Σαν ουσιαστικό σημαίνει πουτάνα. Σαν επίθετο, απ' όπου και κατάγεται ετυμολογικά το ουσιαστικό, χαρακτηρίζει κάτι με την ιδιότητα του καθαρού.

Η λέξη άρχισε να χρησιμοποιείται ευρύτερα μετά την Μικρασιατική καταστροφή και την εγκατάσταση των προσφύγων στην Ελλάδα, όπου η έφεση των γυναικών προσφύγων στην καθαριότητα προκάλεσε μεγάλη εντύπωση στους ιθαγενείς, οι οποίοι όπως φαίνεται ήταν τσακωμένοι με τα σαπούνια.

Τη μοναδική εξαίρεση ως τότε αποτελούσαν οι ντόπιες πουτάνες, που η φύση της εργασίας τους τις υποχρέωνε να πλένουν συχνά τα ρούχα τους, τα σκεπάσματά τους αλλά και τους εαυτούς τους. Έτσι, οι σοφοί ημών πρόγονοι ταύτισαν επαγωγικά την ιδιότητα της καθαρής με την ιδιότητα της πουτάνας.

Μαρίκα: Να χαίρεσαι τη νύφη σου, καλή κοπέλα φαίνεται. Και καθαρή...
Κατίνα: Άσε με Μαρίκα μου, να δω τι θα κάνω με τη παστρικιά που μου κουβάλησε ο γιος μου!

Έχεις καλύτερο ορισμό; Πρόσθεσέ τον!

Δημοσιεύτηκε
Τελευταία επεξεργασία

#1
patsis

Αυτό με την καλύτερη καθαριότητα των Μικρασιατισσών το έχω ακούσει κατ’ επανάληψη. Επίσης το έχω ακούσει πιο γενικευμένα, για όλους τους πρόσφυγες που ήρθαν τότε. Εγώ είμαι απόγονος προσφύγων και νιώθω καλά για την πληροφορία, υπάρχει όμως καμιά πιο αντικειμενική μαρτυρία;

#2
HODJAS

Η πάτσεια ερώτηση, όζει διπολικών μύθων (και διαταραχών) εσωτερικής καύσεως, όπως αναφύονται και σε πολλά άλλα λήμματα-ορισμούς.

Προσοχή στις γενικεύσεις και στην ανιστόρητη μυθοπλασία, διότι καθένας την κλανιά του την έχει μοσχοσάπουνο. Με πορδές όμως δεν βάφονται ούτε αβγά, πόσο μάλλον να γραφτεί ιστορία...

(Πάλι πάλη με τους ανεμόμυθους):

Σημείο εκκίνησης α: Γηγενής (sic) Ελλαδίτης (δηλ. κάτοικος).
Θέση: Μου' ρθατε τουρκόσποροι στον τόπο μου, μου κουβαλήσατε αρρώστιες, ανεργία, εξαθλίωση, χτίσατε όπου βρήκατε και μ' εκτοπίσατε.

Σημείο εκκίνησης β: Πρόσφυξ Έλλην (βασικά χριστιανός, τα άλλα τα βρίσκουμε).
Θέση: Με ξερίζωσες απο την πατρογονική μου εστία με τις μαλακίες σου υπανάπτυκτε λεχρίτη, ήρθα να σε ξεβρωμίσω και μου φέρθηκες σα σκουπίδι.

Βέβαια, αυτές οι θέσεις-αντιθέσεις, δεν πρόκειται να οδηγήσουν ποτέ σε καμία σύνθεση, αφού ερείδονται σε μια ψευδή στατικότητα του ιστορικού νταλαβεριού, προκειμένου να υπάρξουν.

Π.χ. πολλοί ξεχασιάρηδες γηγενείς είχαν έρθει απο αλησμόνητες πατρίδες λίγο πριν το '22, όπως και πολλοί πρόσφυγες δεν διεκδικούσαν τίτλους ιωνικής καταγωγής άμα τη αφίξει τους εν Ελλάδι, αφού είχαν πάει απο την Ήπειρο ή τα νησιά στη Μικρασία καμια 50αριά χρόνια πριν, άλλος δεν μιλούσε ελληνικά και ήταν γηγενής, άλλος είχε έρθει απο τα Μικρασιατικά (σ)μπαράλια και ήταν μουσουλμάνος ενώ οι ελληνικότατοι τουρκοκρητικοί πήραν τον πούλο λόγω θρησκεύματος κλπ-κλπ δηλαδή μύλος...

Η υποτιθέμενη στατικότητα του παρελθόντος, προκειμένου να εδραιωθεί παραπαίουσα αυτοπεποίθηση, φαίνεται ανάγλυφα στην εκμετάλλευση που υπέστησαν πρόσφατα οι Αλβανοί απο τους αρβανιτάδες της ελληνικής υπαίθρου και στην συνέχεια ο ρατσισμός των πρώτων προς τους νεήλυδες αλλοδαπούς άλλων χωρών. Ο παλιός είν' αλλιώς, αλλά το πόσο παλιός είναι, πλαστογραφείται έστω και ασυνείδητα στα κατάστιχα της μνήμης, προκειμένου να απωθηθεί όσο το δυνατόν πιο πίσω, μια δυσάρεστη κατάσταση.

