Χαρακτηριστικός τρόπος εκφοράς του «συγγνώμη» με τονισμένο το ΓΓ, ή το ΓΚΝ τέλος πάντων. Λόγω των παραπάνω, το συΓΚ-ΚΝώμη προφέρεται εν τέλει ως δύο λέξεις, με μια στιγμιαία παύση μεταξύ «συγκ» και «κνώμη». Πιο εύκολα περιγράφεται ως το συγγνώμη και καλά λεχθέν από διανοητικά «καθυστερημένο» άτομο.

Χρησιμοποιείται:

α. όταν όντως έχουμε κάνει κάποια αγαρμποσύνη, ή όταν έχουμε πει πατάτα, και θέλουμε να ελαφρύνουμε την κατάσταση (αν ελαφρύνεται).

και πιο συχνά

β. όταν ο συνομιλητής μας θεωρεί ότι έχουμε κάνει τα παραπάνω, εμείς όμως όχι, και θέλουμε να γελοιοποιήσουμε το ζόρι που τραβάει με την κατάσταση. Δεν τρέχει και τίποτα δηλαδή. Αν αυτός επιμένει, είναι πιθανό να μας ενημερώσει ότι, όπως κι αν το προφέρεις, το συγγνώμη ισούται με μισό χέσιμο.

Φανερώνει σε κάθε περίπτωση κάποια δόση καφρίλας και - φευ! - ανωριμότητας....

[ευπρόσδεκτα media με εκφορά]

  1. Ρε συ, δε σου πα να μην κράζεις τις ανορεξικές μπροστά στη Μαρία, γιατί κι αυτή το 'χει ψιλοπεράσει...
    - Ώπα, δεν το ξερα... καλά συΓΚ-ΝΩΜΗ!

  2. Ρε μαλάκα, τράβα καζανάκι να πούμε.
    - ΣυγΚ-ΚΝώμη!
    - Τι συΓΚ-ΚΝώμη μωρέ, μας έχεσες καλά καλά...

Έχεις καλύτερο ορισμό; Πρόσθεσέ τον!

Δημοσιεύτηκε
Τελευταία επεξεργασία

#1
iron

και καλά εδώ, που λέγεται χαριτολογώντας. Αμ που είναι τόσοι και τόσοι που λένε, πχ: «ο συγκραφέας»;

#2
xalikoutis

ή και ζυγκνώμη, ζυγκραφέας...

#3
GATZMAN

Με το σχόλιο σου σύντεκνε xalikouti μου θύμισες ένα τέυχος του Asterix και συγκεκριμένα το τεύχος:«η ασπίδα της Αρβέρνης»,όπου οι γέροι κάτοικοι της Ζεργκόβιας, μιλώντας με τοπική προφορά, πρόφεραν το σ ως ζ. Και κάποια στιγμή που λες,σε ένα σπίτι στη Ζεργκόβια, που είναι μαζεμένοι πολλοί από αυτους,μαζί κι ο Αστερίξ κι ο Οβελίξ, μπαίνει,ένας νέος Ζεργκοβιανός και προφέρει το σ, σ.Και τότε λέει ο Αστερίξ:Βλέπω πως η προφορά χάνεται. Κι απαντά κάποιος γέρος Ζεργκοβιανός:Οχι,ο νέος έχει πρόβλημα άρθρωσης.Δεν μπορέι να πει κάλα το ζίγμα.Κι απαντά ο Οβελίξ:Είναι τρελοί αυτοί οι ...

#4
xalikoutis

Gatz, με τη σειρά σου μου θύμισες και το εξής ανεκδοτάκι: Μια φορά ένας Κρητικός θα πήγαινε στην Αθήνα. Μόλις το έμαθε ένας φίλος του τον συμβούλεψε ότι το τσι θα το λέει κι στην Αθήνα, για να μην τον περάσουν και για χωριάτη. Όταν βρέθηκε στην Ομόνοια πάει σε ένα περίπτερο και λέει στον περιπτερά: - Θα ήθελα δύο πακέτα κιγάρα!
- Παρακαλώ; λέει ο περιπτεράς
- Δυο πακέτα κιγάρα θέλω, λέει ο Κρητικός
- Μήπως εννοείτε τσιγάρα κύριε; - Κρητικός είσαι και του λόγου σου μπρε κουμπάρε και δε μιλείς τόση ώρα!

#5
Ο ΑΛΛΟΣ

Παρά ταύτα, ας έχουμε υπόψη μας πως η θεωρητικά ορθή προφορά [siηγn'omi] είναι στραμπουληγμός της γλώσσας.

#6
Cunning Linguist

Μα δεν είναι σωστή η προφορά με /g/!! Το διπλό γάμμα στις λέξεις συγγνώμη και συγγραφέας προκύπτει από την τροπή του συμφώνου ν του πρώτου συνθετικού συν- σε γ, προ του γ του β' συνθετικού -γνώμη. Αυτό δεν σημαίνει ότι έχουμε δίφθογγο, για να τον προφέρουμε ως /g/!

