Το να έχεις στην Κρήτη έναν ελαιώνα, ένα σπαρμένο (δημητριακά), ένα αμπέλι, ένα κοπάδι ή οτιδήποτε άλλο «συμισιακό» σημαίνει ότι, επειδή εσύ μένεις μακριά, έχεις ξεκουτιάνει, έχεις κληρονομήσει το χωράφι αλλά δεν έχεις ιδέα από αγροτικά ή δεν έχεις τρακτέρ, βαριέσαι ή έχεις την εισοδηματική πολυτέλεια να μην ασχοληθείς, εκχωρείς σε κάποιον άλλο μερικώς το δικαίωμα εκμετάλλευσής του, με άλλα λόγια, βάζει αυτός τη δουλειά με αντάλλαγμα ένα μεγάλο ή μικρό μέρος της σοδειάς (δεν είναι, δηλαδή, απαραίτητα μοίρασμα εξ ημισείας, για την ακρίβεια σχεδόν ποτέ δεν είναι, συνήθως ο «κεφαλαιούχος» έχει μεγαλύτερη μερίδα αλλά ο «εργάτης» μπορεί να κλέψει).

Αυτή η πολύ παλιά και διαδεδομένη ακόμα και σήμερα μορφή σύμβασης δεν είμαι σίγουρος ότι έχει αποκλειστικά ή κυρίως φεουδαλική προέλευση (ειδικά στην Κρήτη δύσκολο, λόγω περιορισμένων γενικά μεγεθών του κλήρου), και μάλλον προέρχεται από τις συμφωνίες μικροκαλλιεργητών, όπως φανερώνει και το όνομα των συμβαλλομένων: συζευτές (ή και ζυζευτές), αυτοί, δηλαδή, που συζευγνύουν, έχουν από κοινού ένα βόδι για το όργωμα (η συγκεκριμένη συμφωνία ονομαζόταν συζεψιά, αλλά ο όρος συζευτής επικράτησε για κάθε είδους συμισιακή συμφωνία, βλ. και το ριζίτικο:

[I]Φωνήν και κλάημαν άκουσα στ' Ορθούνι και στσι Λάκκους,
το Γιάνναρη σκοτώσανε, χαημός στο παλικάρι.
Δεν πάει μπλιο στον Ομαλό στα ρημοκούραδαν του
να βρει τσι συζευτάδες του, να ιδεί και τσι βοσκούς του,
να τωνε δείξει χειμαδιό και τόπους εδικούς του.[/I])

Στην Κρήτη ο όρος συμισιακά βρίσκει πλήθος μεταφορικές χρήσεις. Επειδή στη σχέση μεταξύ συζευτών εμφιλοχωρούσε πάντα η προσπάθεια ο ένας να κλέψει τον άλλο και κάθε είδους μανιαμουνιά στο μοίρασμα της γαιωπροσόδου, χρησιμοποιείται ο όρος για να σκωφθούν περιπτώσεις μοιράσματος κείνων που παραδοσιακά δεν πρέπει να κανείς να τα μοιράζεται: γυναίκα, αμάξι, μπιστόλι κλπ (βλ. και την παροιμία «συμισιακό σκουτέλι [μικρή γαβάθα για νερό, μέλι κλπ] σπάσιμο ή χύσιμο θέλει»).

Ετυμολογία: φαντάζομαι συν+ημισειακός.

- Μού 'πε η Κρίστι να πάμε το Σαββατοκύριακο στο χωριό μου, θέλει λέει να το δει....
- Ίντα διάολο, συμισιακή θα την έχομε;
- Ντα δεν έχετε χωρίσει μωρέ;
- Κατέω 'γω; Απροχθές, πάντως, π' επήγα να πάρω τσι πετσέτες μου από το σπίτι τζη τα ξαναφιάξαμε τρεις-τέσσερις φορές εκειά στο ντιβάνι...

Έχεις καλύτερο ορισμό; Πρόσθεσέ τον!

Δημοσιεύτηκε
Τελευταία επεξεργασία

#1
betatzis

Aυτά είναι, 5 Χ 2. Ο επίσημος όρος είναι επίμορτη αγροληψία. Χαλικού, έχεις ακούσει τον όρο παχτώνω = νοικιάζω ;;;. Αν το θες παρ΄ το.

#2
xalikoutis

Μπετατζή δε χρειάζεται να πω πόσο τα σπάει το επίμορτη αγροληψία... Το παχτώνω όπως διαπιστώνω και όπως θα ξέρεις όντως = μισθώνω, μεταφορική χρήση μάλλον αυτό, κυριολεκτικά σημαίνει μπίγω, βλ. και μας την πάκτωσε την πρόβολο (ή μήπως πάχτωναν παλιά τα χωράφια μπίγοντας κανά λάβαρο;).

Τώρα δεν ξέρω, έχεις ακούσεις να λένε απάχτωτη π.χ. για γυναίκα, ακαπάρωτη, ελευθέρας βοσκής;

#3
betatzis

Χαλικούτη, θα ψάξω παραπάνω τα περί παχτώματος, (δεν το έχω ακούσει για γυναίκα, αλλά λογικό μοι φαίνεται).

Εάν δεν έχεις ήδη παρευρεθεί, προσπάθησε, (όχι μόνο εσύ αλλά και όλοι οι άλλοι, έχει πολύ πλάκα), να πετύχεις αστική δίκη για κτηματικές διαφορές στα δικαστήρια των μεγάλων πόλεων της Κρήτης. Οι δικαστές είναι ελλαδίτες διορισμένοι στην Κρήτη, ενώ διάδικοι και μάρτυρες είναι βέροι κρητικάτσηδες, που μιλούν ατόφια και ωραία την διάλεκτο. Όπως καταλαβαίνεις γίνεται μύλος, οι δικαστές δεν καταλαβαίνουν χριστό και κοιτάνε απελπισμένα τους θεατές ψάχνοντας μεταφραστή !!!!

#4
anchelito

Εις την Γερμανική πάντως Pacht (πάχτ) είναι η προς εκμεττάλευση μίσθωση. Κύριος είδε ;)

#5
HODJAS

Ή απο το λατινικό θέσφατο «πάχτα σουντ σερβάντα» (χε!)

#6
Επισκέπτης

Pactum (latin) = συμφωνία, διακανονισμός, παζαρι

#7
xalikoutis

α ζοοο!

#8
johnblack

Αυτά είναι! Μπετατζή μου με την επίμορτη αγροληψία μου θύμισες το 9άρι που είχα τσιμπήσει στη Σύνθεση Αστικού με το Γεωργιάδη, πριν κάτι δεκαετίες.

Χαλικού, μου θύμισες τις (πιο πρόσφατες) περιπέτειές μου στο Ιστορικό, όταν διάβαζα Βενετοκρατία. Βιλλάνοι, εμπαρούνιες (πρόνοιες), ινβεστιτούρες, σολιάτικα, τερτσιάρια (εντριτεία), livello perpetuo (διαρκές εδαφονόμιο), γονικά και γονικάροι (τα σπηλιαράκια του βουνού είναι τα γονικά μας, όπως λέει και το ξυλούρειο άσμα), καπιτάνος, προβεντιτόρ, τσιταντίνο, ποπολάροι, καστελλανία, φραγκολεβαντίνοι και πολλές άλλες εξωτικές λεξούλες, ακριβώς όπως αυτή που παραθέτεις.

Νομίζω όμως πως έχουμε χάσει λίγο τη μπάλα. Όλα αυτά τα νοστιμούτσικα (και άλλα που έχεις καταχωρίσει) μόνο τραβηγμένα απ' τα μαλλιά τα λες σλανγκ. Νταξ, είπαμε, αγαπάμε παντέρμη Κρήτη, αλλά όλα έχουν ένα όριο. Προσωπικά, ασπάζομαι τη γνώμη που είχε εκφράσει παλαιότερα ο Βίκαρ, σχετικά με τους τοπικούς ιδιωματισμούς.

