Ορισμοί με ετικέτες (306)
Εμφανίζονται 291-300 από 306

Στα καλιαρντά είναι μειωτικός χαρακτηρισμός για έναν επαρχιώτη που είναι χοντρός, οπότε κατά το συναμφότερον βλαχαδερού και ευχοντρίας δίνει την εικόνα ενός πολύ άξεστου ανθρώπου. Ο Ηλίας Πετρόπουλος (Τα Καλιαρντά, 1971) δίνει και το αρχοντοχωριάτης ως επεξήγηση, ενώ το ετυμολογεί από το ιταλικό carne (=κρέας) που χρησιμοποιείται συχνά στα καλιαρντά. Είναι δηλαδή ο βλάχος (με την ευρεία σημασία του χωριάτη, του επαρχιώτη) που έχει πολλά περιττά κιλά/ κρέατα πάνω του.

Χαρακτηρίζει αυτόν που είναι φανατικός με το Ευρώ, την Ευρωζώνη ή την Ευρωπαϊκή Ένωση και την ένταξη ή παραμονή σε αυτές, και γενικότερα με την ευρωπαϊκή ιδέα. Κυρίως, όμως, με το Ευρώ και την Ευρωζώνη. Ο φανατισμός του φτάνει σε τέτοιο σημείο, ώστε να μπορεί να χαρακτηριστεί ταλιμπάν, δηλαδή φανατικότατος έως τα όρια του θεούσου, ή και ασυλλόγιστος σταρχιδιστής πρόθυμος για κάθε ταλιμπανιά (βλ. και λοιπές σλανγκικές σημασίες του ταλιμπάν). Για τους ορίτζιναλ ταλιμπάν (<αραβικό tālib= μαθητής, επειδή ήταν αρχικά ιεροσπουδαστές σε πακιστανικές θρησκευτικές σχολές) δες εδώ.

Ο όρος είναι ειρωνικός, ιδίως γιατί η ευρωπαϊκή ιδέα έχει συνδεθεί με τα ιδεώδη του Διαφωτισμού, της ορθολογικής σκέψης και της εκκοσμίκευσης στους αντίποδες του θρησκευτικού φανατισμού. Οι χρησιμοποιούντες ειρωνικά τον όρο θίγουν ακριβώς το ότι ορισμένοι έχουν φανατική σχέση με την ευρωπαϊκή ιδέα όντας σε εσωτερική αντίφαση με τα πιστεύω τους, αφού τα πιστεύουν ακριβώς με τρόπο που αντιφάσκει προς το περιεχόμενό τους. Παρόμοιες χρήσεις είναι βεβαίως πολύ συνήθεις σήμερα, αφού ο φανατισμός των υποτιθέμενων ορθολογιστών και ευρωπαϊστών ή δυτικόφιλων που ταλιμπανίζουν ασύστολα είναι πολύ σύνηθες θέμα σε παρόμοιες λεξιπλασίες. Έχει θιγεί και στα λήμματα διαφωτιστάν, μουτζαχεντίν, μεταρρυθμιστάν, ευρωπαϊστάν, εκσυγχρονιστάν, φωταδιστής κ.ά.

Plot twist ινσέψιο: Ο συριζοταλιμπάν που είναι πλέον ευρωταλιμπάν.

Πάσα (Δ.Π.): Σφυρίζων.

Ως γνωστόν και από το λήμμα του Γκατσανδρός στα Λιντλ σε ψωνίσανε;, τα καταστήματα Lidl προσφέρουν προϊόντα σε χαμηλές τιμές, πολύ χαμηλότερες από όλα τα άλλα. Ένας από τους τρόπους που το καταφέρνουν είναι, μεταξύ άλλων, και το ότι διάφορα προϊόντα τα προσφέρουν όχι σε κάποια γνωστή μάρκα που είναι ακριβότερη, αλλά σε κάποιες φτηνότερες μάρκες ή και σε δικές τους συσκευασίες.

