Ορισμοί με ετικέτες (27)
Εμφανίζονται 1-10 από 27

Η διασημότερη όπως λένε λέξη του ελληνικού λεξιλόγιου (και μάλλον είναι, βγάζοντας τουλάχιστον τα παλαιοελληνικά απ' την εξίσωση). Και τι σημαίνει;... έ, το λέει και η λέξη.

Αχέμ.

Χρήσεις

Μαλάκες βγαίνουν σε πολλά χρώματα, αλλά θα προσπαθήσω να πιάσω εδώ τη βασική παλέτα.

α. Φιλική, οικεία προσφώνηση, στην κλητική

Αυτή είναι ίσως η πιο συνηθισμένη χρήση της λέξης, που δηλώνει οικειότητα, ή τουλάχιστον διάθεση οικειότητας.

Εξαιρετικά διαδεδομένη χρήση στην καθομιλουμένη και την αργκό, κάνει τρελή παρέα με το μόριο ρε, και μετριάζεται μόνο από τον κίνδυνο παρεξήγησης λόγω των υπόλοιπων κακόσημων χρήσεων (βλέπε παρακάτω).

Συνώνυμα: συ/εσύ, φίλε. Φράσεις: μαλάκα/μαλάκα μου! (επιφώνημα έκπληξης και θαυμασμού). Σε άλλες γλώσσες: man (αμερικάνικα), mate (βρετανικά, αυστραλέζικα), Du/Alter (γερμανικά).

β. βλάκας, ηλίθιος, χαζός

Αυτός που δεν αντιλαμβάνεται, ο αργόστροφος, βραδύνους, ξέχνα τον, δεν το πιάνει, δε νιώθει ρε παιδί μου, άσ' το να πάει άσ' το, πες τον ζώον, βλίτο, σμπόκο, ούγκα-ούγκα -από πού ν' αρχίσεις και πού να τελειώνεις, κάθε συνώνυμο και μια 'ποτυχημένη, οικτρή προσπάθεια να τον νικήσεις...

Μικρή πίπα: Παρόμοια με κάθε τέτοιον χαρακτηρισμό, είναι και δώ σαφές ότι όταν καλείς κάποιον μαλάκα με αυτήν την έννοια, δέν υποδηλώνεις ότι δεν αντιλαμβάνεται ενγένει (δεν πρόκειται δηλαδή ακριβώς για ρατσιστικού τύπου χαρακτηρισμό όπως να τον έλεγες «καθυστερημένο»), αλλά οτι δεν αντιλαμβάνεται με τον τρόπο που αντιλαμβάνεσαι εσύ· άμεσα προκύπτει το θεμελιακό, ότι για το μαλάκα είσαι μαλάκας. Σκληρό, αλλά για ν' αποφύγεις το αυτοψυχοψάξιμο, η λύση είν' απλή: παράμεινε μαλάκας για το μαλάκα, σιγά μην κάθεσαι να κατανοείς νοοτροπίες μαλάκων τώρα, ορίστε μας...

Η λούπα του παραδείγματος παρατηρείται τόσο συχνά σε εμβριθέστατες και βαθιές συζητήσεις εντός γενέτειρας της φιλοσοφίας, που είναι ν' αναρωτιέται κανείς πώς και μας πρόλαβαν οι μοχθηροί φρίτσηδες στη ντρέτη διαπραγμάτευση του απείρου, ή οι τεχνοκράτες άγγλουρες στη ντρέτη διαπραγμάτευση της αποτελεσματικότητας... Μικρή πίπα τέλος.

Φράσεις: άμα ο άλλος είναι μαλάκας, είναι μαλάκας, είσαι μαλάκας ή γιωτάς;, κάνω το μαλάκα. Σε άλλες γλώσσες: jackass, dickhead / shithead (αγγλικά), connard (γαλλικά), Depp (γερμανικά).

