέρεις παρά να ξέρεις. Απλώς καλό θα ήταν ο καθένας να μιλάει όπως ξέρει κι όχι όπως δεν ξέρει), αλλά κανείς φυσικός ομιλητής δε διατηρεί αμφιβολίες για το πώς κλίνονται τα απλά, ομαλά, συνηθισμένα ρήματα. Πρόκειται λοιπόν είτε για αγραμματοσύνη περί ντοπιολαλιών, όπως εύστοχα παρατηρήθηκε, είτε για ένα σκόπιμο λάθος, που όμως, γιατί να το θεωρήσουμε ντε και καλά ρατσιστικό και σνομπίστικο; Μπορεί να είναι απλώς ένας αθώος αστεϊσμός.

#16
Ο ΑΛΛΟΣ

στο λέντζος

Ο αστικός μύθος για τη σύσταση του καφέ του Λέντζου ακόμα στέκει, και έχει διάφορες παραλλαγές.

#17
Ο ΑΛΛΟΣ

στο λελεδόνια

Το Λελεδόνι (ακα λελεδοπούλι), που εκτός από τη χαρακτηριστική του κραυγή έχει και χαρακτηριστικό πέταγμα που συχνά μιμούνται οι λελέουρες με χειρονομίες, και που γενικά πετάει πάνω από τα στρατόπεδα (-Κοίτα! Το είδες; -Όχι, τι είναι; -Πέρασε ένα λελεδοπούλι. Λελέ, λελέ! [+κίνηση φτερουγίσματος]),
το Λελεδόνι λέγω, είναι από τα κορυφαιότερα δείγματα του σουρεαλιστικού χιούμορ που καλλιεργείται στο στρατό.

#18
Ο ΑΛΛΟΣ

στο λελέ

Μπορούν να βγουν διάφορα αρκτικόλεξα που να του ταιριάζουν, όμως η πραγματική ετυμολογία είναι από το απολελέ και τρελελέ (βλ. λήμμα λελέ - 1) < απολύομαι και τρελαίνομαι (γνωστό λαϊκό τραγούδι, η πιο πετυχημένη έμπνευση έβερ για σίγουρη διαχρονική επιτυχία).

#19
Ο ΑΛΛΟΣ

στο λέει

Πως, δέχεται και απρόσωπη σύνταξη, π.χ. «Δε λέει να περιμένουμε μες στο κρύο».

Συνώνυμο του κωλολέει είναι και το χοντρολέει, καθώς και το αξιοσημείωτο λέει άσχημα, που έχει την ιδιορρυθμία ότι σημαίνει κάτι θετικό, ευχάριστο: ιδού άλλο ένα φαινόμενο της σλανγκ που αξίζει να εξεταστεί. Συμβαίνει και σ' άλλες περιπτώσεις, π.χ. χάλια.

#20
Ο ΑΛΛΟΣ

στο εντεχνindie

Φοβερό λήμμα. Γενικά όλοι είναι για τον πούτσο, μαλάκες Έλληνες, εκτός από όσους ακούνε «εναλλακτικά»... Άραγε, πόσο μη-μαλάκας Έλληνας, μη-για τον πούτσο, μπορεί να είναι κάποιος που διαλέγει να ταυτιστεί με ένα εμπορικό προϊόν που λανσάρεται ως «εναλλακτικό»; Σύντροφε, άμα θες ντε και καλά να βρίσεις κόσμο, πώς και δε σου πέρασε από το νου να προβάλεις ως αντιπαράδειγμα τους αληθινούς εναλλακτικούς, δηλαδή εκείνους που ανακαλύπτουν μόνοι τους κάτι που να τους αρέσει; Γιατί βέβαια, άμα έχει κανείς μεράκι να κάνει τέτοιες ανακαλύψεις, και το ροκ προσφέρει πεδίο άφθονο, και το μέταλ, και το ελληνικό, και πλείστα είδη μουσικής. Αλλά εσένα το κριτήριό σου φτάνει μέχρι τους αλτέρνατιβ από αλυσίδα παραγωγής... Εύγε.

#21
Ο ΑΛΛΟΣ

στο Ίφκινθος

Αισθάνομαι ότι αυτό το λήμμα και -κυρίως- το σχόλιο του Αχώνευτου εκφράζουν μια απαξίωση προς όσους πηγαίνουν σε μικρά και απίθανα νησιά. Λες και δεν πηγαίνουν για κανέναν άλλο λόγο παρά μόνο για να τη σπάσουν σ' εσάς προσωπικά. Και ο μεν συντάκτης του λήμματος, τουλάχιστον τα γράφει με χιούμορ (αν και έχει μεγάλη άγνοια: η μεν Οινούσα δεν υπάρχει, όπως δεν υπάρχει η Σπέτσα, το Πατήσι και το Ιλίσσι, η δε Κάσος είναι τελείως άστοχο παράδειγμα. Δεν είναι Ανάφη και Τήλος και Κάτω Κουφονήσι, είναι ένα νησί χωρίς καμία απολύτως ατραξιόν όπου θα πάει μόνο κάποιος που πραγματικά ενδιαφέρεται να το γνωρίσει.) Ο Αχώνευτος όμως είναι καθαρά εριστικός και χαλάει την παρέα. Μπράβο ρε φίλε, κράξε κι άλλους! Κράξ' τους όλους, δεν ξέρουν!

