Χρησιμοποιείται ως επιφώνημα καημού και πόνου σε ρεμπέτικα η λαϊκά τραγούδια, χορούς, γλέντια κλπ. Προέρχεται από το τούρκικο παραπονιάρικο και νταλκαδιασμένο επιφώνημα «yalan-dünya», που σημαίνει ψεύτικε κόσμε, ψεύτη ντουνιά. Οι 2 τελευταίοι εξελληνισμένοι τύποι μάλιστα, απαντώνται αυτούσιοι σε ρεμπέτικα τραγούδια. Εξελικτικά, παραλείπεται η δεύτερη λέξη και παραμένει μόνο το πρώτο yalan = γιάλα.
Συνδυάζεται συχνά με το συνηθέστερο «αμάν».
... Ένα μαυρομάνικο μαχαίρι είναι η αγάπη σου, αμάν-γιάλα, όταν το πετάς και δε με πιάνει, αμολάς το δάκρυ σου ...
(τραγ. Στέλιου Καζαντζίδη)
4 σχόλια
allivegp
βλ. και το χότζειο γιάλα
allivegp
Ψεύτικος δεν είναι ο γιαλατζί, π.χ. γιαλατζί ντολμάς (άνευ κιμά), γιαλατζί ντουνιάς κ.λπ;
iwn
allivegp
το ειδα , σεβαστη και εμπεριστατωμενη η εκδοχη του Χοτζα και ειχα ηδη κανει url upload,
αλλα καταθετω και την εκδοχη που γνωριζω. Ακουστε και το συνημμενο url you tube τραγουδι που παραθετω.
Pirate Jenny
Συμφωνώ με την εκδοχή Χότζα - ότι το γιάλα είναι αραβικό και δεν έχει σχέση με τον ψεύτη ντουνιά.
Το «γιαλάν ντουνιά» παίζει όντως σαν έκφραση-επιφώνημα (ωιμέ, ένα πράγμα) τουρκιστί. Μάλιστα, σε ένα online λεξικό η φράση μεταφράζεται «this transitory world», ποιητικότατο! [Βλέπε και το βιβλίο «Φαχισέ Τσίκα» του Θωμά Κοροβίνη, λέγεται αρκετά συχνά εκεί, όπως και το «μποκ ντουνιά» (μποκ θα πει σκατά).] Δεν ξέρω πόσο έχει περάσει στα ελληνικά. Αλλά το γιάλα είναι άλλο πράγμα, πιο πολύ «εμπρός, πάμε, φύγαμε» παρά «ωχ παναγιάμου».
@allivegp: Yalan, ουσιαστικό, είναι το ψέμα, ενώ yalancı είναι ο ψεύτης. (Το προτελευταίο γράμμα, το c χωρίς υπογεγραμμένη, προφέρεται παχύ τζ, πχ το τζαμί γράφεται cami. Το τελευταίο γράμμα είναι το ι χωρίς τελεία (όχι i), που προφέρεται κάτι ανάμεσα σε ι και ου. Και τα δυο μαζί είναι βέβαια η κατάληξη που στα ελληνικά μετατρέπεται σε - τζής.) Και το yalan και το yalancı ως επίθετα σημαίνουν ψεύτικος.