Τοπικοί ιδιωματισμοί μας ενδιαφέρουν μόνο εαν α) έχουν «περάσει», αν έχουν εξαχθεί και σε μεγάλα αστικά κέντρα και β) αν πρόκειται για βρισιές και άλλες προστυχιές. Ειδάλλως, παραμένουν αυστηρά στη σφαίρα της Λαογραφίας.

Το τοπικό χρώμα, η μουσικότητα ή ποιητικότητα της λέξης, οι πλούσιες ακουστικές εικόνες που σχηματίζει, δεν επαρκούν.

Ειδικά για την κρητική διάλεκτο, είναι αν θες ένα είδος ιεροσυλίας να κατατάσσουμε τις πολυποίκιλες εκφάνσεις της στη σλανγκ. Είναι μια απ' τις πλουσιώτερες ελληνικές διαλέκτους, και θα μπορούσε άνετα να είχε επικρατήσει - όπως πολύ καλά θα γνωρίζεις κι εσύ - ως η «επίσημη» γλώσσα του ψευδώνυμου νεοελληνικού κρατιδίου, αν οι ιστορικές συγκυρίες ήταν κατά τι διαφορετικές. Τελικά επικράτησε το πελοποννησιακό ιδίωμα που είναι και το πιο «φλατ», με τις λιγότερες «γωνίες» κλπ.

Κι έρχομαι τώρα σ' αυτό που λες για τις πλήθος μεταφορικές χρήσεις. Αλίμονο αν κάθε μεταφορά θεωρείτο αυτόματα σλανγκ. Μόνο ορισμένες μεταφορές περνάνε αυτό το κατώφλι (βαριέμαι τώρα να απαριθμήσω ξανά τις προϋποθέσεις, τα έχουμε ξαναπεί άλλωστε).

Το να πεις σε κάποιον που χαλβαδιάζει τη γκόμενά σου «συμισιακή θα την έχουμε;» ισοδυναμεί με το να του πεις πιο απλά «μισή μισή θα την έχουμε;». Δεν βλέπω καμιά ποιοτική διαφοροποίηση. Αν θεωρείς το «μισή-μισή» σλανγκ, τότε είναι και το δικό σου, οπότε οκ πάω πάσο.

#9
Khan

Δηλ. όποιος μοιράζεται την γκόμενά του ξηγιέται επιμόρτικα;

#10
jesus

η κατηγορία τοπικοί ιδιωματισμοί έχει λειτουργήσει συνολικά σαν πεδίο καταχώρησης ιδιωματισμών κ όχι μόνο τοπικής αργκό, όπως πχ το χου. γενικά το σάιτ δεν είναι λαογραφικό, αλλά νομίζω οι καταχωρίσεις αυτού του τύπου (κ κυρίως εφ' όσον δεν είναι μοναδική ασχολία του χρήστη) δίνουν στο σάιτ.

εν προκειμένω, είναι μια φράση που δεν λέγεται τόσο στην υπόλοιπη ελλάδα, νομίζω. το αντίστοιχο θα ήταν «μισιακιά» κ όχι μισή-μισή, γιατί το μισιακός αναφέρεται κατ' εξοχήν σε ιδιοκτησία. κ έχω την εντύπωση ότι δεν λέγεται.

κ πάλι πίσω γενικά, για τις μεταφορές κ τα σχήματα λόγου όντως τα έχουμε πει. επαναλαμβάνω, όμως, τη σημαντικότητα της πληροφορίας που δίνεται σε κάποια λήμματα, η οποία τα καθιστά χρήσιμα στο σάιτ.

(δεν ξέρω γιατί γράφω έτσι, αυτή τη στιγμή αδυνατώ να γράψω σαν άνθρωπος)

#11
johnblack

  1. To οτι είναι μια φράση που δεν λέγεται τόσο στην υπόλοιπη ελλάδα (διατηρώ το μικρό αν προσέχεις) δεν είναι επιχείρημα υπέρ του να καταχωρηθεί, αλλά κατά.

  2. Τι να πεις μισιακός, τι να πεις συμισιακός. Μια απ' τα ίδια, διαφορές τρίχες... Και το μισιακός είναι καθ' όλα δόκιμο, υπάρχει σ' όλα τα λεξικάουα.

  3. Το μισιακός, λες, αναφέρεται παρ έξελλενς σε ιδιοκτησία, ενώ το «μισό-μισό» όχι. Αλήθεια; Το έχουμε μισό-μισό το χωράφι, το έχουμε μισό-μισό το διαμέρισμα / το σπίτι / το αυτοκίνητο κ.ο.κ. Αυτό που μάλλον θες να πεις είναι πως το μισιακός είναι νομικός-τεχνικός όρος.

Όμως και το κυριότητα και το νομή και το κατοχή είναι νομικοί εξειδικευμένοι όροι. Που απαντούν και σε άλλα συμφραζόμενα. Πουχού:

α) - Μαλάκα μου, η Γιώτα είναι τρελή και παλαβή με την πάρτη μου, έχει πάθει έρωτα με το πουλί μου. Μιλάμε η γκόμενα βρίσκεται στην απόλυτη κυριότητά μου, και να της πω να πα να πνιγεί θα το κάνει, τόσο καψούρα είναι.

β) Κάτι έχει πάρει το μάτι μου τελευταία πως ο Μήτσος χαλβαδιάζει τη δικιά μου. Πες του λοιπόν πως η γκόμενα είναι στην κατοχή μου, και μέχρι να της δώσω απολυτήριο καλά θα κάνει να κάτσει στ' αυγά του, αν δε θέλει να του κατεβάσω τη μάπα.

Αν θεωρείς αυτές τις δύο χρήσεις σλανγκ, τότε είναι και το χαλικούτειο. Τέλος.

#12
xalikoutis

Τζων είσαι ολίγον βιαστικός

α) το κριτήριο του Βίκαρ στην πραγματικότητα το έχει πρώτος εισάγει και διατυπώσει ο γράφων (να τα να τααα). Το πλέον πρόσφατο σημείο που μπορώ να το βρω ψάχνοντας με το «αστικά κέντρα» είναι εδώ τζάρουχας. Είμαι σίγουρος ότι το είχα ανεβάσει και πολύ παλαιότερα, ίσως σε κάποια από τις στήλες «Νέα». Θυμάμαι κι εγώ όταν το είχε αναφέρει ο Βίκαρ, ο οποίος προφανώς το είχε διαβάσει, ξέχασε από ποιόν και που, και κάπου το ανέφερε μετά από κάποιο καιρό χωρίς να αναφέρει την «πηγή». Δεν το επεσήμανα, φυσικά, γιατί δεν είχε σημασία. Τώρα που έχει λίγη σημασία το επισημαίνω. Συμπληρωματικά προς αυτό έχω περιγράψει τη διαδικασία «τ΄ακούω στο χωριό μου, το λέω στο σκολειό μου» ως τον τρόπο με τον οποίο στις επαρχιακές πόλεις επιβιώνουν λέξεις της υπαίθρου. Και συνήθως πρόκειται για βρισιές και όχι για το βολόσυρο και την όχερη.

β) Σύμφωνα και με το παραπάνω, έχω διατυπώσει κατά καιρούς τη διαφωνία μου σε πολλά λήμματα που άλλοι ανεβάζουν και που έχουν να κάνουν με γαβάθες και μπαουλοντίβανα, και άλλα που βιάζαν το πιο πάνω κριτήριο (δες λ.χ. εδώ μελίτακας ή στο σύντεκνος ). Δεν τό κανα πάντα, γιατί από ένα σημείο και μετά όντως χάθηκε ο έλεγχος. Δε νομίζω ότι έχω συμβάλλει σε αυτό με λήμματα μου κι αν εσύ νομίζεις κάτι τέτοιο, να με διαφωτίσεις σε ποια “νοστιμούτσικα” το κάνω. Σε διάφορα σχόλια έχω αναφέρει μη σλανγκ τοπικές λέξεις αλλά αυτό όταν μου ζητήθηκε ή γιατί είχε κάποιο γλωσσικό ενδιαφέρον που είχε να κάνει με το σλάνγκ λήμμα. Kι έχω αρνηθεί να ανεβάσω άσχετους με σλάνγκ τοπικούς ιδιωματισμούς που μου έχουν ζητηθεί (του τύπου κρούβομαι. Σε τελική ανάλυση, μάλλον με μπερδεύεις ή θέλεις να με μπερδεύεις με άλλον.