Ουπς! Αυτό δεν το ξέρω. Εκείνη την εποχή δε μετρούσαν τη νικοτίνη.

Πάντως υπάρχει στίχος από ρεμπέτικο:
«Δε φουμάρω Πέντε, λέει το αλάνι,
μα γουστάρω Άσσο με το καλό χαρμάνι.»

#23
Ο ΑΛΛΟΣ

στο με την ψωλή στο χέρι

Λέγεται και μεταφορικά, για την αποτυχία σε οιουδήποτε είδους προσδοκία.

Όχι. Τουναντίον, συνήθως η εκτενής έκφραση προέρχεται από τη σύντομη: αν η σύντομη είναι πετυχημένη, βγάζουν και σίκουελ. Βλ. Δ.Σ. Λουκάτου, Παροιμιών Πλατυσμοί, Επετηρίς Λαογραφικού Αρχείου, τ. ΙΓ΄-ΙΔ΄(έτη 1960-1961), σελ. 148 - 203. (Σπαστικός, έτσι;)
Ωστόσο στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι λογικό να προηγούνταν οι μακρουλότερες εκφράσεις, ή έστω κάποιες ταυτόσημές τους, γιατί στου κασίδη το κεφάλι τι άλλο είναι λογικό να μαθαίνεις παρά την τέχνη του κουρέα;

#25
Ο ΑΛΛΟΣ

στο μαγιόξυλο

Ο αναγραμματισμός βέβαια εδώ είναι σχεδόν αυτονόητος: μαγιόξυλο = γαμιόξυλο.

Μήπως ξέρετε και τι είναι η «πέτρα η μαλλιαρή» που επίσης την πιάνουν την Πρωτομαγιά;

#26
Ο ΑΛΛΟΣ

στο μακάκας

  1. Όπως όλοι (εκτός από το Λαζόπουλο) ήξεραν έκπαλαι, αυτός ο πίθηκος στα ελληνικά δε λέγεται ούτε μακάκα ούτε μακάκας, αλλά μακάκος.
  2. Αυτό δεν ανήκει ούτε στη σλανγκ ούτε σε κανένα άλλο λεξιλόγιο. Είναι απλώς ένα αστείο (;) που είπε κάποιος σε μία εκπομπή. Βέβαια ο ίδιος το είπε και στην επόμενη και στη μεθεπόμενη και στην παραμεθεπόμενη εκπομπή, και μαζεύτηκαν καμιά εκατοστή χρήσεις της λέξης, αλλά και πάλι δεν αρκούν. Αν σε καμιά δεκαριά χρόνια υπάρχουν άνθρωποι που να το λένε χωρίς να θυμούνται από πού ξεκίνησε, όπως με μερικές φράσεις του Χάρυ Κλυν ή του Αστερίξ, τότε ας το καταχωρίσουμε.
#27
Ο ΑΛΛΟΣ

στο μα τον Τουτάτη

Το «μα + δοτική» πού το βρήκατε ρε παιδιά; Πάντα με αιτιατική ήτανε.

#28
Ο ΑΛΛΟΣ

στο τριβάδα

Ναι, αλλά οι κυρίες στο αρχαίο αγγείο της εικόνας είναι πολύ κόσμιες: τραγουδούν, παίζουν λύρα, και μάλιστα οι δύο από τις τέσσερις φέρουν και φωτοστέφανα καθολικών αγίων. Έτσι ήταν τα πλακομούνια στην αρχαιότητα;

#29
Ο ΑΛΛΟΣ

στο τριολέ

Εγώ πάλι διαφωνώ. Triolet είναι το τρίο, δηλ. τρία από οτιδήποτε πράγμα. Ως ειδικότερος όρος σημαίνει τρίηχο, είδος χαρτοπαιγνίου για τρεις και όλα τα άλλα που αναφέρατε, αλλά δεν παύει να διατηρεί και τη γενικότερη σημασία του. Άρα εν δυνάμει εμπεριέχει και την έννοια της παρτούζας, συνεπώς αυτή δεν είναι ξεχωριστή έννοια. Όπως το «να κάνουμε ένα τρίο» σημαίνει να κάνουμε κάτι, οτιδήποτε (γιατί όχι και παρτούζα) οι τρεις μας, και όχι υποχρεωτικά να παίξουμε βιολί - βιόλα - βιολοντσέλο που είναι η τεχνική σημασία του όρου. Αλλά δε θα ισχυριζόταν κανείς ότι «τρίο» σημαίνει παρτούζα!

#30
Ο ΑΛΛΟΣ

στο τρυφερό πόδι

Σόρι παιδιά, αλλά είστε πίσω. Τι να συζητάμε αν θα βάλουμε ή όχι τη λέξη στο λεξλόγιό μας; Η λέξη ήδη υπάρχει από παλιά (ο Λούκυ Λουκ υπήρχε στα Ελληνικά τουλάχιστον από τη δεκαετία '70). Μαζί με άλλες φράσεις ηρώων του Γκοσινύ (θέλω να γίνω χαλίφης στη θέση του χαλίφη, είναι τρελοί αυτοί οι ..., είμαι ένας φτωχός και μόνος καουμπόυ, έπεσε στη μαρμίτα όταν ήταν μικρός κ.ά.), ξέφυγαν από τα όρια του περιοδικού και χρησιμοποιούνται στη σημερινή γλώσσα.