Ο πάντα καχύποπτος Έλληνας θεωρεί ότι "το φτηνό είναι και ακριβό", άρα για να είναι τόσο σκανδαλωδώς φτηνά τα προϊόντα πρέπει οπωσδήποτε να είναι πολύ κακής πχοιότητας. Κυκλοφόρησαν μάλιστα και σχετικά ανέκδοτα, συνήθως πολύ κακής ποιότητας, κυριολεκτικά ανέκδοτα από τα Λιντλ (ινσέψιο). Μια ακόμη διάσταση του φαινομένου Λιντλ είναι ότι πρόκειται για εταιρεία γερμανικών συμφερόντων, οπότε έχει εμπλακεί στη γενικότερη διαμάχη μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας στον καιρό του Μνημονίου, που θεωρείται από κάποιους ότι ευνοεί τα γερμανικά συμφέροντα.

Το σλανγκικό ενδιαφέρον της έκφρασης έγκειται κυρίως στο παρακάτω: Όταν λέμε ότι κάποιος/κάτι είναι από τα Λιντλ εννοούμε ότι είναι σαν να μοιάζει με κάποιον/ κάτι άλλο, μόνο που είναι πολύ χειρότερης ποιότητας. Είναι δηλαδή κακέκτυπο, κακή απομίμηση, σαν να είναι μαϊμού του άλλου. Υποτίθεται ότι έχει παρόμοια λειτουργία με κάτι άλλο, είναι όμως πολύ κατώτερης αξίας. Στην εποχή των Μνημονίων η έκφραση μπορεί να συσχετιστεί και με τα περίφημα γενόσημα, δηλαδή φάρμακα που κάνουν περίπου την ίδια δουλειά, όντας λιγότερο ακριβά, ή και τα ισοδύναμα μέτρα (όχι ακριβώς το ίδιο, αλλά τέσπα). Λ.χ. ένας πολιτικός που για να το παίξει αντισυμβατικός έρχεται στη Βουλή με μηχανή, όμως είναι χοντρός, πατσοκοιλιάς με διπλοσάγονο και χωρίς την ιδιαίτερη σαγήνη του Yanis λέμε ότι είναι Βαρουφάκης από τα Λιντλ.

Κατά μία ευρύτερη χρήση η έκφραση μπορεί να δηλώσει ο,τιδήποτε κακής ποιότητας, χωρίς κατ' ανάγκην σύγκριση με κάτι άλλο.

Μπορούν βεβαίως να προκύψουν και δυσκολίες κατανόησης, όταν λ.χ. διαβάζεις τον τίτλο είδησης "ανθελληνική πρόκληση από τα Λιντλ" δεν καταλαβαίνεις αν έχουν κάνει τα Λιντλ κάποια πρόκληση ή αν έχει κάνει ανθελληνιά κάποιος Μέτερνιχ ή Σόιμπλε από τα Λιντλ.

Έχουμε επίσης και μερικά ενδιαφέροντα ινσέψιο. Λ.χ. ο αντιμνημονιακός αγώνας που επικεντρώνει στο μποϊκοτάζ των γερμανικών προϊόντων από τα Λιντλ μπορεί να χαρακτηριστεί ως

Ενώ το κτήριο των Λιντλ που καταστρέφεται αμέσως με τον πρώτο σεισμό ή πλημμύρα είναι Λιντλ από τα Λιντλ κ.ο.κ.

Άλλα (μη ινσέψιο) παραδείγματα:

Περισσότερα παραδείγματα στα μήδια.

Αυτός που είναι άξεστος, αστοιχείωτος, ακαλλιέργητος, αγράμματος, αμόρφωτος, ανίδεος, απολίτιστος. Όχι απαραίτητα τόσο όσο να τον πεις κάφρο, αλλά ίσως και να είναι καθοδόν προς αυτήν την κατεύθυνση.

Η λέξη βγαίνει βέβαια από το στερητικό α- και το κουλτούρα. Κοντινής σημασίας λέξεις είναι βλάχος και χωριάτης, γιουρούκι, κάγκουρας, ντουβλούκι, και όπως είπαμε, και κάφρος (προσέξτε πώς όλες τους προσεγγίζουν την ίδια έννοια με τρόπο θετικό, χωρίς δηλαδή στερητικό άλφα). Κάποιον που κάθε άλλο παρά ακούλτουρος είναι, θα τον πούμε από κουλτουριάρη έως και ψώνιο αν θέλουμε πάλι να τον ειρωνευτούμε, ή γνώστη και ότι τό 'χει, αν θέλουμε να δηλώσουμε τα σέβη μας.