Η καθαριότητα είναι υγεία και πολιτισμός.

Απαιτεί παιδεία αλλά και υποδομές, που την εξασφαλίζουν (π.χ. τί να το κάνεις να πλένεις το σώμα σου κι έξω να έχει λάσπες για οδόστρωμα, σκουπίδια, περιττώματα ζώων, πού να μάθεις να πλένεσαι όταν υπάρχει έλλειψη συστηματικής ύδρευσης-αποχέτευσης κλπ-κλπ).

Έπειτα, οι νεοέλληνες, όπως και οι νεοτούρκοι και οι νεοάραβες κλπ, διατηρούν σήμερα σε άριστη κατάσταση το σώμα και το σπιτικό τους και παραέξω (π.χ. πεζοδρόμια, οδοστρώματα, εξοχή, παραλίες κλπ) στα παπάρια τους.
Βέβαια, τα τουριστικά μέρη της Τουρκίας είναι πεντακάθαρα (γιατί πέφτει βούρδουλας). Εμείς επιλέξαμε πιο δημοκρατικά συστήματα...

Αμφιβάλλω αν οι φτωχιές περιοχές (δηλαδή η συντριπτική πλειοψηφία των αγροτικών & λούμπεν αστικών) τόσο της χώρας υποδοχής (κυρίως ειπείν Ελλάδα - το ρομέηκο), όσο και της χώρας αποστολής (μεγαλοϊδεατή Ελλάδα - το ξεπεσμένο μπουρδέλο της τουρκιάς), είχαν τέτοιες υποδομές, που να εξελιχθούν και σε ατομικές συνήθειες, εν πολλοίς.

Όμως, υπήρχαν τότε (και υπάρχουν ακόμα κι ας μην θέλουμε να το δούμε), μεγάλα πολιτισμικά-οικονομικά discrepancies μεταξύ περιοχών της (όποιας) Ελλάδας.

Άλλο η Σύρα του 1910 (και φυσικά άλλο σήμερα), άλλο το Ορντού (Κοτύωρα), άλλο ο εμποροράπτης του Αϊβαλιού (Κυδωνίες) και άλλο ο τυροκόμος της Πίνδου και αναλόγως σε τοπικό επίπεδο, άλλο η οδός Βασιλίσσης Σοφίας και άλλο ο Βούθουλας των Αθηνών και σε προσωπικό επίπεδο, άλλο ένας συμμαζεμένος π.χ. Μεραμπελιώτης κι άλλο ο βρωμύλος συντοπίτης του.

Έτσι, ας μην κρίνουμε το παρελθόν της Ελλάδας απο την μπελ επόκ (σώπα αδερφέ τώρα) πέντε δρόμων της Αθήνας (λαντώ, κρινολίνα και τα τοιαύτες Πηνελόπειες απο-Δελτιώσεις της ιστορίας) όταν το χτικιό θέριζε τον ανθό της νεότητας, ούτε να επαίρονται συλλήβδην οι πρόσφυγες για τον «ανώτερο πολιτισμό που έφεραν στην Ψωροκώσταινα», όταν ήρθαν απο κανα λασποχώρι του Ντιγιάρμπακιρ ή αν ο προπάππος τους έκανε μπάνιο, μόνον όταν έπρεπε να περάσει ποτάμι.

Ας διαβάσουμε καναν father Diamond, καναν Καρκαβίτσα...

#3
poniroskylo

Στη Χαλκιδική στη δεκαετίες του '60 και του '70, τα σπίτια και οι ταβέρνες στα προσφυγικά χωριά ήταν ασύγκριτα πιο παστρικά απ' ότι στα χωριά των ντόπιων. Αυτό είδα, αυτό μολογάω - εμπειριοκράτης αφού.

#4
patsis

Στην κατεύθυνση που συνδράμει και το poniroskylo, πιστεύω ότι υπάρχουν μαρτυρίες που συνηγορούν, με πολύ μικρά αλλά αξιόπιστα κομμάτια του παζλ, προς την μία ή την άλλη ή κάποια τρίτη κατεύθυνση.

Χότζα όπως σου έχω πει και εδώ, με ενδιαφέρουν οι ψυχολογικοί μηχανισμοί παραγωγής στερεοτύπων, διότι αυτοί μπορούν να λειτουργήσουν και σε άλλα περιβάλλοντα, χωρίς να τίθεται θέμα αλλοεθνών ή αλλοφύλων πληθυσμών.

Αυτά τα ολίγα. Είχα ετοιμάσει δύο (2) σεντόνια αλλά δεν μπορώ να συγκεντρωθώ παραπάνω σήμερα και μου έβγαιναν φλυαρίες.