γ) Οι λέξεις που αναφέρεις έχουν μια σημαντική διαφορά με το συμισιακός: δε λέγονται σήμερα στην Κρήτη, εγώ λ.χ. δεν τις καταλαβαίνω μέσω γλωσσικού αισθήματος. Το συμισιακός λέγεται. Και όχι μόνο λέγεται αλλά κυρίως χρησιμοποιείται μεταφορικά. Αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι είναι από αυτές τις λέξεις που κυρίως χρησιμοποιούνται υπαινικτικά, παιγνιωδώς, δηκτικά, αυτουπονομευτικά, ειρωνικά, μειωτικά, σχεδόν υβριστικά, επειδή ακριβώς η συμισιακή σύμβαση νομικά έχει απαρχαιωθεί και ήταν και είναι κοινωνικά μάλλον απαξιωμένη για λόγους που εξηγώ στον ορισμό - θυμίζει και φτώχεια... Αγαπημένο μου παράδειγμα αυτής της κατηγορίας των λέξεων που και πάλι όχι τυχαία έχει να κάνει με οικονομικές και νομικές εγγυήσεις και δοσοληψίες είναι το αμανάτι (ενέχυρο) το οποίο δεν υπάρχει περίπτωση να ακουστεί με το ουδέτερο, οικονομικό του νόημα, αλλά πάντα ενέχει σημασία ενόχλησης, μείωσης, γείωσηςκλπ (βλ. στερεότυπη φράση: τι μου το άφησες αυτό εδώ πέρα; αμανάτι;).

Με τα παραδείγματα που δίνεις θα ήμουν πιο αυστηρός γιατί οι λέξεις χρησιμοποιούνται μεν μεταφορικά, αλλά εξαρτάται η σλανγκοφέρεια του νοήματός τους πολύ από το πλαίσιο χρήσης, αφού είναι δοκιμότατες και τεχνικές εν χρήσει ως τέτοιες . Είναι περιπτώσεις, άλλωστε, που διαφέρουν αρκετά από αυτό που εσύ έχεις τονίσει περί επένδυσης δόκιμων όρων με σλανγκ νοήματα και στην οποία κατηγορία έχω συμβάλει κι εγώ, πχ αυτό ν μηχανάκια... και δες τα σχόλια.

δ) Δε θεωρώ ότι διαπράττω κάποια ιεροσυλία, το ιδιώμα που κυρίως με ενδιαφέρει είναι της πόλης και δη της νεολαίας των Χανίων, ιδωμένο από τη σκοπιά της γλωσσικής του σχέσης με την ύπαιθρο. Δευτερευόντως η υπόλοιπη Κρήτη και οι ιδιαιτερότατες πατρίδες μου, όταν ανιχνεύω στη διάλεκτο της πόλης γλωσσικά ίχνη τους (τα οποία λαθρακούω κατά καιρούς από internet cafe μέχρι καταλήψεις αναρχικών). Κατά καιρούς στα σχόλια βάζω αμιγή Κρητική διάλεκτο για λόγους ευκολίας και ροής του λόγου, αλλά λ.χ. το συμισιακός θα μπορούσε να συμβιώνει σε πρόταση με τα λολ και ροφλ - αυτή άλλωστε θα συμφωνήσεις είναι η γοητευτική «υβριδικότητα» των διαλέκτων των επαρχιακών πόλεων - αν έφτιαχνα όμως τέτοιο παράδειγμα θα ακουγόταν και υπερβολικά τεχνητό (είναι που είναι «υβριδική»).

Επίσης το αγρίμια κι αγριμάκια μου δεν είναι ξυλούρειο άσμα, εκτός κι αν το άστρα μη με μαλώνετε είναι λιδάκειο (γίνομαι κακός).

Αρχή.

#13
jesus

κ συνεπώς εγώ παραπάνω έγραφα μαλακίες, τουλάστιχον κατά το ήμισυ...είναι που δεν τό 'χω σήμερα κ σόρυ.

#14
HODJAS

Συμφωνώ και παρεμβαίνω προσθέτως υπέρ του Τζόνι, εν όψει και του γεγονότος οτι τα προειρηθέντα λήμματα «κρούβομαι», «τζάρουχας» και «μελιττάκος», είχαν in bonam fidem αναρτηθεί απο τον υποφαινόμενο και δέχθηκαν δριμεία όσο και αναίτια επίθεση...

Πράγματι, σεσί νε πα σλάνγκ κτλ ήδη αναφέρθηκα στο λήμμα «τζάρουχας».
Πολλές όμως ιστορικές φράσεις (έστω) της υπαίθρου, διαθέτουν εξαιρετική δύναμη, ώστε αποβαίνουν σύγχρονη αργκό Βλ. το εξαιρετικό «αργομουνιάτικο»!
Δεν είναι πάντα έτσι όμως. Η αργκό για ν' ανθίσει, χρειάζεται αστικό υπόβαθρο και απο-προσωποιημένες και τυποποιημένες σχέσεις/έννοιες.

Κληρονομήσαμε την αργκό μας από τους ζεϊμπέκηδες-γενιτσάρους-καμπανταήδες-κουτσαβάκηδες-ρεμπέτες.
Οι μητροπόλεις του Ελληνισμού, που μας επηρέασαν τόσο, ήταν (κυρίως) η Κωνσταντινούπολη, η Αλεξάνδρεια και η Σμύρνη.
Στην συνέχεια, οι νέες σοβαρές βι-ο-μη-χα-νι-κές πόλεις, που δημιουργήθηκαν κι έγραψαν ιστορία ήταν η Αθήνα, ο Πειραιάς (κλασμένος σήμερα κι αυτός), η Πάτρα (εν μέρει), η Ερμούπολη (την έφαγε ο Πειραιάς), ο Βόλος (κλάφτα Χαράλαμπε) και στα υστερνά η Σαλονίκη, η Καβάλα (πάει κι αυτή) και η Νάουσσα (χαιρετίσματα- 67% ανεργία)…
Σήμερα (κακά τα ψέματα), προεξάρχει το ψευδο-δίπολο Αθήνα-Θεσσαλονίκη, με μερικά περιφερειακά πυροτεχνήματα.

Συστημικώς, αρκεί να αναφερθεί οτι αν η Ελλάδα έχασε το τραίνο της Αναγέννησης, η Κρήτη έχασε το τραίνο κυριολεκτικά δεδομένου ότι ουδέποτε μετείχε στην βιομηχανική επανάσταση (π.χ. σιδηρόδρομος, εργατικά σωματεία, βιομηχανικές εγκαταστάσεις κλπ) και για το λόγο αυτό μηδαμώς υπέφερε από την από-βιομηχανοποίηση του ’80 (οπότε η Ελλάδα αποφάσισε να το ξαναγυρίσει στην αγροκτηνοτροφία), οτι ουδείς Κρής υπήρξε κουτσαβάκης (γίνονταν καταγέλαστοι λόγω της ιδιαίτερης προφοράς-ενδυμασίας και ιδίως των ελάχιστα κομψών εθίμων τους), οτι προσαρτήθηκε μετά την δημιουργία του νέου ελληνικού κράτους (και τη συν αυτή δημιουργία αστικών κέντρων), οτι κατά πλείστο ποσοστό εξακολουθεί να βασίζεται στην κτηνοτροφική-αγροτική παραγωγή, (βλ. μια παλιά ζακυνθινιά καντσονέτα που αναφέρεται στους κρητικούς ως «χωριάτες»), οτι ο Θεοδωράκης ουδέποτε αγκάλιασε τον υπόκοσμο (όχι ως αριστερός αλλ' επειδή δεν τον καταλάβαινε σε αντίθεση με το Χατζιδάκι) και άλλα τινά.

