σάντουιτς2 ακόμη ορισμοί

Den exeis idea alla telos panton, varieme na sou exigo.

Ο Ιτς θα έχει λόξιγκα!

νταξ μεγάλε, καταλάβαμε ότι μιλάς για παρτουζίτσα, αλλά βάλε και συ τον οβολό/λήμμα σου, ο σερ εδώ δίνει και μια πιο γήινη ερμηνεία της λέξης.

Τόσα ξες, τόσα λες. Στα διαλυτικά αναφέρομαι. Ας μην έλεγες «είναι βλαχιά» και δε θα με πείραζε, αλλά όταν είμαστε ημιμαθείς ας έχουμε τουλάχιστον μια μετριοπάθεια.

Νομίζω πως τα διαλυτικά δεν μπαίνουν όταν δεν είναι απαραίτητα. Συνεπώς δίκιο δεν έχει ο ορισμός; Δηλαδή δεν υπάρχει περίπτωση να διαβαστεί σαν ένας φθόγγος το «ουι». Αντιθέτως, τα «παϊδάκια» μπορούν να διαβαστούν σαν «παιδάκια», αν λείψουν τα διαλυτικά. Όλα τα προηγούμενα ανεξαρτήτως από βλαχιές και τέτοια πράματα.

Ακριβώς. Διαλυτικά δεν μπαίνουν όταν δεν είναι απαραίτητα. (Έτσι π.χ. είναι λάθος να βάζουμε διαλυτικά στο φαί, ο τόνος αρκεί να μας δείξει ότι έχουμε δύο συλλαβές).
Εδώ λοιπόν έχουμε 3 φωνήεντα, ο, υ, ι, που μπορούν να κάνουν τρεις πιθανούς συνδυασμούς:

α) ο+υι [oi] - γράφεται ουι
β) ου+ι [ui / wi] γράφεται ουϊ
γ) ο+υ+ι [oii] δεν απαντά αλλά υποθέτω ότι θα γραφόταν ικανοποιητικά ως οϋι

Αν υποθέταμε ότι το ουι προφερόταν [ui], τότε, όταν θέλαμε να γράψουμε «ο+υι» τι θα κάναμε, θα βάζαμε διαλυτικά στο όμικρον;

(Η ακολουθία «ο+υι» απαντά σε μία μόνο λέξη απ' όσο ξέρω, κι αυτή αρχαία, όχι νεοελληνική: τη μετοχή ακηκοώς/ακηκουία/ακηκοός του πρκ του ρ ακούω. Αλλά στα νέα ελληνικά δεν υπάρχει κανένας κανόνας που να λέει ότι τέτοια ακολουθία δεν μπορεί να υπάρξει.)

Συμπέρασμα: τα διαλυτικά είναι απολύτως απαραίτητα και στο σάντουϊτς, και στο ουΐσκι, και σε κάθε άλλη παρόμοια περίπτωση.

Με τον χρόνο έχει μειωθεί η πίστη μου σε αυτό το δόγμα. Το «φαί», ας πούμε, δεν μου κάθεται καλά. Για να δω: «φαΐ». Χμμμ... Αμυδρά καλύτερα.

Αλλάζοντας προσωρινά θέμα, να πω κάτι άλλο. Από παλιά ήξερα τον κανόνα ότι δεν ανάβουμε φλας αν η αλλαγή πορείας μας είναι υποχρεωτική. Ένας ωραίος πράγματι, καθαρός κανόνας που φαίνεται να κάνει ανεξαίρετα τη δουλειά του. Μετά από πολλά χρόνια στο τιμόνι, κάποιος δάσκαλος οδήγησης μου έκανε παρατήρηση γιατί δεν άναψα ένα φλας, οπότε του απάντησα με τον κανόνα: ότι όλες οι άλλες επιλογές πορείας μου ήταν απαγορευμένες, άρα αυτή που επέλεξα ήταν υποχρεωτική και δεν χρειαζόταν να την δείξω με φλας. Αυτός είχε διαφορετική άποψη: «εσύ άναψέ το για να είσαι σίγουρος ότι όλοι οι οδηγοί κατάλαβαν που θα πας κι ας το ανάψεις τζάμπα».

Θέλω δηλαδή να πω πως, μερικές φορές, εκείνη τη στιγμή της ρέουσας ανάγνωσης, μια-δυο κατευθυντήριες γραμμές παραπάνω στον αναγνώστη-οδηγό βοηθούν και δεν επιβαρύνουν το κείμενο, ακόμα και αν αντιτίθενται σε έναν (αξιόλογο!) γενικό κανόνα.

Άλλο παράδειγμα είναι ο τόνος στο «τι», που εγώ ενίοτε βάζω, κυρίως ασυναίσθητα, αλλά μετά δεν το διορθώνω, π.χ. «τί;;;»

Αυτή, βέβαια, η «απεξάρτηση» από την κανονιστική αυστηρότητα και η εστίαση στην εξυπηρέτηση της ανάγνωσης μπορεί να λειτουργήσει και προς την κατεύθυνση της απαλοιφής των διαλυτικών. Στο «σάντουιτς», δηλαδή, χωρίς διαλυτικά, έχω ήδη διαβάσει δύο συλλαβές και τον τόνο της λέξης και μαντεύω -πρακτικά είμαι βέβαιος - ποια είναι η λέξη και πως θα την ολοκληρώσω. Ενδεχομένως εκεί τα διαλυτικά μπορούν με ασφάλεια να λείπουν.

Με καμία κυβέρνηση και σε κανένα σύγχρονο λεξικό ούτε μπαίνουν, ούτε χρειάζονται διαλυτικά για τη συγκεκριμένη λέξη και παρόμοιους συνδυασμούς. Βλέπε Τριανταφυλλίδη.