Ορισμοί με ετικέτες (73)
Εμφανίζονται 1-10 από 73

Ο λαθρέμπορος. Ο όρος αναφέρονταν κυρίως σ' αυτούς που έκαναν λαθρεμπόριο δια θαλάσσης. Ο αντίστοιχος όρος για την ξηρά ήταν κατσιρματζής ή κατιρματζής. Η ακμή των κοντραμπατζήδων είναι από τα τέλη του 19ου αιώνα μέχρι την Μικρασιατική Καταστροφή, αν και κάποιοι συνέχισαν και αργότερα σε περιορισμένη κλίμακα. Οι κοντραμπατζήδες είχαν δικό τους "κώδικα τιμής" (π.χ. έκαναν αγαθοεργίες, απέδιδαν δικαιοσύνη υποστηρίζοντας τους αδυνάτους) και είχαν γίνει ένα είδος λαϊκών ηρώων.

Ο Ηλίας Βενέζης στην "Αιολική Γη"τους περιγράφει έτσι:

Συνώνυμο: κοντραμπαντιέρης

Ετυμολογία (από Μιτζνούρ): κοντραμπάντο < ιταλ. contrabbando < ιταλ. contrabando από contra- αντι- και bando απαγόρευση. bando < υστερολατιν. bannum < φράγκικο ban = απαγόρευση, < υστερογερμανικο *bannan δηλώνω, διατάζω, απαγορεύω < πρωτογερμ. bannen αποκλείω, απαγορεύω, πιθ. πρωτογενής σημασία μιλάω δημόσια, < πρωτο-ιαφεθιτικό μορφημα *bha- μιλάω. Κι εξ αυτού, φημί και φήμη, από εδώ.

Χαρακτηριστικό επίσης είναι και το τραγούδι "Κοντραμπατζήδες" του Κώστα Ρούκουνα, αγαπημένο τραγούδι του παππού μου, του καπτα-Μήτσου, που έκανε αυτή τη δουλειά στα νιάτα του.

Α) Ανορθόγραφο υποκοριστικό του γνωστού «κρόσσι»: νηματοειδής απόληξη του στημονιού της ύφανσης, ως διακοσμητικό τελείωμα χαλιών, υφασμάτων κτλ. όπως διαβεβαιώνει ο Τριαντάφυλλος εδώ.

B) Στα σινάφια των μηχανόβιων, χαϊδευτικό – υποκοριστικό για μηχανάκι για διαδρομές εκτός ασφάλτου (χώμα, λάσπη, ανώμαλος δρόμος, φευ! επαρχιακές οδοί).

Δεν υπάρχει έφηβος, κι όχι μόνο, με το πειραγμένο γονίδιο που να μην το πόθησε κολασμένα, συχνά περισσότερο κι από τη γκόμενα που έβαζε να καθίσει στο παπί του. Κάτι η εκτοξευμένη σε άλλη πίστα εκτίμηση των γύρω με τα ίδια μυαλά, κάτι η εντύπωση μιας επικίνδυνης αλητείας που σε πάει παντού και κυρίως, η σιγουριά που δίνει το μουγκρητό ανάμεσα στα σκέλια, πως το αντριλίκι αυξάνει με τα σκονισμένα χιλιόμετρα, δεν είναι και λίγα σαν ανταπόδοση μιας επένδυσης που κόστισε κάμποσες λιγότερο ή περισσότερο μίζερες εργατοώρες εδώ κι εκεί.

Προφανώς, από το αγγλικό «motocross»: αγώνες ανώμαλου εδάφους.
Συμπληρωματικό / εναντιωματικό: «στριτάκι».

Γ) Στα σινάφια μπουρδελιάρηδων και δη, όσων τους αρέσουν τα ξινά, νεαρός (συνήθως)… αρτιμελής έως αρτιμελέστατος, που τη βρίσκει με το να δίνει κώλο (αλλά και για το γάμιστρο) ντυμένος από ξέκωλο έως θεόμουνο, αντίστοιχο στοκάρισμα, περούκα και ανάλογα κοσμήματα, φρου φρου κι αρώματα.
Ασφαλώς, οι θηλυπρεπείς με τον αντίστοιχο… αέρα πείθουν περισσότερο ανεβάζοντας (μάλλον) τη… διάθεση.