Αλλ' ήδη αναμένουμε με ανυπομονησία, τη νέα αργκό που θα ξεπηδήσει απο το μεταβιομηχανικό Ηράκλειο (βλ. και «Καταγώγια ακμάζοντα: Παρέκκλιση και πολιτισμική δημιουργία στο Λάκκο Ηρακλείου 1900-1940» Γ. Ζαϊμάκη).

Κατά τα λοιπά, λαισέ σλανγκέ κτλ…

#15
xalikoutis

Παρεμβαίνεις υπέρ του τζόνι τώρα εσύ;

Υπάρχει μια πανίσχυρη λέξη στην Κρήτη. Χίλιες φορές πιο ενοχλητική κι απ΄το να χεις μελίτακα στο τζάρουχα: στους υπερκινητικούς δε λέγανε έχεις τον ακάθιστο και τέτοια, αλλά «μαλαθράκους έχει στον κώλο». Πείτε το δυνατά: «ο μαλάθρακας».... γάμησέ τα, πιο σκατά λέξη δεν έχω ακούσει... το κακό σπυρί στον κώλο είναι... Αλλά δεν το λένε πια παρά μόνο οι γράδες.

Τα άλλα που λες χότζα είναι ζητήματα ορισμών επί ορισμών... Στα Χανιά λ.χ. στο λιμάνι υπήρχε διάλεκτος, τα κολομπίτικα, έντονα επηρεασμένα από Μικρασία, καμία σχέση με τη γλώσσα της υπαίθρου ως προφορά, ύφος κλπ... Στο ίδιο το λιμάνι πριν από δυο τρεις δεκαετίες πιο εύκολα έβρισκες ούζο παρά τσικουδιά if u know what i mean... Μικρή αλλά πολυεθνική πόλη, με το δικό της υπόκοσμο, μπουρδέλα κλπ Το Ηράκλειο πάλι άλλη ιστορία, με σταφιδεργάτες μεν, εργάτες δε... Με πολύ ζωντανή σχέση με τη γλώσσα της υπαίθρου πόλη...

Έτσι κι αλλιώς εδώ δίνουμε διασταλτικές ερμηνείες στη σλανγκ... δεν καταγράφουμε κουτσαβάκικα και αργκό του βιομηχανικού και λούμπεν προλεταριάτου. Άλλο το μητροπολιτικό, άλλο το αστικό, άλλο το της πρωτευούσης, άλλο το της περιφερείας, κι εκεί πάλι πολλές διαβαθμίσεις, επιμιξίες, ιδιαιτερότητες... Αυτές έχουνε και την πλάκα, βαλκάνια είμαστε, ανατολή είμαστε, πυροτεχνήματα και πυροτεχνουργήματα μας ενδιαφέρουνε. Αυτό είμεθα, αυτό καταγράφομε.

Κατά τ΄άλλα ο Θεοδωράκης ούτε φυσικά την Κρήτη κατάλαβε ούτε ηγάπησε (βλ. έβαλε πουλητήριο και στο σπίτι των προγόνων του στο Γαλατά).

#16
HODJAS

Παρεμβαίνω κυρίως ή προσθέτως είναι νομική ορολογία:
Κυρίως (αντιποιούμαι εν όλω ή εν μέρει το αντικείμενο της δίκης) και προσθέτως (λαμβάνω μέρος υπέρ ενός εκ των διαδίκων έχων έννομο συμφέρον).

Το έννομο συμφέρον της παρεμβάσεώς μου, έγκειται στο γεγονός της προαναφερθείσας κακόπιστης κριτικής στα ανωτέρω λήμματά μου, η οποία επανελήφθη εδώ:

«...έχω διατυπώσει κατά καιρούς τη διαφωνία μου σε πολλά λήμματα που άλλοι ανεβάζουν και που έχουν να κάνουν με γαβάθες και μπαουλοντίβανα, και άλλα που βιάζαν το πιο πάνω κριτήριο (δες λ.χ. εδώ μελίτακας...»

και σε καμία περίπτωση εξ εμπαθείας ή διάθεση αντιδικίας.

Δεν καταλαβαίνω τί σχέση έχει με τα συμφραζόμενα ο «μαλάθρακας» που αγνοώ.

Εξηγήσου.

#17
iron

το σάιτ ξεκίνησε με κάθε σλανγκοπρόθεση και, όπως αποδείχθηκε, ο ορισμός τού τι είναι σλανγκ έχει απλώσει πολύ περισσότερο απ' όσο θα φανταζόταν κανείς, πράγμα πολύ ενδιαφέρον, κατά τη γνώμη μου.

Ναι, οκ, τουλάχιστον τα μισά από τα λήμματά μας εδώ μέσα δεν είναι καθαρόαιμη σλανγκ. Όμως ναι, οκ, είναι εδώ μεγάλη ευκαιρία να μπουν και χίλια δυο άλλα πράματα. Και προσθέτω: και η σλανγκ είδος παγκόσμιας ντοπιολαλιάς δεν είναι; επίσης, πολλές ντοπιολαλιές μεταφέρθηκαν από δω κι από κει και κατέληξαν να αποτελούν την «κοινή» σλανγκ μιας γλώσσας (όπως, δηλαδή, κάποιες από τις ξένες λέξεις που περπάτησαν μέσα στη γλώσσα μιας χώρας ενσωματώθηκαν στο λεξιλόγιό της επειδή άρεσαν και συμπλήρωσαν τα κενά της, έτσι δεν έγινε και με τον γλωσσικό ενδοτουρισμό;)

εφόσον βλέπουμε ότι ένα σάιτ σαν το σλανγκρ γίνεται αγκυροβόλι κάθε λέξης ή έκφρασης που ο εκάστοτε χρήστης πιστεύει ότι πρέπει να καταχωριστεί ή να δοκιμαστεί, και εφόσον δεν πρόκειται για αλαμπουρνέζικα λάμματα, ας μπουν, ας ενταχθούν στις κατηγορίες στις οποίες ανήκουν (θα υπάρξει στο μέλλον βελτιωμένη εκδοχή κατηγοριοποίησης) ας σημειώνουμε τις αντιρρήσεις μας εδώ κάτω στα σχόλια και, όταν με τον καιρό, σε ένα, δύο, πέντε χρόνια, υπάρξει μια πληρέστερη εικόνα (κάποτε θα σταθεροποιηθεί μέσες-άκρες το πράμα) τότε μπορούμε να κάνουμε τις μελέτες μας επί του θέματος και να ξεκαθαρίσουμε την καθαρή σλανγκ από τη μια μεριά και τις υποδιαιρέσεις της από την άλλη. Έτσι το βλέπω. Βασικά, με μια κουβέντα, υπομονή.

#18
xalikoutis

«...έχω διατυπώσει κατά καιρούς τη διαφωνία μου σε πολλά λήμματα που άλλοι ανεβάζουν και που έχουν να κάνουν με γαβάθες και μπαουλοντίβανα, και άλλα που βιάζαν το πιο πάνω κριτήριο (δες λ.χ. εδώ μελίτακας...»

