Ορισμοί από τον Μιτζνούρ (60)
Εμφανίζονται 21-30 από 60

Έντονη επιθυμία, με απόχρωση πείσματος, αγανάκτησης ή εκδικητικής διάθεσης. (Για την τελευταία σημασία, εναλλακτικώς: γινάτι)

Η λ. εντοπίζεται με την ίδια σημασία στα αλβανικά, merak και ρήμα merakosem, επιθυμώ διακαώς, πεισμώνω κ.ο.κ. και στην τουρκική merak = περιέργεια, αγωνία, άγχος αλλά και έντονη επιθυμία, π.χ. meraksiz αδιάφορος (η συνύπαρξη πρόσθιου και οπίσθιου φωνήεντος συνηγορεί υπέρ της ΜΗ τουρκικής προέλευσής της. Είναι μάλλον παλαιο-περσική).

Αγρίμι, ιδίως όταν εκδηλώνει επικίνδυνη, αρπαχτική συμπεριφορά. Κυριολ. τίγρης από το τουρκικό kaplan (λ. πραγματικά αλταϊκής προέλευσης, ούτε περσική ούτε αραβική). Είναι η τίγρη του χιονιού.

Πρβλ και το «Καπλάνι της Βιτρίνας» (βαλσαμωμένο)

Μεταφορικά: άγριο, ανυπόμονο, ερωτικά απαιτητικό θηλυκό, λυσσάρα γυναίκα, που δεν υπολογίζει τίποτα, υπερσεξουαλική.

Ως πολεμική ιαχή, ως αλαλαγμός.

Κατά τον θρύλο, και σύμφωνα με την εθνική ηθική διαπαιδαγώγηση των ετών 50-75, ήταν η πολεμική ιαχή των πολεμιστών στο Αλβανικό Μέτωπο. Πιθανώς και να ήταν, υπάρχουν όντως μαρτυρίες ότι ήταν «άνωθεν εντολή». Αλλά πολλοί λέγανε άλλα αυτοσχέδια, όπως «σκατά να πάνε πέρα», «σκατά θα πάει η μέρα» κ.ο.κ. Επίσης πολλοί φώναζαν απλώς «γιούρια» ή «φάτε τους».

Κατά τον θρύλο επίσης, οι αρχαίοι ημών πρόγονοι φώναζαν «αλαλά» εξ ου και ο αλαλαγμός. Εκείνοι βέβαια, λόγω της τότε τεχνολογίας ήσαν πιο «αγχέμαχοι» και όπως ξέρουμε και από την Ιλιάδα βρίζονταν ασυστόλως.

Η ιδέα ήταν της Τζένης του Πειρατή, αλλά δεν είχε κέφι να το επεξεργαστεί κι έβαλε εμένα (μέσω e-mail). Το συσχετίζει προς το «γιούρια στον ταβά με τα κουλούρια». Νομίζω πως το απλό «γιούρια» θα έφτανε.

Σκουπίζω τη σάλτσα από το πιάτο με ψωμί. Αστικό ιδιωματικό της Κρήτης, προφανώς κατάλοιπο ενετικό εκ του pane (ψωμί).

Πανιαρίσματα, αντίστοιχα, αποκαλούνται οι μπουκιές ψωμιού βουτηγμένες στη σάλτσα.

Διώχνω τους γύρω μου, με οποιονδήποτε τρόπο, φωνάζοντας να φύγουν «για να μείνω μόνος», με την μη φιλική συμπεριφορά μου, ώστε να καταντήσω μόνος, λέγοντας ανοησίες που δεν τις αντέχουν, λέγοντας αλήθειες που δεν τους αρέσουν και, στην ανάγκη,... προκαλώντας έξοδο σωματικών αερίων που τους αναγκάζουν να φύγουν προτροπάδην για να μην πάθουν ασφυξία.

