Τιραμισουρεαλιστική έκφραση.

Απαντάται συνήθως υπό μορφήν ερώτησης, ρητορικού τύπου: Μα καλά ρε μαλάκα, εσύ τη μαρμελάδα στ' αυτιά τη βάζεις; Ή ως νουθεσία: Σου 'χω πει τόσες φορές, τη μαρμελάδα την τρώμε, δεν τη βάζουμε στ' αυτιά μας... Εναλλακτικά, χρησιμοποιείται αντί μαρμελάδας η πολυαγαπημένη μερέντα: Το ξέρουμε ότι σ' αρέσει η μερέντα, αλλά μπορείς τουλάχιστον να μην τη βάζεις στ' αυτιά σου;

Η αιτία της επίπληξης προφανής. Κάτι είπαμε στον άλλο, κι αυτός δεν το άκουσε, είτε επειδή ήταν αφηρημένος είτε επειδή όντως έχει κάποιο ψιλοπροβληματάκι με την ακοή του, που πιθανόν ακόμη να μη γνωρίζει. Και αντί λοιπόν να μας απαντήσει επί της ουσίας, βγάζει ένα μακρόσυρτο όσο και σπαστικό «Τίιιιιιι;;» που μας κάνει να τα πάρουμε στο κρανίο και να του τα χώσουμε δεόντως.

Συναφείς εκφράσεις

  1. Κουφάλογο. Κομματάκι βαρύ και ενδεχομένως προσβλητικό.
  2. Βγάλε τα γράσα απ' τα αυτιά. Κι αυτή η έκφραση είναι δηλητηριώδης, καθώς τα λιπαρά γράσα παραπέμπουν στο κερί που σχηματίζεται μέσα στην κοιλότητα του αυτιού και δυσχεραίνει την ακοή. Είναι σαν να λες στον άλλο ότι είναι βρωμύλος και δεν πλένει τ' αυτιά του.
  3. Περήφανος στ' αυτιά. Ήπια σχετικά έκφραση, μάλλον μπαμπαδίστικη.
  4. Τα αυτιά σου τα πέτσινα.

Σημειωτέον ότι ποτέ δεν χρησιμοποιούμε τα ανωτέρω όταν προσπαθούμε να συνεννοηθούμε με έναν πραγματικά κουφό, άτομο δλδ με αποδεδειγμένα προβλήματα ακοής. Εκτός αν είμαστε τελείως κάφροι, ασεβείς και κανίβαλοι.

Τέλος, παραμένει άλυτο μυστήριο το γιατί κανείς να επιλέξει να τοποθετήσει τη μαρμελάδα στ' αυτιά του αντί να τη φάει. Μήπως για να μην παχύνει; Και γιατί δεν λέγεται κάτι αντίστοιχο και για τα μάτια, όταν δλδ κάποιος αδυνατεί να διακρίνει κάτι που του δείχνουμε;

— Πήδηξα που λες εκείνο το γκομενάκι που είχαμε γνωρίσει τις προάλλες...
— Τιιιιιί; Ξαναπές το μία, δεν σ' έπιασα, έχει και πολλή βαβούρα εδώ...
— Ε ρε μαρμελάδα στ' αυτιά που 'χει πέσει...
— Τι είπες πάλι; Μίλα πιο δυνατά ρε...
— Ρε δε μας γαμάς λέω γω βραδιάτικα, βαρηκοΐα και πάσης Ελλάδος...

Δοχείο συλλογής μαρμελάδας στην υποσαχαρική Αφρική (από Vrastaman, 02/10/09)

Αυτιά και λοιπές πάστες: μαρμελάδα, γράσο, παστελάδα, τίκρα.

Έχεις καλύτερο ορισμό; Πρόσθεσέ τον!

Δημοσιεύτηκε
Τελευταία επεξεργασία

#1
vikar

Χμμ... Την φράση την ακούω συχνότατα ώς εξής: μαρμελάδα έχεις στ' αφτιά σου; Άν σκεφτεί κανείς οτι η μαρμελάδα αναφέρεται στο φυσιολογικό κερί των αφτιών τότε δέν υπάρχει κανένας σουρεαλισμός. Οι βαριάντες βέβαια που ακούγονται με βάση αυτό είναι άλλο θέμα...

#2
vikar

Ά να μπράβο, «κυψελίδα» το λένε... (μόλις το θυμήθηκα)

#3
johnblack

Δε νομίζω ρε φίλε... Το γράσο είναι που παραπέμπει καρφί στο κερί των αυτιών, όχι η μαρμελάδα (που μπορεί εκτός από κίτρινη βερίκοκο να είναι και κόκκινη με φρούτα του δάσου κλπ). Πόσο μάλλον η μερέντα, που καμία χρωματικά σχέση με το κερί δεν έχει.