Προφανώς τα λήμματα σου δεν έχουν να κάνουν με γαβάθες και μπαουλοντίβανα, με το οποίο καυτηριάζω ας πούμε με λίγο παραπάνω ειρωνεία απ΄όσο έπρεπε (δες όμως που και γιατί το λέω) λήμματα που αναφέρονται σε αντικείμενα της οικοσκευής όπως π.χ. τα κατζέλο, μασιά και άλλα τέτοια. Τα λήμματά σου όπως το μελίτακας και τζάρουχας ανήκουν για μένα στα «άλλα που βιάζαν το πιο πάνω κριτήριο» (δηλαδή το κριτήριο αστικό κέντρο και σεξ και/ή βία). Κι άλλα υπάρχουν τέτοια που δεν έχουν να κάνουν με οικοσκευή όπως σόμπορο, σκουλουκούθκια κλπ. Δε λέω ούτε ότι πρέπει να κατεβούν ούτε ότι είναι η καταστροφή και κατανοώ ότι ο πειρασμός ν΄ανέβουν είναι μεγάλος. Ναι, και είναι απόλαυση να τις διαβάζεις ως λέξεις, έστω κι αν ξενερώνεις λίγο με το ότι δε σημαίνουν κάτι παραπάνω από αυτό που σημαίνουν αφού τις διαβάζεις εδώ κι όχι σε ένα τοπικό γλωσσάρι.

Με το μαλάθρακα σου απαντώ με θολό είναι η αλήθεια τρόπο στο συναφές περί λέξεων και φράσεων που:

«διαθέτουν εξαιρετική δύναμη, ώστε αποβαίνουν σύγχρονη αργκό»

θέλοντας να πω ότι υπάρχουν πάρα πολλές και πολύ ωραίες και δυνατές όσο πάει ηχητικά και νοηματικά λέξεις, όπως το μαλάθρακας (τοπ για μένα ηχητικώς) που, όμως, δε νομίζω χωράνε στο σάιτ για τους λόγους που έχουμε κουραστεί να συζητάμε σήμερα.
Τώρα για την κριτική μου, να σου πω την αλήθεια είχα ξεχάσει ότι τα είχες ανεβάσει εσύ, κι ενώ το μελίτακας το είδα ότι το είχες γράψει εσύ, το τζάρουχας το ανέβασα με το μπλε κουμπάκι στο πλάι χωρίς να δω ποιος και τι.

Καμία κακοπιστία, εμπάθεια, διάθεση αντιδικίας, ίσα ίσα.

#19
ο αυτοκτονημενος

λεγοντες και αδελφομοίρια

#20
HODJAS

Ελήφθη.

Αγαπώ την Κρήτη, σιγά-σιγά (ανα)γνωρίζοντας και τα μεγαλεία και τις μαλακίες της, προσπαθώντας να τα ισορροπήσω (πάντα θετικά ωστόσο διακείμενος), για να μην καταλήξω χάχας τουρίστας, αλλά δεν κατέχω πλήρως το βάθος και την έκταση-ένταση του πολύπλοκου πολιτισμού της (πώς θα μπορούσα άλλωστε, αφού δεν τυγχάνω Κρής);

Εκείνο που ήθελα, ήταν να καταγραφούν κάποιες εκφράσεις όπως τις έχω ακούσει (ή τουλάχιστον έτσι νόμιζα), προκειμένου να την τιμήσω, (όπως άλλωστε κάνω με λήμματα απο Β. Ελλάδα, Πάτρα, Αθήνα, Πειραιά, Σαλόνικα κλπ) χωρίς φόβο και χωρίς πάθος και χωρίς να γνωρίζω (τότε) ούτε ποιός είναι απο πού, ούτε και τί ακριβώς θεωρείται αναρτήσιμο.

Λόγω επανειλημμένων δυσμενών σχολίων, δημιουργήθηκε τότε σε εμένα, η εδραία αρνητική πεποίθηση, οτι «καλά θα κάνεις να μην ανακατεύεσαι με τα πίτουρα», λόγω τοπικής αναρμοδιότητας. Δηλαδή ο βορειοελλαδίτης μόνο νομιμοποιείται να γράφει τα δικά του, ο πρεζάκιας για τη ζού, ο πούστης για τον κώλο του κ.ο.κ.

Ευτυχώς, αυτό δεν ισχύει τελικά.

Μερσί για την απάντηση.

Σπεκ.

#21
Khan

Παίδες, οι νομικάριοι ιδίως, έχει αντιληφθεί κανείς σας σλανγκ ή έστω μεταφορική (να μην θίξω και τις ευαισθησιες του Τζόνι) χρήση του όρου χρησικτησία για γκόμενες; Το έλεγε πολύ ένας καθηγητής μου.

#22
johnblack

α) Ναι δίκιο έχεις, θυμήθηκα εκ των υστέρων πως κι εσύ έχεις εκφράσει παρόμοια άποψη. Δεν έκατσα να ψάξω ποιος το είχε πρωτοπεί, άλλωστε όπως παραδέχεσαι ελάχιστη σημασία έχει.

β) Με τις γαβάθες και τα μπαουλοντίβανα όντως έχει παραγίνει. Κι άλλοι πολλοί έχουν συμβάλλει σ' αυτό, έχεις όμως βάλει και συ το χεράκι σου. Βλ. πουχού λιγονούσης και ντιλμπάζα. Και σ' άλλες περιπτώσεις (μπουζιάζω) όπου όμως επειδή είσαι μυαλάρα τα φέρνεις απο δω κι απο κει, λίγο οι μεταφορικές χρήσεις (ξαναλέω οι μεταφορές δεν είναι απαραίτητα σλανγκ, βλ. και πιο κάτω), λίγο η ετυμολογία, το πακετάκι σου σκάει σένιο.

γ) Πολλές απ' τις λέξεις που αναφέρω ακούγονται. Κι αν δεν παίζουν στην Κρήτη, παίζουν στο Επτάνησο, όπου επιβιώνουν πολλοί ιταλισμοί κλπ.

Το επιχείρημά σου περί του απηρχαιωμένου της λέξης «συμισιακό» φαίνεται ισχυρό εκ πρώτης όψεως. Και φέρνεις ως παράδειγμα το κτγσ εξίσου απηρχαιωμένο αμανάτι. Ε λοιπόν το αμανάτι λέγεται κανονικότατα. Εδώ κάτω απ' το σπίτι μου στην κυψέλη έχει το κλασικό ενεχυροδανειστήριο στην υπόγα, όπου ένας αντιτουριστικός τύπος με χρυσό δοντάκι και μεγάλο νύχι στο μικρό δάχτυλο και ανοιχτό πουκάμισο να φαίνονται οι άσπρες τρίχες του στέρνου, γκρινιάζει διότι τα αμανάτια που του φέρνουν δεν αξίζουν χριστό.

Κι ακόμα κι αν το συμισιακός είναι γλωσσικό απολίθωμα, και ωσεκτουτού παίζει μπάλα πλέον μόνο μεταφορικά, ΔΕΝ καθίσταται αυτομάτως σλανγκ. Παραδείγματα άλλων ρετρό λέξεων: γραμμόφωνο, τρανζιστοράκι με λυχνίες, βωβός κινηματόγραφος κ.ο.κ. Αυτά όλα μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε φράσεις με ειρωνικό / υποτιμητικό / μειωτικό κλπ χαρακτήρα. Μαλάκα έχεις μείνει στην εποχή του βωβού ή μαλάκα μου ο υπολογιστής σου είναι τρελή αρχαιολογία, με λυχνίες λειτουργεί; Νομίζω έγινα αντιληπτός.