Προφανώς από το αγγλικό «crossdresser»: παρενδυτικός.
Συνώνυμα: «τραβεστί» (συγκριτικά, σχεδόν κυριλέ), τραβέλι (συγκριτικά, κάπως πιο μπρουτάλ - υποτιμητικό).
Να μην συγχέεται με το τρανς.
Συντομογραφία: «cd».

Οι διαφορές ή οι κόντρες εις την χιπχοπικήν. Τα ραπερόνια και οι λοουμπαπάδες λύνουν τα μπιφ τους με αμοιβαία χωσίματα φρήσταϊλ ριμών σε κλαμπ, ή με τσο και λο στο πεζοδρόμιο.

Εκ του μελαψοαγγλοσαξονικού beef (διαφωνία, κόντρα), το οποίο έχει αρχαιότερες ρίζες.

μπροκεράς, μπροκεράκι

Αναφερόμεθα στον μπροκερά, τον χρηματιστηριακό πράκτορα που πραγματεύεται με εντολές αγοραπωλησίας χαρτιώνε.

Οι χρηματιστηριακές εταιρίες αμείβουν τον μπροκερά με ποσοστό επί του όγκου των συναλλαγών. Ωσεκτουτού, ο μπροκεράς έχει κάθε συμφέρον να προκαλεί τον τζίρο της πελατείας του. Σε αντίθεση όμως με τους «καλούς» μπροκεράδες που και καλά αναπτύσσουν σχέση μακρόχρονης εμπιστοσύνης με τους πελάτες τους, τα μπροκεράκια δρουν ευκαιριακά προσφέροντας συμβουλές για τον πούτσο δίκην παπαγαλακίωνε.

Πολλά αμόρφωτα και ακαλλιέργητα μπροκεράκια των ενενήνταζ μετεξελίχτηκαν επί των ημερών μας σε μεγαλοσχήμονες τραπεζικούς παράγοντες.

Εναλλακτικά, ο κάθε είδους διαμεσολαβητής.

Πολιτικός προσδιορισμός (ή και μπινελίκι) για όσους προσανατολίζονται εκεί όπου τέμνουν τα αναρχίδια με τις φιλελέρες.

Οικονομικά, ο φιλελέφτ πρεσβεύει έναν ακραίο αντικρατισμό. Ωσαναφορά όμως την πολιτική ελευθερία, πάει πολλά βήματα αριστερότερα από τον κλασικά συντηρητικό, κρυπρορατσιστή, ομοφοβικό, θρησκευόμενο και πατριώτη φιλελέ: είναι εκ πεποιθήσεως ελευθεριακός, αντικληρικός, άπατρις, κορεκτίλας, υπέρ τση αποποινικοποίησης των ναρκωτικώνε και φίλα προσκείμενος στα ΛΟΑΤ και τα δικαιώματά τους.

Παράδειγμα εγχώριου φιλελέφτ, ο Γρηγόρης Βαλλιανάτος.

Λολοπαίγνιο εκ των φιλελέ και left (αριστερός).

Ραπερόνια τση εκ Περάματος ορμώμενης χιπχοπικής φυλής των low bap.

Πρωτοπόροι λοουμπαπάδες οι Active Member, συγκρότημα που ίδρυσε ο εύχοντρος B.D. Foxmoor το 1992 μετά από θεία επιφοίτηση σε συναυλία των Public Enemy.

Σε πείσμα του επικούρειου υπογαστρίου του ιδρυτή τους, πρόκειται για απολλώνια έκφανση της εγχώριας χιπχοπικής σχολής: οι λοουμπαπάδες είναι οργισμένοι μαυροφορεμένοι βαρυψώληδες-σταυροφόροι που τα χώνουν σε κάθε κοινωνική αδικία με πάθος αλλά χωρίς ιδιαίτερο χιούμορ αλλά και σε μεϊνστριμικούς χιπχοπάδες δίκην εναλλακτικίλας. Πέραν των Active Member βλ. και La Bruja Muerta, Umicah, Totem, Βαβυλώνα, Non Grata, Βrigade καθώς και την πα μαλ, πα μαλ Sadahzinia.

Εκτός από ραπ, οι λοουμπαπάδες φέρονται να ασχολούνται και με έτερα εικαστικά (βιβλίο, κινηματογράφο) και ακτιβισμό στην ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη του Περάματος.