γ. αφελής, εύπιστος, θύμα, κορόιδο

Πολύ κοντινή χρήση στην προηγούμενη, συνοδεύεται συχνά από οριστικό άρθρο, ο μαλάκας, και αναφέρεται σε κάποιον που περιέρχεται σε μειονεκτική θέση ή και γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης ή αποδιοπομπαίος τράγος, λόγω αφέλειας, καλοπιστίας.

Φράσεις: βγαίνω ο μαλάκας, για μαλάκες ψάχνεις;, o μαλάκας της παρέας, ο μαλάκας της υπόθεσης, στην υγειά του μαλάκα, πιάνω κάποιον μαλάκα.

δ. Αυτός που αυνανίζεται, που μαλακίζεται

Η σημασία αυτή φέρεται να είναι η κυριολεξία.

Η εντύπωσή μου είναι ότι τόσο συχνότερα χρησιμοποιείται στην κυριολεξία, όσο περισσότερο κατεβαίνουμε σε ηλικίες, ενώ στο βαθμό που το να τραβάς μαλακία είναι ποταπή, ανήθικη, τσσ-τσκ-τσκ πράξη, χρησιμοποιείται ήδη η λέξη ευρύτατα ως βρισιά.

Η δαιμονοποίηση της «αποκλίνουσας» σεξουαλικότητας είναι εξάλλου βασικότατο μοτίβο στις βρισιές (που πρέπει να τις πιάσουμε κάποτε καλά στο σάιτ!), βλέπε γαμιόλα, πούστης, και πόσα άλλα.

Κάποια συνώνυμα, που ως τέτοια όμως λαμβάνουνε συχνά και τις άλλες σημασίες του μαλάκας: αυνάνας, πεοκρούστης, πεομπαίχτης, τρόμπας, χειρογάμης, ψωλοβρόντης. Φράσεις: τη μαλακία πολλοί αγάπησαν, το μαλάκα ουδείς, το πολύ το τίκι τάκα κάνει το παιδί μαλάκα, καλή η μαλακία, αλλα με το γαμήσι γνωρίζεις κόσμο. Σε άλλες γλώσσες: jerk, wanker (αγγλικά), Wichser (γερμανικά)

ε. Λέξη-πασπαρτού για κακόσημους χαρακτηρισμούς και βρισιά

Το μαλάκας είναι απ' τις επεκτατικότερες του ελληνικού λεξιλογίου, καθώς υποκαθιστά δυνητικά οποιονδήποτε κακόσημο χαρακτηρισμό. Άν κάποιος δεν είναι σίγουρος για το πώς να χαρακτηρίσει κάποιον απ' τον οποίο έχει ενοχληθεί (πες το «λεξιπενία», πες το «θόλωσ' ο Μπροκά 'π' τα νεύρα», πές το «αχαρτογράφητη άβυσσος η ψυχή του αθρώπου, ούτ' ο Ντοστογέφσκι θα μπορούσε να σ' τον περιγράψει αυτόνανε» -ή πες το απλά σπαρίλα να τελειώνουμε), τον λέει απλά «μαλάκα» και τελειώνει η υπόθεση.

Ιδού μια τυπική, τυπικότατη περίπτωση.

Ιδού και άλλη μία.

Ως κακόσημη λέξη-πασπαρτού είναι βέβαια και μία από τις πιο συχνές βρισιές. Μάλιστα, από τις αποτελεσματικότερες: αν σε πεί ο άλλος «μαλάκα» και το εννοεί, είτε το βουλώνεις και την κάνεις, είτε το λόγο τον παίρνει ο Ταβερνιέ, αφού συχνά σημαίνει οτι έχει τόσα νεύρα, που δέ μπορούσε να σκεφτεί καμία άλλη λέξη φαντεζί.

Μαλάκας λοιπόν, σε ήπιο ή μή ύφος, μπορεί να σημαίνει «άξεστος» και «ακοινώνητος», οτι «δεν ξέρει να φερθεί» που λέμε (σύγκρινε με σημασία β), «φταίχτης» και «υπαίτιος» (σύγκρινε με σημασία γ), μπορεί να σημαίνει απλά «κουραστικός» και «φορτικός», μπορεί να σημαίνει «υπερόπτης», «ακατάδεχτος» και «επηρμένος», μπορεί να σημαίνει και «αναξιόπιστος», «ανέντιμος», «ανήθικος», «υστερόβουλος», «ύπουλος», «μηχανορράφος», «υποκριτής», «διπρόσωπος», «μικρόψυχος», «εκδικητικός», «μνησίκακος», και τα λοιπά και τα λοιπά και τα λοιπά.