Αν πίστευα πως μαρμελάδα = γράσο, τότε δν θα το ανέβαζα, υπάρχει ο ορισμός του Γκατς που είναι πληρέστατος.

Και ο πλέον συνηθισμένος τύπος της έκφρασης, είναι το «τη μαρμελάδα την τρώμε, δεν τη βάζουμε στ' αυτιά». Αντίθετα, δεν έχω ακούσει ποτέ το «βγαλτη μαρμελάδα απ' τα αυτιά σου» (κατά το «βγάλτο γράσο»)

#4
vikar

Το βγάλ' τη μαρμελάδα 'π' τ' αφτιά το ακούω συχνά.

Γενικά, μία έκφραση που ακούγεται σουρεάλ σπάνια ήταν έτσι στην απαρχή της (νά ενα πολύ πρόχειρο παράδειγμα), αυτή την αίσθηση έχω τουλάχιστον, και η συγκεκριμένη έκφραση ποτέ δεν μου φάνηκε ουρανοκατέβατη.

Αλλα σίγουρα, για να βεβαιωθεί κανείς θα έπρεπε να την ψάξει με πρώτες καταγραμμένες χρήσεις της και τα λοιπά... Πού 'ν' ο κυρ-σαράντ οταν τον χρειάζεσαι γιά;...

#5
allivegp

Στο Αστερίξ οι Γαλάτες βάζουν μαϊντανό για να γλιτώσουν από τις νότες του βάρδου Κακοφωνίξ.

#6
allivegp

μαϊντανό στ΄αυτιά

#7
jesus

ε, ναι, στα γεμιστά δεν πιάνει.

#8
BuBis

να προστεθεί και το τα αυτιά σου τα πέτσινα, νομίζω;

#9
BuBis

Η λέξη μαρμελάδα στο εξωτερικό, τολάχιστο στα Γαλλικά και τα Καστεγιάνικα, αλλά και στ'αγγλικά από τι βλέπω, χρησιμοποιήται αποκλείστικά για,εχμ, μαρμελάδες από πορτοκάλι και άλλα εσπεριδοειδή, που γενικά κυψελιδοφέρνουν στο χρώμα αλλά και την υφή. Στα Ελληνικά, ως γνωστό, πουτάνα όλα, στο στομάχι πάνε όλα, μας έμεινε για ότι αλείφεται...

Ίσως κάποιος από τους πρώτους περιηγητές στην Ελλάδα, αυτούς που κάναν γκραβούρες ντε, μπορεί να είδε κανά φουστανελά να καθαρίζει το ώτο του, και να είπε είτε, μπλιαχ marmelade, ή όντως η Ελληνική μαρμελάδα να ήταν απαίσια... Γνώμη...

#10
BuBis

Που ρε πούστη μου! Είμαι σε αεροδρόμιο και δεν είδα ποιός έβαλε το λήμμα... Γαμώ την καταδίκη μου μέσα! Johnblack, μην απαντήσεις σε παρακαλω με καμμιά διατριβή για τις γκραβούρες ή τους φουστανελάδες! Γαμώ το φελέκι μου μέσα!! Πως την πάτησα, ο έρμος!

#11
electron

Δεν κατάλαβα την ανάλυση περί μαρμελάδας! Δεν πρέπει να την αλείφκουμε;

#12
electron

και δεν έχεις φάει μαρμελάδα ή γλυκό του κουταλιού της γιαγιάς ήλεκτρον.

#13
electron

Μαρμελάδα, μικρά κομμάτια φρούτου, οπότε αλείφκεται.
Γλυκό του κουταλιού, πιο μεγάλα κομμάτια φρούτου, τρώγεται ως γλυκό! Γιατί να δεχθώ τον γαλλικό ορισμό ή τον αγγλικό;

#14
BuBis

Έλα ντε!

#15
patsis

Το βγάλ' τη μαρμελάδα 'π' τ' αφτιά το ακούω συχνά. vikar Κι εγώ το ακούω συχνότατα, ίσως είναι βορειοελλαδίτικο φαινόμενο. Πάντως έτσι που τ’ ακούω, πιο πολύ μου κάνει σε «βγάλτ’ τη μαρμελάδα απ’ τ’ αυτιά». X-ΡΡΡΡΡΡ (τεράστια καρτουνίστικη γλώσσα που κυματίζει κοροϊδευτικά, σε στυλ Mafalda του Quino)

#16
BuBis

Kαι επίσης στην Επτάλοφο, τους Ampelogarden του Βορρά, κάτι χαριτωμένοι λέγαν και το καλά, την έφερες κι απ'τό χωριό, την έφαγες και με τ'αφτιά, για να πάρουν την απάντηση φυσικά, τι;, και να ανταπαντήσουν, βγάλε ρε την μαρμελάδα απ'τ'αφτιά!