#7
soulto

Έλεος κάπου με το γγ και τον συγγραφέα!
Χάρηκα που βρήκα εδώ στα σχόλια κάτι περί αυτού.
@ ironick @ Cunning Linguist, γνωστός μου συγγραφέας λέει χαλαρά, συgραφέας και καθηγητής φωνητικής σε θεατρική σχολή διδάσκει ως ορθά τα συgραφέας, εgενής, έgαμος, γιατί έτσι λέει προφέρεται ο δίφθογγος γγ._

Όμως η προφορά του συγγραφέας είναι [siŋγraféas], όπως λέει το λεξικό (με ŋ συμβολίζεται το υπερωϊκό ν, όπως στη λέξη αγκώνας [aŋgónas]).
Και το Λεξικό της νέας Ελληνικής γλώσσας, Γεωργίου Μπαμπινιώτη, λέει για τη συγγνώμη:

Κανονικά η προφορά τής λέξης είναι /siŋ-γnómi/ με το πρώτο γ να προφέρεται ως έρρινο μπροστά οπό το γ τον β' συνθετικού τής λέξης (συν + γνώμη), όπως συμβαίνει σε παρόμοιες λέξεις (πβ. συγ-γραφέας, εγ-γενής, έγ-γάμος, βλ. -γγ-). Ωστόσο, λόγω τής κοινής χρήσεως τής λέξης και της γρήγορης εκφοράς της στον λόγο, το α' έρρινο έχει την τάση να σιγάται στην προφορά (συ-γνώμη), ιδίως στην «αμελή» λεγόμενη άρθρωση. Σε αυτό συντείνει και το δυσπρόφερτο συμφωνικό σύμπλεγμα που ακολουθεί μετά το α' έρρινο, έτσι που να γεννάται και ένα είδος ανομοίωσης των αλλεπαλλήλων ερρίνων συμφώνων (/ŋγn/ > /γn/). Πάντως, όπως κι αν προφέρεται η λ., πρέπει να γράφεται πάντοτε ως συγγνώμη (με δύο -γ). Όσα ελέχθησαν για το συγγνώμη ισχύουν και για το συγχωρώ / συχωρώ όπου το /ŋx/ απλοποιείται σε /x/.
Πίνακας φωνητικών συμβόλων (αναφέρει την προφορά των: εγγενής, έγγραφο, συγγραφέας)Πύλη για την ελληνική γλώσσα και τη γλωσσική εκπαίδευση

Πραγματικά κάτι πολύ περίεργο συμβαίνει κι εδώ θα μου επιτρέψετε να πω κάτι που παρατήρησα χρόνια τώρα -από τότε που κατηφόρησα από την γενέθλια βορειοελλάδα: αυτά τα συgραφέας, εgενής, έgαμος, μου χτύπησαν στ' αφτιά εδώ στην αθήνα. Ποτέ δεν τα είχα ακούσει στην Θεσσαλονίκη, στη Δράμα ή στη Κοζάνη.
Ένας σαλονικιός φίλος μου -κι αυτός ξενιτεμένος- λέει ότι γι αυτό το γλωσσικό φαινόμενο υπεύθυνοι είναι οι αρβανίτες της Ν. Ελλάδας.

Επίσης στη Β.Ελλάδα -ΔΟKCACTE MAC- λέμε σωστά το αμπέλι (αμbέλι κι όχι αbέλι), τον Σεμπτέμβριο, τον Οκτώμβριο. Και δε λέμε ζλιμ, ζλάιτς, αλλά σλιμ, σλάιτς (ο σγουρός όμως είναι ζγουρός, άμα λάχει ναούμ').
Αυτά. Αααχ, τα είπα και ησύχασα.

#8
HODJAS

Δεν εξυπηρετεί σε τίποτα ουσιαστικό να τίθεται ζήτημα ορθού-λανθασμένου και (κατ' επέκταση) υπέρτερου-υποδεέστερου φωνητικού τύπου, διαφορετικά τα θέματα δεν αφορούν στην πραγματικότητα φωνητικά συμπλέγματα αλλά ψυχο-κοινωνικά.

Η κουβέντα για τις επιρροές της αλβανικής ή βουλγαρικής γλώσσας στη νεοελληνική ας αφεθεί σ' αυτούς τους μελετητές, που την μιλούν και την γνωρίζουν.

Προς το παρόν να πούμε ότι στην Ιταλία -DOKCACTE TOYC- προφέρουν ζλίμ, ζλάιτς και νιώθουν μια χαρά.

#9
soulto

Δεν θα υπήρχε διδασκαλία της γλώσσας στα σχολειά, αν δεν τίθονταν ζήτημα ορθού-λανθασμένου. Όσο για το υπέρτερο-υποδεέστερο, μακριά από μένα, δεν είπα κάτι τέτοιο και ποια είμ' εγώ που θα. (Τα ΔΟKCACTE ήταν πλάκα, δεν φάνηκε;). Το πρόβλημα εξ άλλου αφορά λιγότερο εμένα ή τα ψυχο-κοινωνικά μου συμπλέγματα και περισσότερο τ' αφτιά μου.