Σε λιγότερο, αλλά πάντα κακόσημες χρήσεις, το ακούλτουρος δεν αναφέρεται απαραίτητα σε φυσικά πρόσωπα και εκφράζει έλλειψη οτιδήποτε ενδέχεται να σημαίνει κουλτούρα στα εκάστοτε συμφραζόμενα. Στα παραδείγματα, έλλειψη συγκεκριμένης νοοτροπίας και (ειρωνικά) έλλειψη ανάπτυξης / τριτοκοσμικότητα.

Την λέξη την πρωτάκουσα τη δεκαετία του 2000 και θα μου έκανε έκπληξη αν είναι πολύ παλιότερη.

Σε άλλες γλώσσες: philistine (αγγλικά), Banause (γερμανικά), που δεν είναι κι αυτές κουβέντες για αμιγώς αργκοτικά περιβάλλοντα. Όπως και το ακούλτουρος θα το πει συχνά ο κουλτουριάρης, έτσι και το φίλιστιν θα το πει συχνά κάποιος που θα πάρει αφορμή για να σου μιλήσει για τον Σαμψών και τη Δαλιδά, ή το μπανάουζε κάποιος που ξέρει ότι ετυμολογείται απ' το ελληνικό βάναυσος. Κάποιος σαν εμένα δηλαδή. hά.

Ο πιώμας, ο μπεκρούλιακας, αλλά σε city φάση. Δηλ. αυτός που πάει σταθερά και την πίνει σε ένα μπαράκι ή στο σπίτι του, αλλά δεν του φαίνεται τόσο. Ο αλκοολικός, ειρωνικά και εξευγενισμένα συγχρόνως.

Ως λέξη ανήκει στην νέας κοπής κατηγορία χαρακτηρισμών τ. αριστερούλης κττ.

(ντισκλέιμερ: προσώπικλυ την σιχαίνομαι την κατάληξη αυτή)

Little CheckBoxes

Κουτάκια είναι τα τυπωμένα ή ψηφιακά τετραγωνάκια, τα οποία αντιστοιχούν σε προτάσεις, για τις οποίες αποφαίνεται κανείς επιλέγοντας μεταξύ των δύο: "ναι", μαρκάροντάς τα, ή "όχι", αφήνοντας τα κενά (ή γράφοντας ένα "x" μέσα τους). Μαρκάρεις αν κάτι ισχύει για σένα, αν αυτή είναι η προτίμησή σου μεταξύ πολλών επιλογών, αν ένα κριτήριο ή μια προϋπόθεση πληρούται, αν ένα βήμα ή μια διαδικασία έχει διεκπεραιωθεί ή αν μια υποχρέωση ή ένα καθήκον έχει εκπληρωθεί. Είναι τα αγγλικάνικα checkboxes ή tickboxes. Φαντάζομαι το ξέρατε. Τα κουτάκια από τις διοικητικές φόρμες, τα εξεταστικά quiz και τα ψυχομετρικά τεστ έχουν ξεφύγει! και αποικίσει τα μυαλά και τις γλώσσες των ανθρώπω, εξου και οι εκφράσεις:

Σκέφτομαι Κουτάκια, Σκέφτομαι με κουτάκια...

...που δηλώνουν τα [νοητικά] κουτάκια με τα οποία κανείς προσεγγίζει τα ζητήματα της ζωής, από τα πιο πεζά και γραφειοκρατικά μέχρι και τα πιο βαθιά και καραγκαγκάν υπαρξιακά. Η φράση σκέφτομαι (συμπληρώνω, τσεκάρω) κουτάκια σημαίνει τη νοητική δραστηριότητα να σκέφτεσαι με εργαλείο ένα νοητικό ευρετήριο κυρίως τη λίστα με τις υποχρεώσεις, τα καθήκοντα, τα "ορόσημα" που πρέπει να φτάσεις .

