Ορισμοί από τον iwn (232)
Εμφανίζονται 1-10 από 232

Η προσβλητική έκφραση, η ύβρις, ο απαξιωτικός η μειωτικός χαρακτηρισμός, το πρόσβολο.

Συνώνυμα: Λόγια βαριά.

Μόρτικοιγραμματικοί τύποι, της αόριστης αντωνυμίας αυτός.

Η έκφραση υποδηλώνει:

Α. Σοβαρότατη σωματική, αλλά κυρίως νευρο-ψυχική και ψυχολογική καταπόνηση ένεκα στέρησης, καρτερίας, ταλαιπωρίας, δοκιμασίας, αναμονής, υπομονής, βασανισμού κλπ.

Το μάτι μαυρίζει εξαπανέκαθεν από 3 αιτίες:

α) μακιγιάζ
β) μπουκέτο
γ) μυδρίαση

Η γ' περίπτωση είναι κυρίως αυτή που υπαινίσσεται η έκφραση μεταφορικά, καθ' όσον η μέτρια μυδρίαση (διαστολή της κόρης του ματιού) αποτελεί σύμπτωμα σοβαρής νευρο-σωματικής πάθησης, ενώ η πλήρης μυδρίαση αποτελεί τυπική εικόνα του νεκρού.

B. Πλήθος ατόμων, πραγμάτων κλπ με μαύρο ή σκούρο εξωτερικό χαρακτηριστικό χρώμα όπως μελαψοί, ιερείς, μαυροφορεμένοι, κοράκια κλπ, όπου το μάτι μαυρίζει είτε εξ ανακλάσεως είτε από μείωση της φωτεινότητας.

Ιστορικό ανάλογο: «Καλύτερα, θα πολεμάμε υπό σκιάν», απάντησε ο Λεωνίδας στους πολυπληθέστερους Πέρσες, όταν απείλησαν τους Σπαρτιάτες ότι θα κρύψουν τον ήλιο με τα βέλη τους.

Γ. Συγκέντρωση μεγάλου πλήθους γενικότερα, ασχέτως χρωματικής απόχρωσης ή διαβάθμισης φωτεινότητας.

Σημ:. Η έκφραση-έννοια «μαύρισε το μάτι μου, από μπουνιά» παραλείπεται ως πλέον τετριμμένη.

Προέρχεται, σύμφωνα με βικιπαίδεια, απο την περσική λέξη sharbat (شربت) που σημαίνει ποτό με νερό και ζάχαρη.

Υπάρχουνε διάφορες παραλλαγές της λέξης στα αραβικά και τουρκικά με παραπλήσιες η συναφείς ερμηνείες.

Σε μας χρησιμοποιείται για να χαρακτηρίσει:

1. Εμφατικά, κατι το υπερβολικά γλυκό στη γεύση.
2. Στο πληθυντικό αριθμό μπορει να σημαίνει έντονες και διαχυτικές ερωτοτροπίες.
3. Σε περίπτωση γρονθοκόπησης, μαζί με το ρήμα παίρνω σημαίνει αιμορραγία.

1. Θεσσαλονικιός:-αμάν βρε παιδάκι μου, πολυ ζάχαρη μ' έβαλες στον καφέ. Σερμπέτι τον έκανες.
2. -καθίσανε λοιπόν οι δυο τους στο παγκάκι κι αρχίσανε τα σερμπέτια (τις γλύκες).
3. -του τραβάει ενα μπουνίδι και τον πήρανε αμέσως τα σερμπέτια.

Εκμεταλλεύομαι ευκαιριακά ή συστηματικά, θεμιτά ή αθέμιτα, ηθικά ή ανήθικα μια ευνοϊκή κατάσταση που μου προσπορίζει διαφορών ειδών οφέλη ή ανταλλάγματα.

Συνώνυμη έκφραση: βρίσκω το μήνα που θρέφει τους έντεκα

Η προφανής κυριολεκτική σημασία του είναι οτι χαμηλώνω τη θερμοκρασία ενός ποτού προκειμένου να γίνει δροσερό, ρίπτοντας τεμάχια πάγου εντός του ή συντηρώ ενα τρόφιμο τοποθετώντας το σε επαφή με πάγο ή γενικότερα διατηρώ χαμηλή θερμοκρασία με τη χρήση πάγου.

Μεταφορικά χρησιμοποιείται με την έννοια :

Κόβω τη φόρα σε κάποιον, κόβω τον τσαμπουκά, αναχαιτίζω, τον ψαρώνω, τον τρομοκρατώ, επιπλήττω με σκοπό τον εκφοβισμό και την αποτροπή.