Όσο για τα παραδείγματα που εγώ δίνω, ΕΝΝΟΕΙΤΑΙ πως δεν είναι σλανγκ. Επίτηδες τα έβαλα για να αναδείξω την ασλανγκία του δικού σου λήμματος, βάσει της αρχής του ομοίου. Εμείς οι νομικάριοι κάνουμε συχνά τέτοια αστειάκια μεταξύ μας με όρους της scientiae μας, π.χ. ένα κορυφαίο κτγμ είναι το «έχω δικαίωμα προσδοκίας σ' αυτή τη γκόμενα και παλεύω μπας και συστήσω καμιά εμπράγματη ασφάλεια». Μεταφράζω: ψήνω αυτή τη γκόμενα και προσπαθώ να της τον φορέσω. (Οι εμπράγματες ασφάλειες είναι το ενέχυρο και η υποθήκη). Άλλο ωραίο παράδειγμα: «μέχρι τώρα οι σχέσεις μας παραμένουν στη σφαίρα του δημοσίου δικαίου. Θες να περάσουν στη σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου σιγά σιγά;» Δηλαδή, θες να σε γαμήσω;

Έχω προβληματιστεί κατά καιρούς αν πρέπει να αναρτηθούν αυτά, τείνω όμως στην άποψη οτι είναι πιο πολύ εμπνεύσεις της στιγμής. Βλ. και το θεμελιώδες κατ' εμέ αντι-λήμμα μουνόκηπος, όπου ένας αξιολογώτατος πλην εξαφανισμένος σλάνγκος, δίνει μια εξαιρετική ανάλυση του φαινομένου.

δ) αυτό περί ιεροσυλίας δεν το 'πα εννοείται για να το πάρεις λίτεραλλυ! Μάλλον ήθελα να πω «είναι αδικία για μια τόσο πλούσια και πληρέστατη διάλεκτο να παραμειώνεται στο επίπεδο της σλανγκ κλπ».

Να ανακεφαλαιώσουμε; Το λήμμα σου ανήκει στην κατηγορία σεσίνεπα τελμόν σλανγκ, και νομίζω λήγει.

ΥΓ. Ναι λοιπόν, ανήκω σ' αυτούς που έμαθαν τον Καββαδία απ' το Μικρούτσικο και τον Ερωτόκριτο απ' τον Ξυλούρη. Και δεν ντρέπομαι καθόλου γι' αυτό. Αυτά βέβαια σε τρυφερή ηλικία, μετά κάθισα και την έψαξα. Όμως το πρώτο άκουσμα είναι συχνά αυτό που μένει.

Και, είτε μας αρέσει είτε όχι, αν στην εποχή του ίντερνετ οι πιτσιρικάδες νομίζουν πως το «ήτανε μια φορά μάτια μου» είναι τραγούδι του Σφακιανάκη (και οι περισσότεροι αυτή την εντύπωση έχουν) τότε πολύ απλά ΕΤΣΙ ΕΙΝΑΙ. Το πρωτότυπο έχει χαθεί και το μόνο που μας έχει μείνει να κάνουμε είναι Προσομοίωση.

#23
HODJAS

Η νομική ορολογία έχει λέξεις-έννοιες για το καθετί, με τις οποίες μπορείς να παίξεις, αλλά δεν μπορεί να γίνει αντιληπτή απ' όλους (πολύ εξειδικευμένοι τεχνικοί όροι), γι' αυτό δεν μπορεί να γίνει σλάνγκ, αλλά μόνον επαγγελματική αργκό ενός σιναφιού.

Π.χ. βας-βας-βας, ο προσθέτως παρεμβάς (βλ. ανωτέρω), ένα παιδί μετράει τ' άρθρα (του συντάγματος), επιταγή τόπλες (ακάλυπτη) κ.α.

Για χρησικτησία μιλούσε το ζεβουασιόν άτομο, που σου βούταγε π.χ. τον αναπτήρα, τα τσιγάρα, ένα βιβλίο κλπ και μετά έκανε την κορόιδα.

Για κτήση γκόμενας, παραθέτω τον εξής (αληθινό) διάλογο μεταξύ φίλων:

-Μαλάκα! Κοίτα ένα μωρό, έρχεται προς το μέρος μας να ζητήσει φωτιά
-Πόσον καιρό έχεις να γαμήσεις;
-2/3 μήνες... Εσύ;
-Έναν.
-Ε, τότε θα κάνω εγώ παιχνίδι. Επετηρίδα βλέπεις...
-Α, όλα κι όλα! ΑΣΕΠ!

#24
HODJAS

Ο κιαρατάς ο Ανδρουλάκης, στο Ποινικό του Δίκαιο, προλόγιζε:

'...That which we call a rose
By any other name would smell as sweet'

Romeo and Juliet, Act II Sc. II ll. 43-44

Μου άρεσε η τελευταία παράγραφος του τζόνι (αν και δεν συμφωνώ): Κρατούμε αναμνήσεις ρόδων...

#25
Επισκέπτης

Αυτοσύμβαση = αυνανισμός

nasciturus = πιπίνι

και άλλα χαριτωμένα ινσάιντ τζόκς.

Να πω τη γνώμη μου και για την προηγηθείσα συζήτηση.

Επειδή είμαι και γω από Κρήτη, αυτό που κάνει ο Χαλικούτης, δύσκολα μπορούν να το αντιληφθούν οι εκτός Κρήτης.

Ο Χαλικούτης προσπαθεί να ζωγραφίσει την τεράστια Σ-Υ-Γ-Χ-Υ-Σ-Η και το μέγα Σ-Ο-Κ που έχουν υποστεί οι νεολαίοι της επαρχίας, οι οποίοι αφενός κουβαλάν μέσα τους αιώνες κλειστής αγροτοκτηνοτροφικής παράδοσης, με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε περιορισμούς της σκέψης και της πράξης, αφεδύο όμως έχουν εμποτιστεί και αυτοί για τα καλά με την μονδέρνα «κουλτούρα», ο θεός να την κάνει, κυρίως μέσω της γαμημένης τηλεόρασης, που έχει εδώ και καιρό φτάσει και στο πιο μακρινό ορεινό χωριό.

Πως να διατηρήσεις χαρακτήρα, όταν βλέπεις όλη τη μέρα πούστηδοι και γδυμνές να χαριεντίζονται στην τηλεόραση. Έχουν χάσει την μπάλα οι άνθρωποι.

Αυτό γίνεται πιο κατανοητό στα πετυχημένα παραδείγματα του Χαλικούτη.

Θεωρώ ότι αυτή η σύγχυση των Κρητικών, που σαφώς έχει και την πλάκα της, είναι μέρος της γενικότερης σύγχυσης που εσύ Τζόνι επισημαίνεις σε κάθε ευκαιρία, δηλαδή της κατάργησης κάθε σταθερού σημείου αναφοράς, της πολιτιστικής σούπας, του αχταρμά, της απουσίας της σημασίας, της κυριαρχίας των σημείων και της απουσίας των σημαινομένων, της κυριαρχίας του απόλυτου τίποτα και της άχρηστης πληροφορίας (σόρυ για το μπακαλιζέ των εκφράσεων).

Δηλαδή οι Κρητικοί έχουν πάθει κλακάζ. Το θέμα ότι κάποιες από τις αξίες που κάποτε στα αλήθεια πρέσβευαν ήταν προβληματικές κατά τη γνώμη μου από μόνες τους, δεν το θίγω εδώ. Γενικά υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ Κρητικών που βλέπουν θάλασσα, (εμπόριο, πολιτισμός), από τους ορεσίβιους.

Σε ό,τι αφορά το λήμμα. Προσωπικά είμαι της αυστηρής σχολής της σλανγκ, δηλαδή σλανγκ παράγεται μόνο στα αστικά κέντρα, σε συνθήκες είτε κυνηγητού από την εξουσία, είτε σε συνθήκες ανάγκες και πίεσης. Αν δεν έχεις αγορά, υπόκοσμο, παζάρι, γιουσουρούμ, γήπεδο, αν δεν έχεις ανθρώπους να στοιβάζονται και να καταπιέζονται ή να καταπιέζουν αλλήλους, δεν έχεις σλανγκ.

Όμως εδώ μέσα υπάρχουν μεταξύ άλλων τα εξής λήμματα (πρόχειρα από μνήμης, δεν βάζω λινκς, βαριέμαι):

βαλ΄ το αγόρι μου. Ό,τι είναι νόμιμο είναι και ηθικό. Στέιτζ, αρνησίθεος κλπ., κλπ.

Υπάρχουν και πολλές παροιμίες και γνωμικά, τα οποία αν και είναι γραμμένα με μεράκι, δεν τα θεωρώ σλανγκ.