Φράσεις: βγάζω κάποιον μαλάκα, για έναν μαλάκα, μαζί μου ασχολείσαι, πόσο μαλάκας είσαι;, φάε ένα μαλάκα. Σε άλλες γλώσσες: asshole (αγγλικά), Arschloch (γερμανικά).

Ετυμολογία

Η λέξη βγαίνει από τη λέξη μαλάκα (θηλυκό) στα μεσαιωνικά ελληνικά, η οποία με τη σειρά της βαστάει από το ακόμη πιο παλαιοελληνικό επίθετο μαλακός. Ο Τριαντάφυλλος το θέτει ως εξής:

μαλάκ(α) η 'μαλάκυνση' -ας < ελνστ. μαλακ(ός) 'παθητικός ομοφυλόφιλος' -α (αναδρ. σχημ.), με αλλ. της σημ. κατά το μαλακία· μαλάκ(ας) -ούλης

ΛΚΝ

και ο Μπάμπης πάνω-κάτω τα ίδια, με ένα τσικ επιπλέον πληροφορία:

< μεσν. θηλ. μαλάκα «μαλακία» (πβ. μάγκας - μάγκα, η), ουσιαστικοπ. τ. του αρχ. επιθ. μαλακός [...], το οποίο ήδη στον Ηρόδοτο δήλωσε τον ανήθικο, διεφθαρμένο άνθρωπο (όπως τον παθητικό ομοφυλόφιλο. 3ος αι. π.Χ.)

ΛΝΕΓ (τρίτη έκδοση)

Χρονολόγηση

Η υβριστική, κακόσημη χρήση υπάρχει τουλάχιστον απ' την αρχή-αρχή του εικοστού αιώνα, όπως μας μαθαίνει ο δαιμόνιος χαρτοπόντιξ κυρ-σαράντ -τα σέβη μου- τον οποίο και παραθέτω με συνοπτικές.

[...] βρήκα, με έκπληξη ομολογώ, να γράφεται, σε εφημερίδα του 1906, η συχνότερη ελληνική τρισύλλαβη λέξη. Λέει ο Άννινος ότι “Περί τα τέλη του βίου του [Παράσχου], κάποιος εκ των λογίων, δυσαρεστηθείς διά δυσμενή κρίσιν του Αχιλλέως περί τινος θεατρικού του έργου, τον απεκάλεσεν εν τη οργή του μαλάκαν. – Εγώ μαλάκας! απήντησεν εξαφθείς ο ποιητής. Και μου το λέγεις συ, ο Παδισάχ της μαλάκας!…” Παναπεί, και τότε έβριζαν οι ποιητές αλλά δεν είχαν Φέισμπουκ να διαδίδει τα ξεκατινιάσματά τους στο πανελλήνιο.

απ' το ιστολόι του κυρ-σαράντ

Αρχικά, προ αμνημονεύτων σήμαινε το κακάσχημο ξύλινο άγαλμακάποιας θεότητας, αργότερα όμως επήλθε ισοπέδωση και χαρακτηρίστηκαν έτσι! τα αγάλματα πάσης φύσεως υλικού.

Στα σλανγκέζικα σημαίνει τον χαζό και τον στόκο, επικεντρώνεται δε στους εκπροσώπους αυτών, εκ του ασθενούς φύλου. Τελευταία το προνόμιο να αποκαλείται έτσι έχει και ο Τζέφρι.

Χρησιμοποιείται και ως συνώνυμο του μαλάκας.

Εκ της γνωστής ατάκας του Χ. Κλυνν «δεν μας χέζεις ρε Νταλάρα!»