Flit ήταν εντομοκτόνο μ' έντονη μυρουδιά που το ψεκάζαμε με μια χειροκίνητη συσκευή, την τρόμπα, σαν τρόμπα ποδηλάτου, μόνο που είχε κι ένα δοχείο από το οποίο έπαιρνε εντομοκτόνο και το σκόρπιζε. Το εντομοκτόνο δεν έμπαινε στην τρόμπα. Απλώς το ρεύμα του αέρα που δημιουργούσε μείωνε τοπικά την πίεση και τραβούσε υγρό από το δοχείο, κατά τον Νόμο του Bernouiilie.

Στην έκφραση: Δε θα γίνω και αρχαιοκάπηλος!

Ακολουθεί τα ακκίσματα (νάζια) ωρίμου / υπερωρίμου, χαριεντιζομένης νεαζούσης, προς την οποία κάποια επιστήθια φίλη της απευθύνει το εξής κομπλιμέντο: «Μάρθα μου... αν ήμουν άντρας θα σ' έκλεβα!» ή κάποιος ομήλικός της νεάζων Μιτζνούρ κ.λπ λέει: «Παγώνα μου... αν είχα καλύτερο αμάξι θα σ' έκλεβα!» Οπότε η υπερώριμος, χαριεντιζόμενη, νεάζουσα, ναζιάρα απαντά αιδημόνως (ντροπαλά): «Μην γίνεις και αρχαιοκάπηλος, χρυσέ μου, στα καλά καθούμενα!»

Αυτό βεβαίως δεν σημαίνει ότι έχει απόλυτη συνείδηση της κατάστασής της και ενδομύχως δεν θα είχε σοβαρές αντιρρήσεις για μια «ελεγχομένης εμβελείας» κλοπή. Γι' αυτό τραγουδάει και το γνωστό «Αυτός ο άλλος, αυτός ο άλλος είναι ευεργέτης μου μεγάλος!» Αλλά τι να κλέψεις μ' ένα Opel του 1994;

Συναλλαγή, δοσοληψία (κυριολεκτικά), συνήθως ψιλοπαράνομη ή ύποπτη συναλλαγή. Σπανιότερα ή μεταφορικά ερωτοτροπίες (flirt / φλερτ) και τα περαιτέρω.

Αντιστοιχεί με το πάλι ποτέ ελληνικόν: Δούναι και λαβείν (και τα δυο με περισπωμένη) των λογιστικών 'κιταπιών' που αντικαταστάθηκε με το Βιβλίο Εσόδων - Εξόδων.

Μερικοί το προφέρουν και alish-verish και είναι πιο σωστό.

Δάνειο απ' ευθείας από την τουρκική, όπου είναι επίσης σε χρήση, από τα ρήματα almak -παίρνω, vermek -δίνω.

Καυγάς, διαπληκτισμός.

Έκφραση σε χρήση τουλάχιστο στην ορεινή Ρούμελη.

Λαθρέμπορος.

Στη μεσαιωνική Ευρώπη όμως, όπου το δίκαιο ήταν εξίσου άδικο με το άδικο, οπότε άνθισαν οι διάφοροι ληστές τύπου Robin Hood ή Jesse James στη σχεδόν σύγχρονη Αμερική, ο όρος σήμαινε παλικάρι, διότι πολύ συχνά αναδεικνύονταν σε προστάτες των αδυνάμων έναντι της στυγνής εκμετάλλευσης των «αφεντικών». Πρβλ και τον παρ' ημίν Νταβέλη.

Οι κοντραμπαντιέρηδες λόγω των κινδύνων του επαγγέλματος συνέπηγαν «συμμορίες», ανέπτυσσαν πολιτισμικά στοιχεία, τραγούδια, μουσική, έπη και θεωρούνταν τουλάχιστο άξιοι ενός ρομαντικού έρωτα. Η μετέπειτα ιπποτική παράδοση που σατιρίζεται στον Δον Κιχώτη, μιμήθηκε τους λαθρέμπορους και τους ληστές.

Ως αργκό: μ' ενοχλείς, με διακόπτεις, μου σκοτίζεις τον έρωτα.

Ως κοινή φράση: με ειδοποιείς.