Μπροστά σε αυτά λοιπόν, τα κρητικά του Χαλικούτη, που είναι και καλογραμμένα, δεν κάνουν την αρνητική διαφορά. Εντάξει κάποια άλλα είναι κορυφαία, όπως η ντιλμπάζα, (έχει μέσα της και σκέρτσο και νάζι και σεξ η λέξη), άλλα όπως το παρόν είναι απλά μία νομική σχέση.

Τέλος και συγγνώμη αν κούρασα, αλλά επειδή με πονάει το θέμα λόγω εντοπιότητας, να πω ότι η Κρήτη έχει ήδη καταστραφεί εντελώς. Το μόνο που την γλυτώνει κάπως ακόμα είναι το φυσικό της τοπίο και ο τρόπος που αλληλεπιδρά το τοπίο με τους ανθρώπους. Μέχρι που να το καταστρέψουμε και αυτό τελείως εμείς οι ψευτολεβέντες και λεβεντομαλάκες Κρητικοί. Αυτά και τέλος.

#26
Επισκέπτης

Να θυμήσω, γιατί μου ήρθε στην τρέλλα, ότι για ένα ανεξήγητο για μένα λόγο, (αν ξέρει κανείς, να μου πει παρακαλώ), οι Κρητικοί ήταν από τους πρώτους που επάνδρωσαν πρόθυμα τον νεοσύστατο τακτικό ελληνικό στρατό και κατέληξαν να κυνηγάνε ληστές και παλιούς καπετάνιους στα βουνά της παλιάς ελλάδας.

Η εμβληματική φράση : «κλάσε μας τ΄αρχίδια κύριε μοίραρχε», σε κρητικό απευθυνότανε.

#27
xalikoutis

Μπετατζή, γράφαμε ταυτόχρονα, με τα όσα γράφεις συμφωνώ και χαίρομαι αφάνταστα που παρεμβαίνεις. Παραδόξως (πλάκα κάνω) αυτό που με εμποδίζει να συμφωνήσω απόλυτα είναι τζωνμπλακικού τύπου επιχειρήματα που συμμερίζομαι. Επιφυλάσσομαι για περισσότερα. Γι΄αυτό που ρωτάς πρόσφατα διάβασα τον Εθελοντή του Γ.Μανουσάκη (ως λογοτεχνία είναι απολύτως έλασσον, αλλά αξίζει ως κάποιου είδους εισαγωγή - του ίδιου το Οδοιπορικό των Σφακίων το συνιστώ ανεπιφύλακτα, και γι΄αυτό απογοητεύτηκα με τον Εθελοντή). Άλλοι μπορούν να σε παραπέμψουν (κι εμένα) αλλού.

Τα παρακάτω @johnblack

Ο βωβός κινηματογράφος από που κι ως που είναι ρετρό και απαρχαιωμένος ως όρος; Ίσα ίσα που δόθηκε αναδρομικά στις συγκεκριμένες ταινίες και χρησιμοποιείται τεχνικά.

Το παράδειγμα με τις λυχνίες είναι πολύ διαφορετικό, γιατί ως υπερβολή για μηχάνημα αργής λειτουργίας αυτό με τις λυχνίες (όπως και η μανιβέλα) είναι εύστοχο, αδόκιμο, δηκτικό κλπ Να ένα άλλο παράδειγμα:

«Πάμε ρε σπίτι μου ν΄αράξουμε, έχω να δούμε και bluray... - Ώπα ρε δικέ μου, μη μου πεις ότι έχεις και έγχρωμη tv»...

Το έγχρωμη tv εμένα μου ακούγεται αρκετά slang, ως έμβλημα ευμάρειας και τεχνολογικό στερεότυπο μιας περασμένης εποχής, εν χρήσει για να εκφράσει υπερβολή, ειρωνεία κλπ. Για το λιγονούσης δε συμφωνώ ότι δεν είναι κρητικοσλανγκ, είναι ένας προ-ψυχιατρικός εύσχημος τρόπος να αναφερθείς σε άτομα με ελαφρά νοητική υστέρηση που κατέληξε και υβριστικός, λόγω απαρχαίωσης και εντοπιότητας, όπως παράλληλα ένα σωρό άλλοι όροι που ξεκίνησαν ως ψυχιατρικοί και εύσχημοι κατέληξαν εντελώς υβριστικοί και καθημερινοί, όπως τα απροσάρμοστος, καθυστερημένος, μόγγολος... Για τη ντιλμπάζα επίσης, ως λέξη εξυπηρετεί καθαρά σλανγκ νοήματα, τα περιγράφω στον ορισμό.

Για τον κυψελιώτη ενεχυρατζή, να σε ρωτήσω απλά αν γράφει στην ταμπέλα του «Αμανάτια»; Αν το γράφει πες διεύθυνση.

Γενικά μ΄αυτά και μ΄αυτά ακούγομαι ως κάποιος που δε θεωρεί τίποτα σλανγκ εκτός από τα δικά του. Αλλά κι εσύ τζώνυ με τα τελμάν και τα αψολυμάν είσαι υπερβολικός και εκλεκτικά δρακόντειος.

Εννοείται ότι αρκετά λήμματα τα τραβάω χάριν της καταγραφής από τα μαλλιά, αλλά για να το τραβήξω, παναπεί ότι έχουνε κάποια μαλλιά σλανγκ νοήματος, αν όχι μουλέτι ένα αξιοπρεπές καραφλάζ.

Για τους νομικούς όρους (εμείς οι νομικοί, εμείς οι ναυτικοί...) είναι πράγματι τεράστια πηγή μεταφορών (το δίκαιο περί αλλοδαπών έχει μπει δυναμικά, άσυλο γι΄ανθρωπιστικούς λόγους, αναστολή απέλασης). Αλλά δεν είναι σλανγκ. Είναι σκέτες μεταφορές, που αναφύονται περιστασιακά και σε μεγάλο βαθμό ιδιοσυγκρασιακές.

Έχω ειδική ευαισθησία για τα ριζίτικα. Ούτε το ριζίτικο επινοήθηκε στη Ρίζα, ούτε το δαμασκί σπαθί κατασκευαζόταν στη Δαμασκό. Για να μπορεί κανείς να εκτιμήσει τη δύναμη και γοητεία της προσομοίωσης, πρέπει να έχει και μια αίσθηση της αυθεντικότητας. Τέσπα, σε τούτα και σε κέινα είμαι ή μάλλον παραμένω περισσότερο λαϊμπαχικός παρά μπωντριγιαρικός όπως έχει ίσως μυριστεί.

ντάνκερ για τη συζήτηση.

#28
xalikoutis

Αίσθηση της αυθεντικότητας έστω ως ψυχικό προσανατολισμό, να το πω έτσι.

#29
xalikoutis

Σε παρέπεμψα σε βιβλίο για λάθος εποχή.

#30
johnblack

Χωρίς να θέλω να θριαμβολογήσω, νομίζω πως επί της ουσίας το θέμα θεωρείται λήξαν, μετά και τις παρεμβάσεις Χότζα και Μπετατζή: το συμισιακό είναι τραβηγμένο απ' τα μαλλιά, τέλος και Αρχή Σοφίας Φόβος Κυρίου.

Για το αν είμαι απόλυτος και αυστηρός. Ναι, είμαι γενικά μπριζάκιας και τζόρας σαν άτομο, είμαι όμως και ψυχούλα, θα έχεις την ευκαιρία να το διαπιστώσεις στη συνάντα των 15 χελιάδων :)

Για το αν ειμαι εκλεκτικός. Λάθος. Τα χώνω όμως σε άτομα όπως εσύ καλή ώρα που μπορούμε να συνεννοηθούμε και να έχουμε μια πολιτισμένη συζήτηση, άτομα που αποτελούν κεφάλαιο για το σιτέ. Τα έχω χώσει πχ επανειλημμένα σε βράσταμαν για τις λεξιπλασίες, σε Μες για κάτι γυναικουλίστικα κλπ. Χτυπάω αυτούς που σέβομαι, με την κριτική μου αποδεικνύω έμπρακτα την εκτίμησή μου στο πρόσωπό τους. Με τα τρόλια όμως και τους τουρίστες και κάτι άλλους μυθομανείς και διάττοντες αστέρες έχω πει δε θα ξανασχοληθώ όσο και να με προκαλέσουν.