Ετυμολογικά, εικάζω ότι το low αναφέρεται στο πιο αργό τους τέμπο (σε σχέση με την χιπχόπ), το δε bap αναφέρεται στην κοιλιά τ. ζυμαρούλη του Foxmoor ή σε ωδή στη βυζόμπα (βλ. εδώ).

Πρόκειται για φυλές φίλων τση χιπχόπ, άκα χιπχοπάκια.

Η αποδελτίωση των φυλώνε είναι πέρα από τους σκοπούς του ορισμού αυτούνου, ωσεκτουτού περιοριζόμεθα στα απολύτως βασικά: οι χιπχοπάδες είναι συμπαθείς κατά τα λοιπά μαδαφάκες που όταν δεν ακούν ή / και χώνουν ρίμες, κάνουν γκράφιτι και μπρέικντανς. Η ενδυματολογικές τους επιλογές ξεκινάνε από διακριτικό γκαντζ και καταλήγουν στο λουκ του Ali G και τα αγαπημένα τους επιφώνημα είναι γιο! και ρησπέκτ!

Disclaimer: στην Ελλάδα υπάρχουν πάμπολλες φυλές χιπχοπάδων, γουαναμπήδων και μη. Χάριν οικονομίας, θα αρκεστώ στο τσουβάλιασμα δυο μεγάλων σκηνών, οι οποίες σιχαίνονται αλλήλους:

• Οι Διονυσιακοί: ραπερόνια ελαφρών βαρών που δεν παίρνουν τον εαυτό τους και πολύ στα σοβαρά με αποτέλεσμα να κατηγορούνται από άλλες φυλές για μεϊνστριμίλα. Πιονέροι της σκηνής τα χαβαλεδιάρικα ΗΜΙΖ, που εξακολουθούν να πραγματεύονται και τα πιο «σοβαρά» θέματα λολαδερώ τω τρόπω. Έτεροι εταίροι οι Goin' Through, οι Stavento, ο Υποχθόνιος.
• Οι Απολλώνιοι: οργισμένοι βαρυψώληδες σταυροφόροι κατά πάσης κοινωνικής αδικίας που παίρνουν τον εαυτό πάρα πολύ στα σοβαρά. Στέκι τους το www.hiphop.gr. Μια σημαντική συνομοταξία αποκηρύσσει την χιπχόπ μετά βδελυγμίας δίκην εναλλακτικίλας και αυτοπροσδιορίζεται λοουμπαπάδες. Προεξέχων ο B.D. Foxmoor των Active Burger. Βλ. επίσης Totem, Βαβυλώνα, Non Grata, Βrigade αλλά και την πα μαλ, πα μαλ Sadahzinia.

Η μόνη αφορμή που προκάλεσε σχεδόν όλες οι φυλές των χιπχοπάδων να συνευρεθούν ειρηνικάήταν η δολοφονία του Παύλου Φύσσα. Ίσως απειδή ο ακομπλεξάριστος Killah P υποδήλωνε στοιχεία κι από τα δύο ρεύματα (συγκρίνατε την Κρίση και το Ρούμι Τεκίλα με τα Εκτός Ελέγχου και [Σιγά μη Κλάψω](Σιγά μην κλάψω)).

Τέλος, λίγα λόγια για την ετυμολογία του όρου. Ο χιπχοπάς, όπως και τα συναφή χιπστεράς, χίπης, χιπ, καθώς και η ζητωκραυγή χιπ, χιπ, ουρά! (και ταλιμπάν) είναι εκ του «hep», παμπάλαιας σλανγκιάς για ψαγμένα άτομα (βλ. εδώ). Πρώιμο παράγωγο από τον χώρο τση τζαζ: hepcat.

Οι θεωρίες διίστανται για την πρωθύστερη προέλευση του hep:

• Σύμφωνα με μια βουκολική εκδοχή, πρόκειται για την κραυγή βοσκών hep! (ελληνιστί επ!, ώπα!, πρά ωρέ πρά!).
• Μια πιο στρατόκαυλη εκδοχή το συνδέει με το αγγλικάνικο παράγγελμα «hep, two, three, four!». Όσοι κάνουν γαμάουα βηματισμό στις παρελέσεις είναι «hep», είναι δηλαδή τζαμάτοι. Βλ. και χεπχοπάς.
• Μια λασκική εκδοχή εντοπίζει αντισημιτικές ρίζες: κατά τις σταυροφορίες του μεσαίωνα, οι Ιππότες του Νι! κράδαιναν λάβαρα με τα αρχικά Η.Ε.P. (> Hierosolyma Est Perdita) καθώς την πέφτανε σε άμοιρους Ιουδαίους. Επίσης, το 1819 γερμανοί φίλαθλοι φώναζαν hep-hep! κατά τα την διάρκεια αντισημιτικών πογκρόμ (τα hep-hep riots με τ' όνομα).