Η δραστηριότητα αυτή μπορεί, όμως, να μην περιορίζεται σε ένα λίγο πολύ μνημοτεχνικό ή οργανωτικό εργαλείο, αλλά να ανακλά ένα γενικότερο και παγιωμένο τρόπο σκέψης και δράσης, έναν τρόπο πρόσληψης και εμπλοκής με την πραγματικότητα μέσα από την κατάτμηση και συναρμολόγησή της. Το να σκέφτεται κανείς με κουτάκια μπορεί να φαίνεται ένας αποδοτικός και εύληπτος τρόπος να διαχειρίζεται τον εαυτό και τις υποθέσεις του, ο οποίος, όμως, επειδή τείνει να αγνοεί τη σχέση με το όλον και ενδιαφέρεται περισσότερο για τη διεκπεραίωση αυθαίρετα διασπασμένων διαδικασιών και όχι για το νόημά τους, "μαραίνει" τον ψυχισμό από ουσιαστικές διαστάσεις του. Γι' αυτό και σλανγκικά το σκέφτομαι με κουτάκια είναι ένας μειωτικός χαρακτηρισμός για τον τρόπο σκέψης-δράσης ο οποίος προσεγγίζει τα προβλήματα μηχανιστικά, επιφανειακά, ξερά, ως και κυνικά κλπ, αλλά επειδή βγάζεικαι έναν "πραγματισμό", "ρεαλισμό" και μια προσήλωση στη λύση προβλημάτων, όλο και περισσότεροι προμελετημένα συνήθως παραδέχονται και καμαρώνουν ότι "σκέφτονται με κουτάκια".

Το νόημα της λέξης κουτάκια εδώ είναι: τα μικρά κομμάτια ή διαμερίσματα ενός ευρύτερου σχεδίου ή συνόλου ή ζητήματος.

Οι άνθρωποι δε χωράνε σε κουτάκια

Δεύτερη, συναφής, αλληλεπικαλυπτόμενη με την παραπάνω έννοια για τα κουτάκια είναι η σημασία της προκατάληψης, της ετικέτας, του στερεοτύπου ή του εξωτερικού (και ρηχού) περιγράμματος. Προκάτοχος έκφραση εδώ είναι το οι άνθρωποι δε χωράνε σε καλούπια, δηλαδή, ότι η περιγραφή και κατανόηση των ανθρώπων ως συσσωρεύσεων και συναρμογών από χαρακτηριστικά (από κριτήρια, τα οποία πληρούν ή όχι) τους στερεί τη μοναδικότητά τους, που είναι και η ουσία τους. Κι εδώ είναι πιο εμφανής η αγγλικάνικη επιρροή από τη φράση think out of the box, σκέψου έξω από τα παραδεδεγμένα πλαίσια. Αλλά φαίνεται ότι αυτό το νόημα για τα κουτάκια επικονιάζεται κάπου νοηματικά και με ένα άλλο νόημα σχετικό με τη μαζοποίηση και την τυποποιηση και την ομογενοποίηση: κουτάκια = σπίτια σπιρτόκουτα της suburbia, όπως φαίνεται από το παλιό τραγούδι του Pete Seeger "Little Boxes".

Ο κουτός, ο χαζός, ο βλάκας. Εκείνος που έχει χαμηλή νοημοσύνη, που δεν είναι έξυπνος.
Κατά το παρελθόν έχει χρησιμοποιηθεί για να περιγράψει γαϊδούρια.

Διαιτητής ποδοσφαίρου. Απ' όσο μου κόβει, η ονομασία οφείλεται στην κατάμαυρη στολή των διαιτητών που θυμάμαι από τα παιδικάτα μου. Τώρα πιά δε γκζέρω τι φοράνε, νομίζω πως το έχουνε παρδαλέψει λίγο το πράμα. Ας μιλήσουν οι καθ' ύλην αρμόδιοι.