Για την αίσθηση της αυθεντικότητας. Συμφωνώ απόλυτα, εχω ξαναγράψει άλλωστε στο παρελθόν για τις αντιφάσεις και τις αντινομίες που ταλανίζουν ημάς τους «μεταμοντέρνους» στην προσπάθειά μας να είμαστε είρωνες (κατά την ρορτιανή έννοια), να αποτάσσουμε τη Μεταφυσική χωρίς να γινόμαστε κι οι ίδιοι μεταφυσικοί. Αυτός ήταν και ο μεγάλος φόβος του Χάιντεγγερ, που παρόλα αυτά υποστήριζε πως πρέπει να διαβάζουμε ανελλιπώς τους μεγάλους Μεταφυσικούς, αντίθετα με ότι έλεγε ο Χούσερλ πχ...

φιλακια

#31
Galadriel

Τζόνυ, μη %#@%με τώρα! Κοιτούσα και εγώ το λήμμα και τα σχόλια από μακρυά, κατέβαινε το μάτι μου αφηρημένοστην σελίδα και τί πιάνει ξαφνικά με την γωνία του!!! Μας τα 'χει χώσει ο κύριος τζονμπλάκ! Μάααστα... άνοιξαν οι ουρανοί και βγήκε το πρόσωπο του Κυρίου και είπε με βροντερή φωνή «Μες, κόψε με τα γυναικουλίστικα, δεν είναι το σλανγκρ για τέτοια» και μετά χάθηκε πίσω από τα σύννεφα χαχαχ Πω αυτό το ύφος «άι-εμ-δε-λάιτ» αδερφάκι μου...

#32
Επισκέπτης

πωρε μαγκα, τις πουτανας γινεται εδω μεσά!

#33
HODJAS

Μπέτα αγόρι μου, γαμείς ας πούμε!
Εφεξής, δέον όπως αποκαλείσαι όχι μπέτα (<μπετόν) αλλά άλφα (<αλφάδι)!

Έχει κι ένα δίκιο ο Χαλικούτης, εδώ που τα λέμενε.
Διαφωνώ μόνο συστημικά (αντιγράφοντας ωστόσο τις πληροφορίες του), ίσως διότι εμφορούμαι απο εγκλέζικες καταβολές κοινωνικών στεγανών.
Όντως όμως, όπως λέει, αυτές δεν έχουν (πλήρη) εφαρμογή εδώ, αφού εντώ μπαλκάνια κι είμαστ’ όλοι αραπάδες-τσιγκάνοι-γύφτοι-μοϊκανοί-μοϊκανοί!
Αλλά μ’ αρέσουνε τα ξεκάθαρα πράγματα: Ή ζευγάς-ζευγάς ή παπάς-παπάς.
Αν δεν παίζει μουτζουρωμένος εργάτης με φόρμα και κασκέτο και πίσω φόντο το φουγάρο, υπόκοσμο δεν έχει...
Όχι τίποτ’ άλλο, αλλά για να είναι εμφανείς όλες οι κοινωνικές τάξεις και να μην τεχνηέντως «μπερδεύονται» (κι ας μην συμφωνώ κατ’ αρχήν). Είπαμε, αυτά τα «εργάτες-αγρότες-φοιτητές» μας κατέστρεψαν. Σήμερα ο αστός πηγαίνει στα λαϊκά στέκια άμα λάχει, αλλά ο λαϊκούρας τρώει πόρτα στο κυριλίκι. Το χάος ωφελεί μόνον αυτόν που τον δημιουργεί. Είναι άδικο.

Έχω την εντύπωση, οτι οι Κρητικοί, οι Πόντιοι και οι Κύπριοι, είναι ιδιαίτερες (και δυναμικές-ισχυρές) εθνοτικές ομάδες.
Δηλαδή, π.χ. είμαι Έλληνας αλλά είμαι και Κρής.
Οι υπόλοιποι Έλληνες, έχουν ι-σο-πε-δω-θεί απο την αθηναϊκή προβιά της μωραΐτικης υπο-κουλτούρας προ πολλού, (με ελάχιστες εξαιρέσεις-πυροτεχνήματα).

Εκ των ομάδων αυτών, οι Κρητικοί κι οι Κυπριώτες, έχουν αλλοτριωθεί περισσότερο (οι Πόντιοι είναι περισσότερο κλειστοί) και νομίζω για τους εξής λόγους:
-Η τηλεόραση όπως λές
-Προσαρτήθηκε (η Κρήτη-η Κύπρος παραμένει άλλο Κράτος), όταν στην κυρίως Ελλάδα είχε διαμορφωθεί ήδη μια κατάσταση,
-Είναι νταντελένιοι νησιώτες, ανοιχτοί στο καινούριο,
-Είναι παραδοσιακά μπεσαλήδες (αλλά και απλοϊκοί αγροκτηνοτρόφοι) και δεν αντελήφθησαν εγκαίρως την πονηρή παγίδα των πολιτισμικών ντε φάκτων των παλιολλαδιτών, ούτε και τα τερτίπια των παλιών τζακιών καταλαβαίνουν (με εξαίρεση το μητσοτακέϊκο που όμως ζεί στην Αθήνα). Άλλωστε, εδώ την πάτησαν μέχρι κι οι Σαλονικιοί μένοντας όμηροι στον μύθο που κατασκεύασε η Αθήνα γι' αυτούς.
-Σκοτώνονται μεταξύ τους σα μαλάκες (ως γνήσιοι μεσανατολίτες κούληδες)
-Μπορεί να υπήρξαν φτωχοί κι αγράμματοι χωρικοί (π.χ. δεν είχαν μέχρι πρόσφατα πανεπιστημιακές σχολές, ήταν μακριά λόγω θάλασσας απο την κεντρική διοίκηση, που κλάνει ακόμα και τις συνοικίες της Αθήνας, πόσο μάλλον την υπόλοιπη Ελλάδα-βλ. Κολωνάκι), αλλ' αυτό αλλάζει.

Ένας φιλοπρόοδος χωριάτης, δεν ούτε βλάχος, ούτε είναι για πολύ χωριάτης.
Εδώ και χρόνια το Ηράκλειο, με την δυναμική του παρουσία, έχει έξυπνα εκμηδενίσει την καταραμένη απόσταση της Κρήτης, με νέες τεχνολογίες κι ένα σωρό αεροπορικές εταιρίες και πτήσεις, υπολογίζοντας σε τοπικούς επιχειρηματίες και ποτέ στο κεντρικό Κράτος.
Όπου παίζει χρήμα, παίζει και πολιτισμός. Αν συνεχιστεί αυτό το βιολί, σε λίγο μας βλέπω να κατηφορίζουμε όλοι προς Κρήτη μεριά, για δουλειά.

Αφιερωμένο εξαιρετικά:

«Η Κρήτη έχει διαφορές απο τσ' άλλους τόπους
έχει καρδιά λεβέντικια,
μα κουζουλούς αθρώπους...»

#34
betatzis

τώρα που ξαναβλέπω τα προηγουμενα, διαπιστώνω ότι στη συζήτηση που κάναμε μας είχε ξεφύγει ότι το θέμα περί της καταχωρισιμότητας ή μη του λήμματος, λύνεται οριστικά υπέρ της καταχωρισιμότητας, αφού το συγκεκριμένο λήμμα ανήκει σίγουρα και στην επαγγελματική αργκό των γεωργών (της κρήτης, αλλά και όχι μόνο νομίζω).