#17
ο αυτοκτονημενος

εχο την εντυποση οτι
ΔΕΝ εινε κερι αλλα ενα δηλητιριο που παραγη ο οργανισμος για να σκοτοση τα μυκροβια που κατευθυνοντε στο τυμπανο
οπος και η μυξα και το δακρυ

παλια λεγαμε εαν θες να δης γρηγορα αν μια γκομενουλα ειχε καπια πληγουλα εκει πιο κατω
που σημενε καπιο ψιλο αφροδισιο βαλε λιγο απο το (κερι) απο το αυτακι σου στο μικρο δακτυλακι και ακουμπισε το πριν ακουμπισεις κατι αλο
αν αισθανθη καπια ενοχληση αλαργα (αυτα τα λεγαμε μικροι και αγαθη που ιμασταν που να ξεραμε για τα μαλακα ελκι που προκαλη η οχρα η σπυροχετι οτι δεν πονουν )

#18
ο αυτοκτονημενος

5 5

#19
johnblack

  1. Στος, το μπούμπειο τα αυτιά σου τα πέτσινα πρέπει να προστεθεί ως 4. μετά το «περήφανος στ' αυτιά». Με την άνεσή σας.

@ vik, περί του σουρεάλ της εκφράσεως. Κλίνω και γω εν τέλει στο οτι οι εμπνευστές της είχαν κατά νου την εξίσωση μαρμελάδα = κερί αυτιών. Αλλά (γιατί παντού υπάρχει ένα αλλά): Στην πορεία αυτό ξεχάστηκε, και οι περισσότεροι που την χρησιμοποιούν την εκλαμβάνουν απλά ως ένα νοστιμούτσικο τιραμισού. Η έκφραση δλδ ακούγεται σουρεάλ, πλέον. Κι αυτό έπρεπε να επισημανθεί και να καταγραφεί. Ούτως ή αλλως, και ο Σουρεαλισμός ξεκινά από το Αντικείμενο, το οποίο όμως εμπλέκει σε παράδοξες και πρωτοφανέρωτες σχέσεις. Σε αντίθεση πχ με τον Αφηρημένο Εξπρεσσιονισμό.

Και να σε πω βρε μπουμπι, τι ακριβώς κάνεις; Το γύρο του κόσμου σε 80 μέρες;

#20
vikar

Άντε ρε;, ενδιαφέρον. Μου θύμισες παλιά στο μάθημα κιθάρας, που ένας φίλος του δασκάλου μου τού 'λεγε να τρίβεις λέει τα δάχτυλά σου πίσω απ' το αφτί για να λιπανθούν και να γλιστράν ευκολότερα στην ταστιέρα και καλά.

Κυκλοφορούν κι' άλλες τέτοιες λαϊκές σοφίες άραγε με τα εκκρίματα των αφτιών;...

#21
vikar

Το προηγούμενο πήγαινε στον αυτοκτονημένο.

Γιαννόμαυρε, σύμφωνοι ρε φίλε, δέ λέω --αλλα θα πάψεις επιτέλους να μας πετάς ενδιαφέρουσες αναφορές, και εκεί που δέν το περιμένουμε μάλιστα;!... Δέν έχουμε χρόνο ρε φίλε, το καταλαβαίνεις; Μέσα σ' ένα μήνα μας έχεις φορτώσει βιβλιογραφία για διάβασμα δεκαετίας να πούμε!... Άι σικανανίνα...

#22
Galadriel

Δεν νομίζω ότι αφορά σε ότιδήποτε το «κερί». Η μαρμελάδα είναι ένα υλικό συνεκτικό και αν στουμπωθεί σε τρύπα την φράζει αεροστεγώς.

#23
Επισκέπτης

Συμφώνησες μαζί μου σε κάτι! Mark that day on your calendars! Κατά τα άλλα και λόγω δλειάς, κάπως έτσι είμαι χωρίς τον Παρασκευά... (επειδή δεν θυμάμαι τον ακόλουθο του Φιλέα, βρήκα πρόχειρο τον του Ροβινσώνα... Αλήθεια διαβλέπετε έναν υποβόσκοντα gay συμβολισμό μεταξύ Ροβινσώνα - Παρασκευά και Φιλέα Φογκ-με τον πως τον λένε;)...

