Αντί της κλητικής, κύριε.
Προσφώνηση για άντρες, κυρίως αγνώστους, όχι ιδιαίτερα ευγενική αλλά ούτε και εντελώς απρεπής. Χρησιμοποιόταν από παλιά για να εκφράσει μια συγκρατημένη ενόχληση, σε συνδυασμό όμως με την τήρηση των αποστάσεων. Δεν είναι τόσο οικεία ώστε να υπονοεί πρόκληση σε καβγά, αλλά δε λέει όχι και σε μια μικρή λογομαχία. Σχετικά αντίστοιχο για γυναίκες είναι το «μαντάμ» ή «μανδάμ».
Σήμερα πλέον το «κύριος» το λένε ακόμη και μαθητές προς τον καθηγητή, χωρίς κατ' ανάγκην πρόθεση πρόκλησης.
Κατ' αναλογίαν έχει βγει και το «φίλος» (=φίλε), που μπορεί να είναι απολύτως κόσμιο και φιλικό.
Σημείωση: Γενικά η χρήση ονομαστικής αντί κλητικής, που εκ των πραγμάτων μπορεί να γίνει μόνο σε αρσενικά, εκφράζει μια απόσταση. Χρησιμοποιείται κατά κόρον στο στρατό, π.χ. «Νέος! Παπαδόπουλος! Λοχίας!»
Άντε ρε κύριος, μια ώρα στο φανάρι!
Κύριος, να πάω τουαλέτα;
4 σχόλια
Hank
Δηλαδή είναι σλανγκικώς ορθό το «α γαμηθείτε κύριος!» κατά το «α γαμηθείτε μαντάμ!»;
patsis
Πολύ εύστοχο το κείμενο του ορισμού. Αυτό όμως με τη χρήση από τους μαθητές προς τον καθηγητή δεν το ήξερα.
deinosavros
Ναι, εξαιρετικός Ο ΑΛΛΟΣ.
deinosavros
Στην αρχή πήγα να γράψω "εξαιρετικός γραφιάς Ο ΑΛΛΟΣ". Λέξη επίσης αμφίσημη, καθώς μπορεί να σημαίνει είτε τον πουλημένο κονδυλοφόρο, είτε τον φιλότιμο εργάτη / ερασιτέχνη της γραφίδας, κατά τη φόρτιση των συμφραζομένων. Εδώ βέβαια παίζει το β'.