Είναι η Δημοτική Ελληνική Γλώσσα. Έτσι αποκαλούνταν η Δημοτική Γλώσσα κοροϊδευτικά, τουλάχιστον μέχρι πρότινος, ιδιαίτερα όταν κάποιος αναφερόταν με ιδιαίτερα "λαϊκό" τρόπο η χρησιμοποιώντας άκρα λαϊκό λεξιλόγιο και εκφράσεις μέχρι χυδαιότητας, για εξευγενισμένα η μη ζητήματα. Ο χρήστης του όρου συνήθως προηγουμένως φρόντιζε να μας ενημερώσει περιγραφικά με έναν πιο κόσμιο (καθαρευουσιάνικο) τρόπο πριν την απόδοσή του στην ... "μαλλιαρή".

Έτσι περιγράφεται η έκπληξη, το ξάφνιασμα, ο αιφνιδιασμός, η τρομάρα, στο άκουσμα απρόσμενα, αναπάντεχα κακών και δυσάρεστων μαντάτων, νέων, πληροφοριών, ανακοινώσεων, αποφάσεων κλπ.

Τα όβολα

Τα χρήματα, σε μορφή μεταλλικού νομίσματος, τα κέρματα, από το αρχαίο «οβολός», που ήταν νομισματική μονάδα (δεν είχαν δα τότε τραπεζογραμμάτια).

Αλλά και γενικότερα σήμερα το χρηματικό αντίτιμο σε κάθε μορφή του.
Συνώνυμα το μπαγιόκο, αργύρης, παράς, παράδες, τάλαρα, λεφτά, μουρμούρια κλπ.

Ο παπαγάλος είναι πτηνό που μιμείται και αναπαράγει, κατά προσέγγιση, από ακοής και μόνο, τη φωνή του ανθρώπου.

Η γαλλία, στην επαγγελματική αργκό των μουσικών, είναι η εκτέλεση ενός κομματιού, όπως ακριβώς θα εμιμείτο ένας παπαγάλος την ομιλία κάποιου, δηλαδή στο περίπου.

Στη γνήσια γαλλία, ο μουσικός είναι δυνατόν να μην έχει ακούσει ποτέ του το κομμάτι, απλά εκτελεί μια γαλλία, δηλαδή μια φαντασία σε τόνο, δρόμο και ρυθμό του τραγουδιού, προκειμένου να ξεκινήσει ο τραγουδιστής. Σ' αυτή τη περίπτωση αναφερόμαστε σε βατό, τυπικό, αντιπροσωπευτικό κομμάτι και όχι κάτι το πολύπλοκο με πολλές αλλαγές δρόμων, ρυθμού κλπ.

Το γαλλικό κομμάτι παίζεται είτε λόγω παραγγελιάς, είτε αιτήσει του τραγουδιστή ο οποίος τό 'χει, είτε είναι κομμάτι σειράς και ο γάλλος μουσικός δεν τό 'χει.

Εάν τό 'χει, έστω και λίγο, προσπαθεί με αυτοσχεδιασμό της στιγμής, επί τόπου, να το αναπαράγει, εκτελώντας το κατά προσέγγιση.

Στον γάλλο μουσικό δίνεται η ευκαιρία, εφ' όσον έχει τη δυνατότητα και διαθέτει το ταλέντο, να ξεπερνάει (σπανιότατα) το πρωτότυπο, κάνοντας τους παρευρισκομένους μουσικούς να σακουλεύονται, ν' ανοίγουν διάπλατα τα μάτια και να κοιτάζονται μεταξύ τους με νόημα η απορία.

Εναλλακτικά παίζει μια εισαγωγή από ένα ήδη γνωστό και παραπλήσιο σε ρυθμό και δρόμο τραγούδι.

Γενικώς η γαλλία είναι σαν το αλατοπίπερο. Το λίγο νοστιμίζει, ενώ το πολύ κάνει το φαγητό για πέταμα.

Γαλλία κάνει και ο τραγουδιστής όταν δε θυμάται ή δε γνωρίζει κάποια στροφή ήδη γνωστού τραγουδιού, και βάζει δικούς του στίχους της στιγμής, τους οποίους μπορεί και να διατηρεί σε επόμενες εκτελέσεις του τραγουδιού, εφ' όσον δεν έχει μεριμνήσει να μάθει τους γνήσιους.

Κατά κανόνα η γαλλία γίνεται στο χορευτικό πρόγραμμα και είναι σχεδόν βέβαιο ότι περνάει απαρατήρητη από την πλειονότητα των θαμώνων.