#24
jesus

@μπουμπις, κάτι ποστ παραπάνω: παίζει κ το
-μουρμουρμουρ (λες μέσ' απ' τα δόντια σου «οι κουφοί τον πάιρνουν»)
-τίιιιιι;;;;;;
-ΟΙ ΚΟΥΦΟΙ ΤΟΝ ΠΑΙΡΝΟΥΥΥΥΥΥΥΥΝ

#25
Galadriel

Ερώτηση εγώ η χαζή τώρα: για ποιό λόγο να πεις σε κάποιον «βγάλε την μαρμελάδα από τα αυτιά» ή «οι κουφοί τον παίρνουν» σε φάση τον παίρνει αυτός. Δηλαδή μιλάμε για την απόλυτη αγενίλα χωρίς νόημα. Και καλά να του την πεις και να τον ταπώσεις χα χα χα ευθυμήσαμε και σήμερα;

Επίσης αυτός στο παράδειγμα πρέπει να τις είχε τις αγαμίες του και μαλακίες έλεγε ότι το πήδηξε το γκομενάκι, φυσιολογικός άνθρωπος που γαμεί δεν χάνει έτσι στα καλά καθούμενα την υπομονή του ούτε μιλάει με την μία σαν γουρούνι. Δηλαδή τί είπε ο άλλος ο χριστιανός; Δεν ακούω είπε, μίλα πιο δυνατά ρε είπε. Που στην τελική σταρχίδια του άμα το γάμησε ο άλλος το γκομενάκι, αμ κάθεται και τον ανέχεται να του λέει πράγματα που δεν τον νοιάζουν πιθανώς, αμ τον ανέχεται να του μιλάει κι έτσι. Άντε μωρέ με τους αγενέστατους.

#26
jesus

οι κουφοί τον παίρνουν είναι παιδικό στήσιμο του τύπου «ποιος, αυτός, 1-0», δεν είναι αγένεια...

#27
Galadriel

Ααααα (γμτ η βαφή περνάει και από μέσα).

#28
johnblack

Δεν νομίζω ότι αφορά σε ότιδήποτε το «κερί». Η μαρμελάδα είναι ένα υλικό συνεκτικό και αν στουμπωθεί σε τρύπα την φράζει αεροστεγώς. mes

Tώρα το είπες καλή μου, και με άφησες και εκτέθηκα... Κοίτα να δεις που μια ο ένας μια ο άλλος μ έκαναν κι άλλαξα γνώμη αλλά τώρα που τοποθετήθηκες εσύ εννοείται επιστρέφω στην αρχική μου θέση :Ρ

#29
Galadriel

Βρε τζονμπλάκ, μήπως, λέω τώρα εγώ, μήπως, πα να με δουλέψεις; :P

#30
xalikoutis

Μέρα νύχτα το λέω και το εννοώ, διότι το ξέρετε Φερδινάνδε, πώς δε σταματάνε να αυνανίζονται απ΄όνειρο σε όνειρο τα καθάρματα!... Αυτό τα λέει όλα!... Και δώστου σκάβουν!... Και σου ξεζουμίζουν το νιονιό τους! Και σ΄το ζουπάνε!... Και δε μένει τίποτε άλλο γύρω τους από μια σιχαμένη παπάρα οργανικών απορριμάτων, μια μαρμελάδα παραληρηματικών συμπτωμάτων σε κομπόστα που τους στάζουν και τους ξεχειλούν από παντού.... Έχεις τα χέρια σου πασαλειμμένα με τ΄απομεινάρια του πνεύματος, κολλάς ολόκληρος, γίνεσαι γκροτέσκος, καταφρονητικός, βρομερός.

Ταξίδι στην Άκρη της Νύχτας, Λ.-Φ. Σελίν, μτφρ. Σεσίλ Ιγγλέση Μαργέλλου

#31
HODJAS

Η έκφραση προέρχεται απο αδελτίωτη ομηρική ρήση ενός ναυτοσυντρόφου του Οδυσσέα προς αυτόν, όταν είχαν πια αλαργέψει απο το νησί των Σειρήνων...

Προκειμένου για μπιχλώδες άτομο, του λέμε να φυλάξει το κερί, να φτιάξει λαμπάδες το Πάσχα, για όλη την οικογένεια (!)

#32
johnblack

Aυτή η δυσπιστία σου είναι φοβερή

#33
Galadriel

Χελλόουυυ, το φατσάκι :P είναι πονηρό και βγάζει γλωσσίτσααα που πα να πει κοροϊδεύειιιι

#34
ΝΤΙΝΟΣ

Ισως να υπάρχει και μια άλλη προέλευση: Στη δεκαετία του '60, όταν κάποιος ατσούμπαλος, αδέξιος, άγαρμπος, κλπ. μπερδευόταν και άφηνε να του πέφτουν διάφορα αντικείμενα που κράταγε (χαρτιά, μολύβια, ποτήρια, κλπ.), η καζούρα που του κάναμε, εμείς οι πιο μάγκες, ήταν Μαρμελάδα έχουν τα χέρια σου;

#35
vikar

Ωραίος ο Ντίνος! Όντως παίζει ενα τέτοιο σενάριο.

Άλλες φράσεις που ακούγονται σχετικά με την αδεξιότητα: σκατά εχεις στα χέρια σου;, μανταλάκια εχουν τα χέρια σου;, βούτυρο έχεις στα χέρια σου;.