Διαλέγετε και παίρνετε.

Όταν κάποιος αστειάτορας τρολάρει λολαδερά μια φωτογραφία ή ένα σέλφι τρίτων, χωρίς αυτοί να το αντιλαμβάνονται. Ενίοτε γίνεται άθελά του, αλλά συνήθως γίνεται εσκεμμένα και καθ' έξιν.

Νεόκοπο αντιδάνειο εκ του photobombing (φως και βόμβος).

Εξελληνισμός του αμερικλάνικου nerd δια της προσθήκης του γαμοσλανγκοτέτοιου -ουλας: πρόκειται για χλωρίδα της συνομοταξίας phytus spasiclus, άκα γκίκουλας, φρίκουλας και φύτουκλας.

Ο νέρντουλας διαπρέπει ως επιστήμων κι ως μπλιμπλίκουλας αλλά in real life στερείται κάθε στοιχειώδες ψήγμα κοινωνικότητας, ειδικά προς μη νέρντουλες. Πρόκειται για κινησιολογικά άγαρμπο και γιομάτο καυλόσπυρα καψίδι που πωρώνεται νυχθημερόν με ιδεοψυχαναγκαστικές καμενιές (πιχί κρυπτοζωολογία, μάνγκα, σάει-φάει, κλπ).

Οι κουλές ενδυματολογικές επιλογές του νέρντουλα (à la Sheldon στο «Big Bang Theory») τον καθιστά αντιήρωα στα μάτια κάθε αενάως ψαχνόμενου ποζερά και γουαναμπή χιπστερικού, εξ ουστ και το nerd chic λουκ (βλ. αγόρια και κορίτσια).

Παραγγελιά από το δουπού: Χαν.

Πρόκειται για ποδήλατο-μινιμαλιά, αποψιλωμένο από κάθε περιττό καβλιτζέκι: μονοτάχυτο, χωρίς ελεύθερο και (στην πιο ρεντ μπουλ εκδοχή του) χωρίς φρένα. Οι επιβαίνοντες αυτού αποκαλούνται φιξάδες.

Το συνήθως πολύχρωμo φιξάκι είναι το απόλυτο αστικό ποδήλατο με άποψη. Η οδική συμπεριφορά του διαφέρει παρασλάγγης από ό,τι γνωρίζαμε. Ελλείψει ελεύθερου δεν ρολάρει (όσο κινείσαι γυρνάνε τα πετάλια), πράγμα που αρχικά ξενίζει - ειδικά όταν τρέχεις σε κατηφόρα. Σού επιτρέπει ωστόσο να το οδηγήσεις και με την όπισθεν και να κάνεις κάθε είδους ποστιλίκια που κλείνουν το μάτι στην καγκουροφροσύνη.

Ελλείψει φρένων, τα πράματα είναι σκούρα. Ή επιβραδύνεις το πετάλι ή σκιντάρεις: μετατοπίζεις δηλαδής το κέντρο βάρους σου στον μπροστινό τροχό (μειώνοντας την πρόσφυση του πίσω τροχού) και μπλοκάρεις τον πίσω τροχό κοντράροντας τα πετάλια με τα πόδια σου. Στη συνέχεια επαναφέρεις το κέντρο βάρους σου στον πίσω τροχό, προκαλώντας ολίσθηση («skid»). Διαδικασία γρήγορη και επαναλαμβανόμενη, μέχρι να σταματήσει το πουτσύλατο ή να φας το κεφάλι σου (whichever comes first, που λένε και στα βραστοχώρια). Οι πιο ντικάφ φιξάδες πάντως τοποθετούν μπροστινό εφεδρικό φρένο, μην τρελαθούμε.

Τα φιξάκια πρωτοφορέθηκαν σε μεγάλα αστικά κέντρα παγκοσμίως από ψαγμένους κομιούτορες και ταχυμεταφορείς. Μοιραίως ξεφύτρωσε και στην χώρα μας η σχετική υποκουλτούρα, με όλα τα συμπαρομαρτούντα.

Εκ του αγγλικάνικου fixie.