Τα ασπρόμαυρα κάδρα που περιβάλλουν το πάμφτωχο ντέρμπι των Σαρδηνών, εκτός από υπέροχη αισθητική, κρύβουν και ένα ιδιότυπο σπαρταριστό χιούμορ, τύπου κόμικ, με χορογραφίες που συμμετέχουν άπαντες, αθλητές (κάθε ηλικίας), οπαδοί (μάλλον ερασιτέχνες ηθοποιοί) και φυσικά ο μαυροντυμένος κόρακας.

Στην προκειμένη περίπτωση ισχύει αυτό που έχει πει ο Μέγας Ναπολέων στην Ιωσηφίνα: «Ο φόβος φυλάει τα έρημα». Κι αυτό ισχύει για απαξάπαντες τους κόρακες. Οποιους κι αν ορίσουνε να σφυρίξουνε, σ' όποιο ματς κι αν τους βάλουνε, η δουλειά θα πάει στο σπαθί. Για πρώτη φορά στο ελληνικό ποδόσφαιρο, τα όποια λάθη θα είναι ανθρώπινα. Οταν ο διαιτητής ξέρει ότι τον περιμένουνε σε είκοσι μέρες με το γιαταγάνι για να του πάρουνε το κεφάλι όπως οι τζιχαντιστές, θα είναι τύπος και υπογραμμός.

Μας παρουσιαστηκαν ευκαιριες για γκολ πριν το 1-0 οπου χεστηκαν πανω τους. Παλικαρισιες μαχες Κοροβεση (που ο κορακας να του γαμηθει η γυναικα με ουρακονταγκο, του στερησε πολλα φαουλ) Ιλιτς επισης, και Γεωργιου.

(Όλα από το νέτι).

Συνώνυμο του ούγκανου, βλάκα, ανεγκέφαλου. Φαίνεται να είναι της μοδός στον νεαρόκοσμο εδώ και κάποιο διάστημα. Εγώ το άκουσα πρώτη φορά εδώ και κάνα χρόνο από τον τότε σχεδόν δεκαεξάχρονο γιόκα μου (μαντέψτε πόσο είναι τώρα, πιθήκια μου).

Πάντως, ως προσεκτικό και μελετηρό παλληκάρι, τον χαρακτηρισμό δεν τον απηύθυνε στην αφεντιά μου. Πιθανότατα είχε διαβάσει στα ιντερνέτια πως οι γίββωνες, αν και δεν κατατάσσονται στους μεγάλους πιθήκους (όπως οι γορίλες), διαθέτουν ιδιαιτέρως μακριά χέρια και πόδια και μπορούν, ως κατ' εξοχήν δενδρόβιο είδος, να πηδάνε με άνεση και ταχύτητα από βιβλιοθήκη σε πολυέλαιο κι από κει σε ντουλάπια κουζίνας, ενώ εκβάλλουν διαπεραστικές κραυγές που ακούγονται σε μεγάλη απόσταση.

Ο μπουνταλάς και ρούχλας και ενίοτε βουτυρομπεμπές άντρας ο οποίος όταν εμφανίζεται σε κοινωνικό δρώμενο είναι ντυμένος πάντα με ρούχα δωματίου-κρεβατιού. Μπορεί να χρησιμοποηθεί και καταχρηστικά για κάποιον στυλιστικά ανίδεο που θυμίζει κρεμάστρα με ρούχα.

Εδώ πρέπει να αναφερθεί ότι ο συντηρητισμός και η προσκόλληση στην πατρική οικογένεια δεν επιτρέπει σε πολλούς άνδρες τον πειραματισμό με τα ρούχα και το λούκ ακόμα και στις μητροπόλεις. Σαν αποτέλεσμα οι Έλληνες είναι σίγουρα από τους πιο κακοντυμένους άντρες στον κόσμο.

Παραθέτω μέρος από εκπομπή του Γιώργου Γεωργίου για την επίσκεψη Κλίντον:

"Πήγε να τον υποδεχτεί ο υπουργός των εξωτερικών ρε.. Μ' ένα σακάκι δανεικό, τρία μανίκια μεγαλύτερο, μέχρι και τα δάχτυλα του έκρυβε. Μ' ένα μουστάκι ατροφικό, σα δεξιός ψάλτης."