Από τη Δ. Κρήτη η παλιά αυτή λέξη (απαντά και σε ριζίτικα κ.λπ.) η οποία ακόμη και σήμερα ακούγεται και από τη νεολαία ακόμα, σπάνια βέβαια, και με συνειδητή επίγνωση ότι αποτελεί γλωσσικό πλούτο.

«Αναμαζωξιάρης» είναι ο ξένος, αυτός που μας ανεμαζωχτήκενε, για την ακρίβεια αυτός «που-δε-γατέω-ίντα-διαόλους-μας-ανεμαζώχτηκενε-απού-να-μην-τονε-πω-πράμα-γι΄-αναμαζωξιάρηδες». Είναι αυτός που μας κουβαλήθηκε, που μας φορτώθηκε, ο ανεπιθύμητος ξενομπάτης ή ξενομερίτης. Είναι ουσιαστικά ο πρόσφυγας ή, όπως λεγόταν στα Χανιά ο *πρόσφυγκας******.

Αναμαζωξιάρικα ήταν και τα έκθετα κι έπειτα υιοθετημένα παιδιά, ενώ ακόμη και σήμερα μπορεί να ακούσει κανείς τις μανάδες στα Σφακιά να φωνάζουν το βράδυ στα παιδιά που παίζουν στο δρόμο «αναμαζωχτείτε επιτέλους», μαζευτείτε, δηλαδή, και βρείτε καταφύγιο στο σπίτι μας.

Είναι πολύ υποτιμητικός όρος, ο πιο υποτιμητικός από τους υπόλοιπους για τους μέτοικους. Αναμαζωξιάρης σημαίνει και κουρελής, φτωχομπινές.

*****Τα οποία Χανιά μόλις πριν λίγες βδομάδες έφτιαξαν επιτέλους μνημείο για το σημαντικό προσφυγικό τους μικρασιάτικο πληθυσμό (κυρίως από την περιοχή Σμύρνης) που κατοίκησε τα Τουρκοπροάστια της πόλης (Μουρνιές, Περβόλια, Πασακάκι). Με την ευκαιρία συζητήθηκε και ένα άρθρο των Χανιώτικων Νέων που σιχυριζόταν ότι ένα 40% της πόλεως των Χανίων έχουν πρόσφυγα πρόγονο (και Κινέζο ξάδερφο)... Για τους Χανιώτες που μάλλον όλοι θέλουνε να Σφακιανοφέρνουν παρά να προσφυγοφέρνουν (πλην όσων έχουν προσφυγικό επίθετο και περηφάνια) ήταν ένα πλήγμα...

Ετερόκλητα παραδείγματα:

  1. Άμε μρε να βάλεις ένα ποκάμισο κι είσαι σαν τον αναμαζωξιάρη....

  2. Σ’ ένα τέτοιο μακελειό ο μπάρμπα Γιάννης ο Σισανές, ξερακιανός άντρας, μακρές, στιβαρός, με μεγάλη καρδιά μέσα ντου, όντενε εμακελεύανε μια τουρκική φαμελιά, του παντήχνει ένα τουρκάκι πέντε-έξι χρονών. Το μαχαίρι ντου έσταζενε το αίμα των Οικολογιών του και το κοπέλι έτρεμενε σύγκορμο χλωμιασμένο σαν τα κίτρινα φάδια. Το λυπήθηκενε και το πρεμάζωξενε στο κονάκι ντου και το ανάθρεφενε μαζί με τα δικά του κοπέλια. Τα ξεδιαφωτίσματα ο μπάρμπα Γιάννης έπαιρνενε το τουρκάκι στα οζά και το ‘χενε ουλημέρα κοντά ντου και έτρωενε ε’να κομμάτι ψωμί μαζί με τα δικά ντου στο μιτάτο… Τ’ αποσπέρας που απόσωνε στο σπιτικό ντου τ’ αποχύνεντονε η γυναίκα ντου για το αναμαζωξιάρικο: “Είντα μου τ’ αναμάζωξες, για να με ταραχάς, καεί η ψυχή ντου. Ανάθεμα τσι και δεν μπορώ να τσι θωρώ μπλιο τσ’ αναθεματισμένους”.

από δω.

  1. Μάς έχει φάει ο διάλογος με κάθε αναμαζωξιάρη σατανιστή, απο παπικό μέχρι μουσουλμάνο ... Το οτι έχουμε σχήσμα στο σώμα της εκκλησίας μας , πληγη αιμοραγούσα δεν είναι πρωτο Θέμα;

από δω με την ορίτζιναλ ορθογραφία

Έχεις καλύτερο ορισμό; Πρόσθεσέ τον!

Δημοσιεύτηκε
Τελευταία επεξεργασία

#1
Vrastaman

Πρέπει να το αναφωνήσεις μια δυο φορές για το εκτιμήσεις δεόντως!

#2
electron

ανεμομαζώματα, διαολοσκορπίσματα

#3
xalikoutis

@βράστα: ΑΚΡΙΒΩΣ! η χροιά της φωνής, αηδία, μίσος και οίκτος μαζί.... η κατάληξη -ιάρης είναι τόσο δηλωτική, βλ. και παραξηγιάρης,ατσιποδιάρης, και πολλά άλλα τοπ λήμματα...

@ελεχτρον... όπως απήντησε και υπερήλιξ θαμών καφενείου εις τα Σφακιά στην ερώτηση περιηγητού «τι κάνεις μπάρμπα;»:
«- αέρα μαζώνω».

#4
Desperado

@Xali φαντάζομαι εννοείς στα Σφατσιά ε; :-) => το λήμμα θα έπρεπε να είναι «αναμαζωτσάααρης»

Άσχετο-σχετικό: στη Γλυφάδα είδα μαγαζί με όνομα Μπιφτεκάαατσι (που αλλού στην Μπιφτεκούπολη!)

#5
HODJAS

Διτσέε μου!

#6
xalikoutis

Μπρε σεις, δες σας τό' χω πωμένο να μην ομοζενοποιείται τσαι να μην πιθητσίζεται τον πλούτο προφορών τση Κρήτη μας... τσαι ειδικά των Σφατσίω...; Μια τσαι δυο...;

#7
HODJAS

Χαλι, ισχύει οτι στη Δυτική Κρήτη υπάρχει μυθικός ήρωας ανεκδότων «ο Μούσκαρος» (αντίστοιχος του Τοτού); Αν ναί, πόσταρέ το.

#8
xalikoutis

χόντζα, δεν το έχω ακούσει.... το μούσκαρος είναι βέβαια ευρείας χρήσης, αλλά ως αυτό που λες δεν το ξέρω... συνώνυμα του βλάκα και ατσούμπαλου έχω καταχωρίσει τα μπαραμπάκος και μαμαλούκος και θυμήθηκα κι άλλο ένα που έρχεται....

#9
xalikoutis

Καταπληκτική μετατόπιση της σημασία στο λήμμα αναμαζωξιάρα!