Το κοριτσούδι (η κλανίτα είναι συνήθως νεαρής ηλικίας) που μιλάει για όλα και για τίποτα, που έχει γνώμη περί πάντων χωρίς να έχουν καμιά όμως ουσία τα λεγόμενά της. Κοινώς, είτε μιλάει είτε κλάνει, ένα και το αυτό.

Σε τηλεοπτικό καβγά στην εκπομπή «Ζούγκλα» του Μάκη, διαπληκτίστηκαν σε μάλλον ανοίκειο ύφος ο δημοσιοκάφρος Μάνος Αντώναρος και ο βετεράνος πολιτικός Κίμων Κουλούρης. Όταν οι τόνοι της αντιπαράθεσης ανέβηκαν, ο πρώτος χρησιμοποιούσε τη φράση-λήμμα μας κατ' επανάληψη, με κοφτή, σιγανή φωνή (sotto voce), κάθε φορά που ο δεύτερος πήγαινε να μιλήσει, παράγοντας ένα εξαιρετικό σλανγκικό αποτέλεσμα, που αποτυπώνεται και στον γέλωτα των παρισταμένων.

Χρειάζεται προσοχή στη χρήση του λήμματος, καθότι αυτό είναι τα μάλα εκνευριστικό γι' αυτόν που το δέχεται και υπάρχει κίνδυνος η αντιπαράθεση να περάσει από τα λόγια στα χέρια. Στον εν λόγω καβγά, ο Αντώναρος βρίσκεται στο στούντιο ενώ ο Κουλούρης παρεμβαίνει τηλεφωνικά.

Στο μήδι με τον σκυλοκαβγά που ακολουθεί, το λήμμα ακούγεται στα εξής δευτερόλεπτα: 1:58, 2:14, 3:26, 5:02 και ίσως και αλλαχού.

Αλλιώς και φάδερ οφ, χρησιμοποιούταν στο Γαλάτσι πιο πολύ, και σημαίνει ο ξενέρωτος, ο βλάκας, ο χάλιας σε ντύσιμο, ή καθυστερημένος κλπ!!

Η έκφραση έχει απαθανατιστεί στο τραγούδι «Υβρεοπομπή» του Φοίβου Δεληβοριά (βλ. παράρτημα). Εκεί ο εθνικός μαλάκας, αν και μελαγχολικός, εμφανίζεται να ανοίγει την υβρεοπομπή ως σημαιοφόρος όλων των βρισιών! Είναι πράγματι ο εθνικός μαλάκας η επιτομή της βρισιάς;

Σχέση εθνικού μαλάκα και απλού μαλάκα. Νομίζω για να γίνει ένας μαλάκας εθνικός μαλάκας χρειάζονται τρία πράγματα: α) ένταση, ποσότητα της μαλακίας, 2) αρχετυπικότητα, καθολικότητα, να αναγνωρίζουμε στον εθνικό μαλάκα όλοι τον εαυτό μας ως μαλάκα και γ) ειδική σχέση με σύμβολα του έθνους.

Αντιστοίχως, θα έλεγα ότι ο εθνικός μαλάκας είναι αφενός ο Υπερθετικός του μαλάκα, ο σε ποσότητα πολλά κιλά μαλάκας. Δηλ. θετικός: μαλάκας. Συγκριτικός: καλός μαλάκας. Υπερθετικός: εθνικός μαλάκας. Αφεδύο, είναι ο Άγνωστος Μαλάκας. Δηλαδή, όπως στον Άγνωστο Στρατιώτη του έθνους μπορούν να εκπροσωπηθούν όλα τα φανταράκια, έτσι στον εθνικό μαλάκα θα πρέπει να μπορεί να εκπροσωπηθεί η μαλακία όλων μας. Να μπορούμε βρε παιδί να του στήσουμε ένα μνημείο εθνικού μαλάκα, και να του καταθέτουμε στεφάνια.

