Ιστοκόπι:
Από τα παλιά χρόνια, στην Ελλάδα, τα γιατροσόφια έδιναν κι έπαιρναν. Από τα 1800 όμως ως τα 1860 περίπου, ο «κομπογιανιτισμός» είχε σπάσει κάθε προηγούμενο ρεκόρ.
Η αλήθεια είναι, ότι πολλοί από τους κομπογιαννίτες αυτούς αναδείχτηκαν θαυμάσιοι πρακτικοί γιατροί και έκαναν αληθινά θαύματα, σε καιρούς, μάλιστα, επιδημιών του «μαύρου θανατικού», δηλαδή της πανούκλας. Ήταν θαρραλέοι άνθρωποι, ανθρωπιστές και θυσιάζονταν, πραγματικά, για να σώσουν τον άλλον. Τέτοιος ήταν ο Μικές Τζαννής από τη Ζάκυνθο, ο Παύλος Δάνης από το Αιτωλικό και ο Μηνάς Κρυστάλλης από την Άρτα. Ο λαός τους σεβόταν και τους θεωρούσε αγίους.
Ανάμεσα, όμως, σ’ αυτούς υπήρξαν και οι διάφοροι επιτήδειοι, που προσπαθούσαν με ψευτοπράγματα να κάνουν, δήθεν, καλά, εκείνους που ζητούσαν τη βοήθειά τους. Ένας κομπογιαννίτης π.χ., που έμεινε ξακουστός για τις αγυρτείες του, ήταν ο Παρθένης Νενιμός από τα Γιάννενα, που έζησε γύρω στα 1815. Γι’ αυτόν λέγεται, ότι έστειλε πολλούς Αρβανίτες στον άλλο… κόσμο, θέλοντας να δοκιμάσει τα φάρμακά του πάνω τους.
Αυτοί που αγαπούσαν, χωρίς ν’ αγαπιούνται, για να τους περάσει ο καημός, έπρεπε να φάνε από την πίτα αυτή τρία πρωινά συνέχεια, τελείως νηστικοί. Από το… περίφημο, λοιπόν, αυτό γιατροσόφι, έμεινε η φράση «έφαγε τη χυλόπιτα».
Τρεις μέρες τρώω την αναθεματισμένη χυλόπιτα τώρα. Μπα, δεν γίνεται τίποτα, θα της πληρώσω τη βίζιτα.
6 σχόλια
GATZMAN
!
jesus
αυτό που άκουσα εγώ σήμερα είναι ότι το έθιμο στα προξενιά παλιά ήταν να προσφέρουν στο γαμπρό κόκκορα με χυλοπίτες. κ όταν αποτύχαινε το προξενιό, η απάντηση στο «πώς πήγε» ήταν «ε, τουλάχιστον φάγαμε χυλοπίτες».
από τη χυλοπίτα στην χυλόπιτα, δυο δάχτυλα κ κάτι.
Nakas
Ο Jesus έχει δίκιο. Κάποιος λαογράφος Αντωνιάδης περιγράφει πως στη Μικρά Ασία όταν γινόταν ο αραβώνας τρατάριζαν τον υποψήφιο γαμπρό χυλόπιτα, μια πίτα που αποτελούνταν από τηγανήτες σαν κρέπες με κιμά ανάμεσα στις στρώσεις. Ακόμα κι αν δεν επετύγχανε συμφωνία ο υποψήφιος έλεγε ότι τουλάχιστον έφαγε τη χυλόπιτα.
HODJAS
Porridge pie
Khan
Από άρθρο του Νίκου Σαραντάκου εδώ:
«Πράγματι, η χυλόπιτα της φράσης μάλλον δεν είναι το σημερινό ζυμαρικό, που άλλωστε χρησιμοποιείται στον πληθυντικό (χυλοπίτες), αλλά μάλλον κάποιο παρασκεύασμα από χυλό, που νοείται ως άγευστο και ελαφρώς αηδιαστικό. Ο άντρας που οι ερωτικές του προτάσεις αποκρούονται (επειδή η φράση γεννήθηκε σε εποχή που μόνο οι άντρες πρότειναν) αισθάνεται την ίδια δυσφορία (που μπορεί να συνοδεύεται και από γκριμάτσα) με εκείνον που αναγκάζεται να καταπιεί ένα πικρό ή ξινό ζουμί -άλλωστε υπάρχουν παραλλαγές της φράσης όπως “έφαγε τα μούσμουλα” ή “ήπιε το λουπινοζούμι”.
Νομίζω πως σε αυτή την κατεύθυνση βρίσκεται η προέλευση της φράσης, χωρίς να έχω ψάξει αν ο Παρθένης Νένιμος είναι υπαρκτό πρόσωπο (ο Νατσούλης αναφέρει περισσότερα στοιχεία, ότι έδρασε το 1815 στα Γιάννενα, αλλά ως συνήθως δεν δίνει καμιά πηγή). Την πλήρη εκδοχή του Νατσούλη μπορείτε να τη διαβάσετε στο slang.gr, όπου αναφέρεται και μια άλλη εκδοχή, ότι στα προξενιά κερνούσαν κάποιο φαγητό (είτε κόκορα με χυλοπίτες είτε χυλόπιτα) οπότε αν αποτύγχανε το συνοικέσιο τουλάχιστον ο (απορριφθείς) μνηστήρας είχε φάει. Η εξήγηση αυτή είναι λιγότερο απίθανη από τον Γιαννιώτη κομπογιανίτη, αλλά και πάλι δεν με πείθει.»
deinosavros
Σοβαρά τώρα, λέγε, πόσα σε πληρώνει ο Σαραντάκος; :-Ρ