Έκφραση χρησιμοποιούμενη σε παλιότερες εποχές (προσωπικά τη θυμάμαι από τη δεκαετία του '60, αλλά πιθανότατα υπήρχε και πιο παλιά) που σημαίνει ότι κάποιος μιλάει με ακαταλαβίστικο τρόπο, χρησιμοποιώντας γλώσσα και όρους που δεν γίνονται αντιληπτοί από τον πολύ κόσμο. Την εποχή εκείνη αναφέρονταν κυρίως σε ανθρώπους που μιλούσαν στην καθαρεύουσα, σε συγκεκριμένους χώρους, όπως π.χ. δικαστήρια, ή χρησιμοποιούσαν δυσνόητους επιστημονικούς όρους π.χ. γιατροί. Πολλοί (συνήθως σπουδαιοφανείς ή απατεώνες) το έκαναν και για λόγους εντυπωσιασμού ή εξαπάτησης, κρύβοντας πίσω από ελληνικούρες και μπουρδολογήματα τις πραγματικές τους προθέσεις. Ο ελληνικός κινηματογράφος της εποχής μας έχει δώσει πολλά τέτοια δείγματα.

Η χρήση (και μάλιστα διαδοχικά) των δύο προθέσεων "περί" και "δια", που δεν χρησιμοποιούνται στην καθομιλουμένη, γίνεται για να δώσει έμφαση στο "αρχαιοπρεπές" του πράγματος.

Πολύ περί δια γραμμάτου μας τα λες ρε παιδάκι μου. Γιά κάντα πιο λιανά να τα καταλάβουμε κι εμείς, ο χοντρός λαός.

Έχεις καλύτερο ορισμό; Πρόσθεσέ τον!

Δημοσιεύτηκε
Τελευταία επεξεργασία

#1
dryhammer

το ειχα ακούσει (και γι αυτό τώρα το ξανάψαξα) να είναι περί διαγραμμάτων με διάφορες αναφορες και να έχει σλανγκοποιηθεί σε περί διαγραμμάτου περί τις αρχές του 20ου αι.

(δεν λινκάρω κλπ γιατί γράφω με το αριστερό λόφω μιας επέμβασης στο δεξί χέρι)

#2
donmhtsos

Νά'σαι καλά για την πληροφορία και περαστικά για το χέρι.

#3
vikar

Υπάρχει αυτή η μικρή ανταλλαγή στο λεξιλογία, σίγουρα.

#4
donmhtsos

Μετά από πιό καλό ψάξιμο (στους ορισμούς, όχι στα λήμματα) βρήκα πως υπάρχει σε παλιότερο ορισμό του Χότζα (στυλιανοπούλου) απ' όπου κουπαστάρω το σχετικό απόσπασμα:

"Έτσι, ακόμα και τα μαγκάκια, που σέρνονταν από τμήμα σε δικαστήριο και τανάπαλιν, ψαρεύανε δώθε-κείθε τις ελληνικούρες του επισήμου Κράτους και μετά λέγανε τα δικά τους, π.χ. η αναγκαιότη, εφτακούνητο (αυτοκίνητο), τα πετριπαράδοτα, ένεκα λόγοι τιμής (δικαιολογία συνήθως κατόπιν ξυλοδαρμού-μαχαιρώματος αντιπάλου ή ξουρίσματος-μαδήματος αδελφής), ο πάσα ένας, περιδιαγραμμάτου, προσωπιδοφόρο επάγγελμα κλπ."

#5
σφυρίζων

+5

#6
barbarosa

Και χρησιμοποιεί κι η έκφραση τη γενική των τριτόκλιτων που βρίσκεται στην Κρήτη και γενικώς μόνο στσι διαλέχτους... Περί δια γραμμάτου, αντί περί δια γράμματος, επί το λογιώτερον...Ο "αγράμματος" λαός που δεν κατέχει τη γλώσσα των μακαρονάδων, πάλι στη μίμηση, βάζει αυτό που του είναι φυσικό! Αλλά έκτοτε, λόγω και της συστηματοποίησης της παιδείας (υποχρεωτικό το δημοτικό σχολείο) ήταν αρκετό για να αλλοιωθεί από την κανονιστική - ιστορική - σχολική γραμματική ο φυσικός τρόπος του καθενιούς και πλέον όλοι να το σχηματίζομε με το "σωστό" τρ΄οπο...

#7
deinosavros

Ἀλλὰ τὰ περιγραμμάτου τοῦ διδασκάλου μας δὲν περιωρίσθησαν εἰς τὰ ὀνόματά μας μόνον. Δὶς ἢ τρὶς τῆς ἑβδομάδος ἠγγάρευε τινὰς ἐξ ἡμῶν διὰ νὰ ξεβοτανίζομεν τὸν κῆπο τῆς μητροπόλεως. Ἐγὼ δὲν ἔβλεπον τὴν ὥραν νὰ ἔλθῃ ἡ σειρά μου. Ἐν τῷ κήπῳ ὑπῆρχεν ἓν δένδρον ἀνθισμένον ὡς τὸ ἰδικόν μας. Χωρὶς ἄλλο θὰ ἐμάνθανον τί πρᾶγμα εἶναι αὐτὸ τὸ δένδρον. Ὅταν, τέλος, ἀγγαρευθεὶς καὶ ἐγώ, εὑρέθην μετὰ τοῦ διδασκάλου ἐνώπιον τῆς μηλιᾶς:

- Τί πρᾶγμα ἔν᾿ αὐτὸ τὸ δένδρον, δάσκαλε, τὸν ἠρώτησα, δείξας πρὸς αὐτὸν διὰ τοῦ δακτύλου.

- Μηλέα, ἀπεκρίθη ἐκεῖνος.

- Ὄχι! ἀπήντησα ἐγώ, δὲν τὸ ξέρεις! Αὐτό ῾ν᾿ μηλιά!

Γ. Βιζυηνός, Διατί η μηλιά δεν έγινε μηλέα. Εδώ