Αφετρία, θα πρέπει να έχει μια ειδική σχέση με τους εθνικούς μας συμβολισμούς. Τον φαντάζομαι ως έναν λεβεντομαλάκα στο στυλ του Δημήτρη Παπαμιχαήλ - άντρα της εθνικής μας σταρ. Τον φαντάζομαι γενικά ως έναν μαλάκα που είναι Ελληνάρας, ίσως και ιντερνετομαλάκας e-λληνάρας. Στην ιδεώδη περίπτωση ένας ολυμπιονίκης μαλάκας

Όπως, όμως, λέει κι ο Έγελος, πρέπει να βρεθεί ένα «καθολικό συγκεκριμένο» για να εκφράσει αυτό το πνεύμα του λαού. Όπως δηλαδή η Αλίκη Βουγιουκλάκη ενσαρκώνει την ιδέα της εθνικής σταρ, κι ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης την ιδέα του εθνικού γκαντέμη, πρέπει να βρεθεί κι ο εθνικός μαλάκας. Ύστερα από λίγη σκέψη, σκέφτομαι να προτείνω ως εθνικό μας μαλάκα τον Νομάρχη Θεσσαλονίκης Παναγιώτη Ψωμιάδη, αφού πληρεί και τους τρεις όρους. Ως επιλαχόντα σκέφτηκα τον Τέως Βασιλέα μας Κωνσταντίνο Γλύξμπουργκ, ο οποίος ως μαλάκας De Grecia, ως ολυμπιονίκης μαλάκας και ως συνδεόμενος με την εποχή της εθνικής μας σταρ Αλίκης Βουγιουκλάκη, θα εκπληρούσε ιδανικά τον τρίτο όρο. Όμως προτιμώ τον Ψωμιάδη, γιατί εκπληρεί ιδανικά τον δεύτερο όρο, ήτοι να εκπροσωπεί την μαλακία (αλλά και το μασκαριλίκι, το καραγκιοζιλίκι, το έξω καρδιά, το καλό παιδί, την λεβεντιά κ.ο.κ.) όλου του έθνους μας, που τον ψηφίζει ξανά και ξανά και τον απογειώνει σε δημοφιλία (κάτι που δεν ισχύει για τον Γλύξμπουργκ). Δεν κατάφερα να βρω άλλο πρόσωπο που να πετυχαίνει έτσι την εκπλήρωση και της έντασης και της καθολικότητας και της εθνικής ευαισθησίας του εθνικού μαλάκα, όσο ο Ψωμιάδης, κι έτσι τον ανακηρύσσω εκθύμως ως εθνικό μαλάκα!

Σλανγκικώς, παραπέμπει όχι σε κάτοχο συνδρομής, αλλά συνδρόμου, και πιο συγκεκριμένα του συνδρόμου down (τρισωμία 21).

Οι πάσχοντες από το εν λόγω σύνδρομο παρουσιάζουν συμπτώματα όπως μειωμένη πνευματική ανάπτυξη και μογγολοειδή χαρακτηριστικά.

Για τον λόγο αυτό, ως συνδρομητής χαρακτηρίζεται, με μειωτική διάθεση και σε politically incorrect πλαίσια, άτομο με παρόμοια χαρακτηριστικά, ανεξαρτήτως του αν αυτά προέκυψαν από την εν λόγω ή άλλη ασθένεια, ή από φαινόμενα όπως reality tv κλπ

Πρόκειται για χρήση ενός γενετικού συνδρόμου - Down's/τρισωμία 21 - ως προσβολή, κυρίως απευθυνόμενη στη νοημοσύνη (ένα από τα γνωστά συμπτώματα του συνδρόμου).

Επίσης, μόγγολο χαρακτήρισε ο Varg Qisling Larssøn Vikernes (ή αλλιώς Burzum) τον Eyronymous, ως αιτιολόγηση για τη δολοφονία του τελευταίου (από τον πρώτο!).

Φημολογείται ότι είναι η πρώτη χρήση του όρου (συμπεριλαμβανομένης της μετάλλαξης) ως μπινελίκι.

Ο αρχηγός των γουδιών. Ο μεγάλος μαλάκας. Χρησιμοποιείται και ως γουδάρχης αλλά σε πιο επίσημο λόγο.