Tις παρατηρήσεις και την ερμηνεία, τις είπα εδώ με σκοπό να καταγραφεί μια διαφορά που αφορά μια μεγάλη γεωγραφική περιοχή, που ίσως να ενδιέφερε κάποιον ειδικότερόν μου (εγώ είμαι γειδική μόνο στο οτι μιλάω την μητρική μου γλώσσα, όπως την έμαθα σε ένα συγκεκριμένο γεωγραφικό και ιστορικό τοπίο).

Δηλαδή πρέπει να μην θίγονται τέτοια ζητήματα, ως politically incorrect;

Νο προμπλέμα με τα ζλάιτς και τους Ιταλούς- κcαναδοκcάcτετουc-, με τον συγγραφέα όμως έχω πρόβλημα κι απ' ότι βλέπω έχουν κι άλλοι.

#10
Galadriel

Εγώ πάλι η νότια, όχι που σας νοιάζει έτσι που τα λέτε σοβαρά, αλλά θέλω να μοιραστώ, όταν ακούω το βοριοελλαδίτικο νd κάπως μου ρχεται ρε παιδιά, να ματημπαναγία, κάπως μου 'ρχεται. Πόνdος, πόνdιος, πένdε, πάνdα μμμ

Παρακαλώ, συνεχίστε.

#11
soulto

Καλά, το πόνdος, πόνdιος, πάνdα είναι μια χαρά κτγμ. Εκείνο το σινέ Στούνdιο που υπήρχε παλιά στην Ανάληψη(;);

#12
Galadriel

Σούλτω, μισό λεπτό, δηλαδή επί της ουσίας, δεν έκανες πλάκα; Μας λες ότι τα λένε σωστότερα στον Βορρά τα δίψηφα σύμφωνα; Δηλαδή έχουμε ΠΑΛΙ θέματα πορτοκαλίτας; Ήσουν μικρή εσύ όταν τα εξαντλήσαμε αυτά, όχι πάλι από την αρχή τα ίδια κομπλεξικά μωρέ, σε λίγο την αναφορά στα σαλονικιώτικα θα τα χουμε στο σάιτ αντί για τον Χίτλερ.

#13
soulto

Δεν ξέρω τι εννοείς με το σωστότερα, αμσόρι. Πάντως, και χωρίς πλάκα στη Β. Ελλάδα τα, συγγραφέας, αμπέλι το [ambéli], πόντος ο [póndos], πέντε [pénde], πάντα [pánda] κ.ά. προφέρονται όπως λέει το λεξικό και όπως διδάσκονται στα σχολεία, ενώ αντίθετα, το στούντιο δεν λέγεται [stúdio], αλλά στούνdιο, όπως στη Ν. Ελλάδα το σλάιντ δεν λέγεται sláid αλλά ζλάιντ (επαλαμβανόμαστε όμως).
Αυτά δεν λέγονται απ' τη μεριά μου για να νοιώθουν οι Ιταλοί ή οι νότιοι ή βόρειοι λιγότερο καλά, αλλά σε σάη για τη γλώσσα σαν το σλανγκρ, δεν πρέπει να καταγράφονται διαφορές και σε ζητήματα προφοράς, όταν αφορούν μεγάλες γεωγραφικές περιοχές;
Είναι θέμα ταμπού;
Ας έρθουν οι ειδικοί να μελετήσουν για ποιο λόγο υπάρχουν αυτές οι διαφορές και μακάρι να βρουν υλικό και στο σλανγκρ για τη δουλειά τους (ήδη νομίζω ότι αυτό γίνεται σε κάποιο βαθμό) και μακάρι να έχω βοηθήσει κι εγώ.
Και πλίιζ, μέρες πούναι, μη χιτλεριαζόμαστε με το παραμικρό. Ας τελειώσει κάποτε ο εμφύλιος...

#14
Galadriel

Όχι ρε συ, τι ταμπού, αλλά τα χουμε ξαναπεί όλα αυτά λέμεεε... Ενδιαφέρον.

#15
vikar

Εγώ απο αρβανίτες ιδέα. Την προφορά σύgραμμα αντί για σύνγραμμα ή σύγραμμα (που σωστά αναφέρει ο Μπαμπινιώτης, κι άς την υποτιμά), θα την απέδιδα, για κάποιους τουλάχιστον ομιλητές, στην επιρροή που έχουν αφήσει ν' ασκήσει ο γραπτός λόγος στη γλώσσα τους.

#16
soulto

Πολύ ενδιαφέρον αυτό που λες Βίκαρ για τον γραπτό λόγο! Γιατί ειδικά τα συγγραφέας, εγγενής, έγγαμος, είναι λόγιες λέξεις και το παιδί συχνά τις πρωτοσυναντούσε στο σχολικό του βιβλίο. Και ίσως τις πρόφερε -η ευφάνταστη υπόθεση που έλεγα πιο πάνω- με πιο πολύ g, όπως νομίζω οτι συνηθίζουν οι αρβανίτες.

Για τα ντ, μπ όμως δεν νομίζω οτι έχει κάποια σχέση το γραπτό ή όχι.