#5
Vrastaman

Έγραψε και ο τρισμέγιστος Aias εδώ:

Ὡς πρὸς τὴν καθαριότητα: Στὴ Σμύρνη οἱ ἄνθρωποι ζοῦσαν μὲ εὐμάρεια, καὶ εἶχαν ἐπίπεδο παρόμοιο μὲ τὸ εὐρωπακὸ τῆς ἐποχῆς, ἀλλὰ καὶ μὲ χαμάμια, νὰ φᾶνε κι οἱ κόττες. Στὴν Ἑλλάδα τότε δὲν εἴχαμε λουτρὸ μέσα στὸ σπίτι· καὶ τὰ δημόσια ἦσαν σπανία ἐξαίρεσις. Ὁ παπποῦς μου ἔφτειαξε λουτρὸ στὸ καινούργιο του σπίτι τῷ 1928, καὶ ἀντιμετώπισε σχόλια τοῦ τύπου «ἀχρείαστο νὰ εἶναι», ἀλλὰ καὶ κακοήθη τοιαῦτα, τοῦ τύπου «κύριε Γιῶργο μου, δὲν εἶναι σωστό· ἔχεις καὶ κορίτσι πρᾶμα» δλδ μὴ σοῦ ποῦνε τὴν κόρη παστρικιά. Φυσικά, βρομιαραῖοι ὑπῆρχαν καὶ θὰ ὑπάρχουν παντοῦ καὶ πάντα, καὶ στὴ Σμύρνη.

#6
HODJAS

Οι νεοέλληνες δεν φημίζονται για την ψυχραιμία τους, ούτε για την ομόνοιά τους, καίτοι ο ομφαλός της Ελλάδας (εκειό το μπουρδέλο), ονομάζεται Place de la Concorde (!)

Παρατηρώ με θλίψη, οτι οι βορειολλαδίτες φίλοι μου, κάνουν ακριβώς το ίδιο (κάθε πρόσφυγας καλύτερος απο κάθε ντόπιο) για το οποίο ψέγουν τους Αθηναίους (κάθε πρωτευουσιάνος καλύτερος απο κάθε επαρχιώτη).
Δεν τυγχάνω ψυχολόγος. Εξ ου και η απορία μου γιατί διαμαρτύρονται, όπως σχολιάζω εδώ.

Ομολογώ ότι κατανοώ, μα επ’ ουδενί μπορώ να νιώσω την συναισθηματική φόρτιση των προσφύγων, όσο κι αν έντιμα και καλόπιστα προσπαθήσω, όπως άλλωστε δεν μπορώ να νιώσω τί σκατά αισθάνεται το χουλιγκάνι όταν τα σπάει...

Πάτσμαν, συμφωνώ εν Mary.

Κοιτάμε μπροστά και τα στερεότυπα τα έχουμε κλασμένα as a rule.

Αν όμως κάποιος θελήσει να τα προσεγγίσει τίμια, προκειμένου να εξαγάγει συμπεράσματα για το αν πράγματι και πώς δημιουργήθηκαν αυτά, θα πρέπει να διαθέτει εξαιρετικά αποστασιοποιημένη επιστημονική προσήλωση και μεθοδολογία, ώστε να μην πέσει στις λούμπες «οι απο δώ γαμάνε τους απο κεί», που τόσο μας έχει ταλαιπωρήσει.
Οι καφενόβιες συζητήσεις, αποκλείονται παντάπασιν γιατί δεν τελειώνουν ποτέ και δεν καταλήγουν πουθενά (ίσως μόνο σε καβγά).

Δεν έχω εμπιστοσύνη στους ημιμαθείς, κουτοπόνηρους, μισαλλόδοξους και ζηλόφθονους Έλληνες του εσωτερικού να φέρουν σε πέρας αυτήν την δουλειά, άσε καλύτερα κανα ξενιτεμένο πουλί ή καναν Ευρω-αμερικάνο να κάνει μια σοβαρή μελέτη...

#7
patsis

Σε κάθε περίπτωση, την εξήγηση της τρίτης παραγράφου του ορισμού την έχω ακούσει και εγώ και μάλιστα αυτοτελή, χωρίς να εμπλέκονται προσφυγικά ζητήματα. Η πόρνη υποτίθεται ότι πλένεται κάθε φορά που έχει πελάτη (πριν το σεξ, μετά, και τα δύο, θα σας γελάσω). Μπορούμε να αρκεστούμε και σ’ αυτό για την προέλευση.

Ανάλογο προσβλητικό αστείο κάνει στην Ελένη (Μάρω Κοντού) η κακιά γειτόνισσα, στην ταινία «Η δε Γυνή να Φοβήται τον Άνδρα», 1965. Αν βρω βιντεάκι, θα το ανεβάσω.

Trivium: Ο νόμος που ορίζει τα των οίκων ανοχής είναι ο 2734/1999 με τίτλο: «Εκδιδόμενα με αμοιβή πρόσωπα. Πρόσληψη Φρουρών Υπ. Δημ. Τάξης». Η σημειολογική εκδίκηση της τροπολογίας.